Giáo trình vi sinh vật học

Vi sinh vật (microorganisms) là những sinh vật nhỏ bé đến mức chỉ có thể thấy được chúng dưới kính hiển vi quang học hay kính hiển vi điện tử. Vi sinh vật gây ra rất nhiều bệnh hiểm nghèo cho người, cho gia súc, gia cầm. Tuy nhiên số vi sinh vật gây bệnh chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong thế giới vi sinh vật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình vi sinh vật học GIÁO TRÌNHVI SINH VẬT HỌC Cùng bạn đọc. Vi sinh vật (microorganisms) là những sinh vật nhỏ bé đến mức chỉ có thể thấy được chúngdưới kính hiển vi quang học hay kính hiển vi điện tử. Vi sinh vật gây ra rất nhiều bệnh hiểm nghèocho người, cho gia súc, gia cầm. Tuy nhiên số vi sinh vật gây bệnh chỉ chiếm một phần rất nhỏtrong thế giới vi sinh vật. Từ xa xưa người ta đã biết ứng dụng các vi sinh vật có ích (tuy chưa hềbiết tới sự tồn tại của chúng) để chế biến thực phẩm ( như nấu rượu, làm tương, mắm, nước mắm,giấm, sữa chua, chao, muối dưa, muối cà, ...), ủ phân, ngâm vỏ cây lấy sợi, xếp ải đất, trồng luâncanh với cây họ Đậu...; hoặc sử dụng các biện pháp để ngăn chặn tác hại của vi sinh vật (như ướpmuối thịt, cá, làm mứt, phơi khô củ cải, tôm, cá...). Sau việc Leeuwenhoek phát hiện ra vi sinh vật và việc Louis Pasteur phát hiện ra bản chấtcủa các vi sinh vật- từ đó khai sinh ra ngành Vi sinh vật học (Microbiology)- thì nhân loại bắt đầuquan tâm rất nhiều đến lĩnh vực khoa học mới mẻ này. Vi sinh vật học trở thành nền tảng cho sự phát triển của Công nghệ sinh học(CNSH). Ngườita chia sự phát triển của CNSH ra thành 3 giai đoạn: * CNSH truyền thống là các quá trình dân dã nhằm chế biến , bảo quản các loại thựcphẩm, xử lý đất đai, phân bón để phục vụ nông nghiệp... * CNSH cận đại là quá trình sử dụng các nồi lên men công nghiệp để sản xuất ở quy môlớn các sản phẩm sinh học như mỳ chính (bột ngọt), lizin và các axít amin khác, các acid hữu cơ,các dung môi hữu cơ, chất kháng sinh, một số vitamin (như vitamin B2, B12, C...), n hiều loạienzym... * CNSH hiện đại chia ra các lĩnh vực như CN di truyền (genetic engineering), công nghệ tếbào (cell engineering), công nghệ enzym và protein (enzyme/protein engineering), CN vi sinh vật/CN lên men (microbial engineering / fermentation), CN môi trường (environmental engineering).CNSH hiện đại thường gắn liền với các cơ thể mang gen tái tổ hợp ( recombination gene). Vi sinh vật học là khoa học nghiên cứu về các cơ thể hoặc các nhân tố quá nhỏ đến mứckhông thấy được bằng mắt thường, tức là các vi sinh vật. Vi sinh vật học đang được giảng dạytrong rât nhiều trường Đại học, Cao đẳng, Trung học chuyên nghiệp và cũng được đề cập đến ítnhiều ở bậc phổ thông. Vi sinh vật học là những kiến thức liên quan đến cuốc sống của mọi người.Bên cạnh giáo trình Vi sinh vật học đã được biên soạn từ lâu và đã được tái bản nhiều lần chúngtôi muốn cung cấp thêm cho đông đảo bạn đọc, nhất là các thầy cô giáo đang giảng dạy về vi sinhvật học tập tài liệu trình bày với nhiều tranh ảnh và sơ đồ, biểu đồ này. Có thể coi đây là phầntham khảo để thiết kế các bài giảng nhằm mục tiêu cập nhật với các tiến bộ của ngành khoa họcluôn luôn đổi mới này. Để giúp các bạn trẻ tiếp cận được với sách báo nước ngoài, nhất là cập nhật kiến thức quaInternet chúng tôi cố gắng viết thêm tiếng Anh sau các thuật ngữ khoa học và để nguyên các chúthích tiếng Anh trong hình vẽ. Thông qua việc giáo viên hướng dẫn sinh viên điền tiếng Việt vào cáchình vẽ sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình tự học của sinh viên. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các bạn đồng nghiệp và đông đảo bạn đọc. Vì mục đích phục vụ phi lợi nhuận chúng tôi mong được lượng thứ việc đã sử dụng nhữnghình ảnh thu nhận qua Internet.Bài 1 Lược sử nghiên cứu Vi sinh vật học 1546- Girolamo Fracastoro (1478, 1553). cho rằng các cơ thể nhỏ bé là tác nhân gây rabệnh tật. Ông viết bài thơ Syphilis sive de morbo gallico (1530) và từ tựa đề của bài thơ đó, người tadùng đề đặt tên bệnh 1590-1608- Zacharias Janssen lần đầu tiên lắp ghép kính hiển vi. 1676- Antony van Leeuwenhoek (1632-1723) hoàn thiện kính hiển vi và khám phá rathế giới vi sinh vật (mà ông gọi là anmalcules). 1688- Nhà vạn vật học người Ý Francisco Redi công bố nghiên cứu về sự phát sinh tự nhiêncủa giòi. 1765-1776- Spallanzani (1729-1799) công kích thuyết Phát sinh tự nhiên 1786- Müller đưa ra sự phân loại đầu tiên về vi khuẩn 1798- Edward Jenner nghĩ ra phương pháp chủng mủ đậu bò để phong ngừa bệnh đậu mùa 1838-1839- Schwann và Schleiden công bố Học thuyết tế bào. 1835-1844- Basi công bố bệnh của tằm do nấm gây nên và nhiều bệnh tật khác do vi sinhvật gây nên. 1847-1850- Semmelweis cho rằng bệnh sốt hậu sản lây truyền qua thầy thuốc và kiến nghịdùng phương pháp vô khuẩn để phòng bệnh. 1849- Snow nghiên cứu dịch tễ của bệnh tả ở vùng London. 1857- Louis Pasteur (1822-1895) chứng minh quá trình lên men lactic là gây nên bởivi sinh vật. 1858- Virchov tuyên bố tế bào được sinh ra từ tế bào. 1861- Pasteur chứng minh vi sinh vật không tự phát sinh như theo thuyết tự sinh. 1867- Lister công bố công trình nghiên cứu về phẫu thuật vô khuẩn. 1869- Miescher khám ...