Hành vi tìm kiếm dịch vụ y tế của người bệnh lao phổi tại tỉnh Nam Định năm 2013

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm mô tả kiến thức, hành vi tìm kiếm dịch vụ y tế (DVYT) của người bệnh lao và xác định khoảng thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng nghi lao đến khi được chẩn đoán bệnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hành vi tìm kiếm dịch vụ y tế của người bệnh lao phổi tại tỉnh Nam Định năm 2013T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 3-2017HÀNH VI TÌM KIẾM DỊCH VỤ Y TẾCỦA NGƯỜI BỆNH LAO PHỔI TẠI TỈNH NAM ĐỊNH NĂM 2013Nguyễn Đình Tuấn*; Nguyễn Viết Nhung*; Lê Văn Bào**TÓM TẮTMục tiêu: mô tả kiến thức, hành vi tìm kiếm dịch vụ y tế (DVYT) của người bệnh lao và xácđịnh khoảng thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng nghi lao đến khi được chẩn đoán bệnh. Đốitượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả cắt ngang qua phỏng vấn 355 người bệnh lao đăngký điều trị tại 4 huyện của tỉnh Nam Định năm 2013. Kết quả: phần lớn người bệnh thiếu kiếnthức về bệnh lao, chỉ có 57,2% hiểu đúng về nguyên nhân gây bệnh, 36,9% đồng ý tiêm vắc xinphòng lao cho trẻ sơ sinh và 29% đồng ý đi khám sớm khi có dấu hiệu nghi lao. Hành vi tìmkiếm DVYT của người bệnh lao khi lần đầu xuất hiện triệu chứng nghi lao ở trạm y tế xã là49,3% và ở bệnh viện đa khoa huyện là 59,2%, ở nhà thuốc 10,1%, phòng khám tư/bệnhviện/thầy thuốc tư 21,4%. Khoảng thời gian từ khi xuất hiện triệu chứng nghi lao đến khi bệnhlao được chẩn đoán khá dài, trung bình 1,3 tháng. Lý do chính khiến người bệnh chậm trễ trongkhám phát hiện bệnh là bản thân họ không nghĩ bị mắc bệnh lao (43,0%) và gia đình khó khănkinh tế (10,4%). Kết luận: người bệnh còn thiếu kiến thức về bệnh lao, hành vi tìm kiếm DVYTcủa người bệnh chủ yếu ở tuyến y tế cơ sở, thời gian từ khi có triệu chứng nghi lao đến khibệnh lao được chẩn đoán khá dài. Để tăng cường hiệu quả công tác chống lao và bệnh có thểphát hiện sớm, cần tăng cường công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe cho cộng đồng; triểnkhai các mô hình can thiệp PPM tại tuyến y tế cơ sở, đặc biệt có sự tham gia của cơ sở y tế tưđể tăng cường phát hiện sớm cho người bệnh lao.* Từ khóa: Bệnh lao phổi; Hành vi tìm kiếm dịch vụ y tế; Tỉnh Nam Định.Health Services-Seeking Behavior of Pulmonary TuberculosisPatients at Namdinh Province in 2013SummaryObjectives: To describe the knowledge, health services-seeking behaviors and to determinethe period of time from onset of symptoms until the tuberculosis (TB) disease was diagnosed.Subjects and methods: Cross-sectional study by interviewing 355 TB patients, who registeredTB treatment in 4 districts of Namdinh in 2013. Results: Most patients don’t know much abouttuberculosis, only 57.2% understood correctly the cause of the disease, 36.9% agree tovaccinate against tuberculosis for infants and 29% agreed to have early examination when thesymptoms of TB appeared. Health-seeking behaviors for the first time in the communal clinicswas found in 49.3% of patients; 59.2% in district general hospital; 10.1% in pharmacies and 21.4%in private health facilities/private physicians. The time period from the onset of symptoms to thediagnosis was fairly long with an average of 1.3 months. The main reason for a delay inexamination was that the patients themselves had never thought they had TB (43.4%) and* Bệnh viện Phổi TW** Học viện Quân yNgười phản hồi (Corresponding): Nguyễn Đinh Tuấn (tuandinh10@yahoo.com)Ngày nhận bài: 05/01/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 15/02/2017Ngày bài báo được đăng: 02/02/20175T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 3-2017they had difficulties in finance (10.4%). Conclusion: There is a lack of knowledge about TB;health-seeking behaviors mainly occurs in grassroots level, time from onset of symptoms untilthe detection of TB is rather long. To enhance the effectiveness of TB control and to shorten thetime of delay in diagnosis, health communication and education should be strengthened. It isnecessary to put PPM interventions models into at grassroots-level medical centers, especiallywith the participation of private health facilities to enhance the early detection of tuberculosis.* Key words: Tuberculosis; Health services-seeking behaviors; Namdinh province.ĐẶT VẤN ĐỀViệt Nam là một trong những quốc giacó tỷ lệ bệnh lao cao, đứng thứ 14/20nước có số người mắc lao nhiều nhất thếgiới, đứng thứ 11/20 nước có gánh nặngbệnh lao đa kháng thuốc (MDR). Tỷ lệ tửvong do lao trên thế giới ước tính khoảng17.000 người mỗi năm (WHO, 2015) [1,5]. Hiện nay, y tế tư nhân đang phát triểnmạnh, trong khi thói quen của người dântìm kiếm DVYT tại các cơ sở y tế tư ngàycàng tăng. Một số nghiên cứu cho thấy,nhiều cơ sở y tế (công-tư) thiếu kiến thứcvà thực hành về khám chữa bệnh lao,điều này đã ảnh hưởng đến công tácchẩn đoán phát hiện sớm cho người bệnhlao [4, 6].Nghiên cứu hành vi tìm kiếm DVYTcủa người bệnh lao sẽ giúp các nhà quảnlý có kế hoạch can thiệp phù hợp để tăngcường phát hiện và quản lý điều trị sớmcho người bệnh lao. Nghiên cứu nàynhằm: Mô tả kiến thức, hành vi tìm kiếmDVYT của người bệnh lao tại 4 huyện củatỉnh Nam Định năm 2013.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng, địa điểm, thời giannghiên cứu.Người bệnh lao đăng ký điều trị tại4 huyện (Xuân Trường, Giao Thủy,6Trực Ninh, Nghĩa Hưng) của tỉ ...