Hệ thống phân loại khóa định loại các chi trong họ bồ hòn (Sapindaceae Juss.) có ở Việt Nam

Bài viết nghiên cứu phân loại hệ bồ hòn và hệ thống phân loại khóa định loại các chi trong họ bồ hòn (Sapindaceae Juss.) có ở Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo bài viết để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hệ thống phân loại khóa định loại các chi trong họ bồ hòn (Sapindaceae Juss.) có ở Việt Nam26(3): 29-33 T¹p chÝ Sinh häc 9-2004hÖ thèng ph©n lo¹i vµ khãa ®Þnh lo¹i c¸c chi trong Hä bå hßn (Sapindaceae juss.) cã ë viÖt nam hµ minh t©m Tr−êng ®¹i häc S− ph¹m Hµ Néi 2 nguyÔn kh¾c kh«i, vò xu©n ph−¬ng ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt Hä Bå hßn cã kho¶ng 140 chi víi kho¶ng chung nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn. Sau nµy, mét sè t¸c1350 loµi, ph©n bè ë hÇu hÕt c¸c vïng nhiÖt ®íi gi¶ kh¸c nh− Miller [8], Sonnerad (1782) [14],..vµ cËn nhiÖt ®íi trªn thÕ giíi. ë n−íc ta, hä nµy nghiªn cøu vµ c«ng bè mét sè chi míi, song vÉnhiÖn biÕt cã 25 chi víi kho¶ng 70 loµi, ph©n bè theo kiÓu x¾p xÕp s¬ khai nh− Linnaeus. §Õnr¶i r¸c kh¾p c¶ n−íc. Jussieu [4], hä Bå hßn míi chÝnh thøc ®−îc coi C«ng viÖc nghiªn cøu vÒ ph©n lo¹i hä Bå lµ mét taxon bËc hä riªng biÖt víi tªn gäi lµhßn ë ViÖt Nam ®A ®−îc tiÕn hµnh tõ rÊt sím, Sapindaceae. KÓ tõ ®©y, c¸c c«ng tr×nh nghiªnqua c¸c c«ng tr×nh cña Loureiro (1790) [7], cøu vÒ hä nµy ®Òu lÊy tªn lµ Sapindaceae Juss.Pierre (1895) [11], Lecomte (1912) [5],...vµ gÇn Sau khi ®−îc t¸ch thµnh mét hä riªng biÖt,®©y nhÊt lµ c«ng tr×nh cña NguyÔn TiÕn B©n ®A cã rÊt nhiÒu hÖ thèng ph©n lo¹i hä Bå hßn(1997) [9] vµ Ph¹m Hoµng Hé (2000) [10]. Tuy ®−îc ®−a ra, nh−ng cã thÓ tãm t¾t thµnh 2 kiÓunhiªn, c¸c c«ng tr×nh kÓ trªn ®Òu ch−a ®−a ra chÝnh sau ®©y:®−îc mét hÖ thèng ph©n lo¹i vµ khãa ®Þnh lo¹i - KiÓu 1: ph©n chia hä trùc tiÕp thµnh c¸cnµo mang tÝnh hÖ thèng vµ t−¬ng ®èi ®Çy ®ñ vÒ t«ng (tribus). Tiªu biÓu cho kiÓu ph©n chia nµyhä nµy ë n−íc ta. C«ng tr×nh ®−îc coi lµ tµi liÖu lµ hÖ thèng cña Bentham vµ Hooker [2] vµ Hiernnghiªn cøu chÝnh cho ph©n lo¹i hä Bå hßn cña [3].Lecomte (1912) th× ®A qu¸ cò vµ l¹c hËu. - KiÓu 2: ph©n chia hä thµnh c¸c ph©n hä Víi thùc tÕ nh− vËy, viÖc nghiªn cøu ®Ó ®−a (subfamilia), sau ®ã chia tiÕp thµnh c¸c t«ngra mét hÖ thèng ph©n lo¹i vµ khãa ®Þnh lo¹i c¸c (tribus). Tiªu biÓu cho kiÓu ph©n chia