Giới thiệu lý thuyết xã hội học Curriculum - Nguyễn Khánh Trung

Bối cảnh ra đời và sự phát triển của xã hội học Curriculum, vài nét về lý thuyết và phương pháp luận xã hội học Curriculum, khái niệm xã hội học Curriculum là những nội dung chính trong bài viết "Giới thiệu lý thuyết xã hội học Curriculum", mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giới thiệu lý thuyết xã hội học Curriculum - Nguyễn Khánh Trung92 X· héi häc thÕ giíi X· héi häc sè 1 (101), 2008Giíi thiÖu lý thuyÕt x· héi häc curriculum 1 F 0 P NguyÔn Kh¸nh Trung Danton, nhµ triÕt häc ngêi Ph¸p ®· ph¸t biÓu ý tëng trªn tõ thÕ kû 18,nhng ®Õn nay vÉn lu«n cã tÝnh thêi sù, ®Æc biÖt rÊt cã ý nghÜa trong hoµn c¶nh nícta hiÖn nay. XÐt trªn tæng thÓ, gi¸o dôc lµ thiÕt chÕ cung cÊp cho x· héi vèn nh©n sù,mµ yÕu tè con ngêi vµ tri thøc ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh sù hng thÞnh cña mét quècgia, nhÊt lµ trong thêi kinh tÕ tri thøc ngµy nay. Trªn b×nh diÖn c¸ nh©n, gi¸o dôclµ “®êng ®i” ®a c¸ thÓ héi nhËp vµo x· héi, còng nh gióp c¸ thÓ th¨ng tiÕn trªn®êng ®êi… ý thøc ®îc tÇm quan träng cña gi¸o dôc, ®¶ng vµ Nhµ níc ta lu«n xem gi¸odôc lµ “quèc s¸ch hµng ®Çu”, ng©n s¸ch dµnh cho gi¸o dôc t¨ng lªn, hÖ thèng c¸ctrêng líp, ®Æc biÖt lµ trêng ®¹i häc ®îc më réng, sè lîng häc sinh, sinh viªn t¨ngnhanh, v.v... Ph¶i nãi r»ng cha bao giê gi¸o dôc trë thµnh ®Ò tµi thu hót m¹nh mÏsù quan t©m cña tÊt c¶ x· héi nh hiÖn nay. C¸c vÊn ®Ò vÒ gi¸o dôc trë thµnh nh÷ng®Ò tµi nãng báng, ®îc tranh luËn hµng ngµy trªn c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn th«ng còngnh trong c¸c héi nghÞ, héi th¶o. NhiÒu chuyªn gia, nhµ gi¸o cho r»ng gi¸o dôc cñachóng ta hiÖn nay ®ang “khñng ho¶ng2. RÊt nhiÒu ý kiÕn ®· mæ xÎ c¸c vÊn ®Ò cña F 1 P Pgi¸o dôc vµ ®Ò nghÞ nhiÒu ph¬ng ¸n kh¾c phôc còng nh ®a ra nhiÒu kÕ s¸ch ph¸ttriÓn, v.v... ThÕ nhng, nh×n chung cho ®Õn nay, c¸c c¨n bÖnh cña gi¸o dôc kh«ngnh÷ng kh«ng thuyªn gi¶m mµ cã chiÒu híng ngµy cµng trÇm träng h¬n lµm cho c¶x· héi bøc xóc, lo l¾ng. Chóng ta cã vÎ ®ang bÝ lèi trong viÖc ®i t×m cho gi¸o dôc méthíng ®i thÝch hîp. Trong bèi c¶nh nh vËy, chóng t«i cè g¾ng giíi thiÖu lý thuyÕt “x· héi häccurriculum” v× t×m thÊy n¬i lý thuyÕt nµy nh÷ng gîi ý cã thÓ gi¶i thÝch mét c¸ch hîplý c¨n c¬ nh÷ng c¨n bÖnh cña nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam hiÖn nay nãi chung vµ gi¶ngd¹y ®¹i häc nãi riªng. Cè g¾ng nµy còng gãp phÇn nhá bÐ cña chóng t«i vµo sù ph¸ttriÓn c¸c lý thuyÕt chuyªn ngµnh cña x· héi häc gi¸o dôc níc nhµ, vèn ®ang rÊtthiÕu vµ yÕu.1 Chóng t«i m¹n phÐp sö dông trùc tiÕp thuËt ng÷ “curriculum”, (sè nhiÒu lµ curricula - tiÕng Latinh), bëikh«ng thÓ t×m ra mét thuËt ng÷ t¬ng ®¬ng b»ng tiÕng ViÖt diÔn t¶ ®óng ý nghÜa mµ c¸c nhµ x· héi häc nãitiÕng Anh muèn diÔn t¶. Víi c¸c nhµ nhµ x· héi häc nµy, kh¸i niÖm “curriculum” ®îc ®Þnh nghÜa rÊt réng,kh«ng nh÷ng chØ néi dung ch¬ng tr×nh gi¶ng d¹y, c¸ch thøc x©y dùng lùa chän chóng, mµ cßn lu«n c¶ph¬ng thøc thùc hµnh s ph¹m, c¸c h×nh thøc tæ chøc thi cö, tæ chøc qu¶n lý gi¸o dôc, nh©n sù, v.v...Chóng t«i sÏ gi¶i thÝch mét c¸ch râ h¬n trong phÇn tr×nh bµy vÒ ®Þnh nghÜa cña kh¸i niÖm curriculum ë phÇncuèi cña bµi viÕt.2 VÝ dô: xem Hoµng Tôy, Gi¸o dôc vµ khoa häc tríc thö th¸ch héi nhËp, Thêi b¸o Kinh tÕ Sµi Gßn, sè44, ngµy 25/10/ 2007. Bản quyền thuộc viện Xã hội học www.ios.org.vn NguyÔn Kh¸nh Trung 93 1. Bèi c¶nh ra ®êi vµ sù ph¸t triÓn cña x· héi häc curriculum KÕ thõa tõ c¸c “lý thuyÕt t¸i t¹o” 3 (thÐorie de reproduction) trong x· héi häc F 2 P Pgi¸o dôc, c¸c nhµ x· héi häc Anh ®· s¸ng lËp mét trêng ph¸i lý thuyÕt “míi” mangtªn “x· héi häc curriculum” vµo nh÷ng n¨m 1960 - 1970. Trêng ph¸i nµy ®Þnhhíng l¹i c¸ch ®Æt vÊn ®Ò nghiªn cøu cña x· héi häc gi¸o dôc truyÒn thèng trong bèic¶nh xuÊt hiÖn nhiÒu biÕn ®æi x· héi trªn mäi lÜnh vùc tõ kinh tÕ ®Õn chÝnh trÞ ë c¸cníc Anh, Ph¸p nãi riªng vµ trªn toµn thÕ giíi nãi chung víi nh÷ng ®Æc trng:khñng ho¶ng v¨n hãa x¶y ra cã tÝnh toµn cÇu; ®êi sèng chÝnh trÞ bÞ ®¶o lén bëi t¸c®éng cña c¸c phong trµo tranh ®Êu; sù tiÕn bé nhanh chãng cña khoa häc kü thuËt;sù t¨ng trëng nhanh chãng cña c¸c nÒn kinh tÕ c¸c níc ph¸t triÓn. C¸c biÕn ®æinµy ®· t¸c ®éng s©u s¾c lªn gi¸o dôc c¸c cÊp tõ tiÓu häc ®Õn ®¹i häc. §iÒu nµy x¶y rabëi nhiÒu lý do: tríc tiªn vÒ mÆt kinh tÕ, ®Ó duy tr× tèc ®é t¨ng trëng, x· héi nãichung vµ c¸c c«ng ty nãi riªng cã nhu cÇu rÊt lín vÒ nh©n sù cã chÊt lîng vµ mét ®éingò c¸c chuyªn gia, c¸c nhµ khoa häc cã tr×nh ®é cao. Nhµ trêng, ®Æc biÖt lµ c¸ctrêng ®µo t¹o nghÒ vµ ®¹i häc ®îc chê ®îi ®¸p øng nhu cÇu nµy. VÒ mÆt chÝnh trÞ,nhiÒu ® ...