nµy lµ c¸cchi trong hä Bå hßn ë ViÖt Nam mét c¸ch ®Çy hÖ thèng Radlkofer [12], Scholz [13], Muller vµ®ñ vµ chÝnh x¸c lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt Leenhouts [1], Takhtajan [15].nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c ph©n lo¹i, C¸c hÖ thèng kÓ trªn cã thÓ ®−îc tãm t¾tgãp phÇn phôc vô cho viÖc biªn so¹n bé s¸ch trong b¶ng 1.Thùc vËt chÝ ViÖt Nam hiÖn nay. ë ViÖt Nam, chóng t«i ®A lùa chän hÖ thèng Radlkofer (1932), chØnh lý cña Scholz (1964) I. hÖ thèng ph©n lo¹i víi sù bæ sung cña Muller & Leenhouts (1976) ®Ó x¾p xÕp c¸c taxon v× hÖ thèng nµy ®A gi¶i Hä Bå hßn ®A ®−îc nghiªn cøu tõ thÕ kû 18 thÝch t−¬ng ®èi tháa ®¸ng mèi quan hÖ chñngqua c«ng tr×nh cña Linnaeus (1753)[6]. Trong lo¹i cña c¸c taxon. MÆt kh¸c, do ®−îc nghiªn®ã, t¸c gi¶ ®A m« t¶ vµ ®Æt tªn cho 5 chi vµ 14 cøu trªn mét vïng lAnh thæ t−¬ng ®èi réng lín,loµi. C¸c chi vµ loµi nµy ®−îc xÕp trong 3 nhãm cho nªn rÊt thuËn tiÖn cho viÖc s¾p xÕp c¸c(nhãm 5 nhÞ víi 1 vßi nhôy, nhãm 8 nhÞ víi 1 taxon thuéc hä Bå hßn cã ë ViÖt Nam. Theo hÖvßi nhôy vµ nhãm 8 nhÞ víi 3 vßi nhôy) cïng thèng nµy, hä Bå hßn ë ViÖt Nam ®−îc chiavíi nhiÒu chi vµ loµi cña c¸c hä kh¸c còng cã thµnh 2 ph©n hä vµ 10 t«ng (b¶ng 2). 29 B¶ng 1 Tãm t¾t mét sè hÖ thèng chÝnh ®−îc sö dông ®Ó ph©n lo¹i hä Bå hßn (Sapindaceae Juss.) trªn thÕ giíiBentham vµ Hooker Muller & Leenhouts Scholz (1964) Takhtajan (1996) (1862) (1976) Subfam. Subfam. Subfam. Dodonaeoideae Dodonaeoideae Dodonaeoideae Trib. Koelreuterieae Trib. Koelreuterieae Trib. Koelreuterieae Subordo Dodonaeae Trib. Cossignieae Trib. Cossignieae Trib. Cossignieae Trib. Dodonaeeae Trib. Dodonaeeae Trib. Dodonaeeae Trib. Doratoxyleae Trib. Doratoxyleae Trib. Doratoxyleae Trib. Harpullieae Trib. Harpullieae Trib. Harpullieae Subfam. Sapindoideae Subfam. Sapindoideae Subfam. Sapindoideae Trib. Paullinieae Trib. Paullinieae Trib. Paullinieae Trib. Thouinieae Trib. Thouinieae Trib. Thouinieae Trib. Sapindeae Trib. Sapindeae Trib. Sapindeae Trib. Aphanieae Subordo Sapindeae Trib. Lepisantheae Trib. Lepisantheae Trib. Lepisantheae Trib. Melicocceae Trib. Melicocceae Trib. Melicocceae Trib. Schleichereae Trib. Schleichereae Trib. Schleichereae Trib. Nephelieae Trib. Nephelieae Trib. Nephelieae Trib. Cupanieae Trib. Cupanieae Trib. CupanieaeSubordo Acerineae Fam. Aceraceae Fam. Aceraceae ...