Hệ thống tưới nhỏ giọt trong cải tạo vườn cây ăn trái

Ra đời cách đây khoảng 30 năm, kỹ thuật tưới nhỏ giọt được coi là một phương pháp tưới khoa học, kinh tế do tiết kiệm nước tưới, đã được áp dụng khá phổ biến ở một số nước. Không chỉ trong vườn thí nghiệm, phương pháp tưới nhỏ giọt đã được đưa vào sản xuất trong các nông trại, đặc biệt ở nơi thiếu nước, mang lại lợi tức lớn cho nhà nông. Một trong những nước có kỹ thuật tiên tiến nhất về lĩnh vực này có lẽ là Israel; họ đã chế tạo một hệ thống...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hệ thống tưới nhỏ giọt trong cải tạo vườn cây ăn trái Hệ thống tưới nhỏ giọt trong cải tạo vườn cây ăn trái Ra đời cách đây khoảng 30 năm, kỹ thuật tưới nhỏ giọt được coi làmột phương pháp tưới khoa học, kinh tế do tiết kiệm nước tưới, đã được ápdụng khá phổ biến ở một số nước. Không chỉ trong vườn thí nghiệm,phương pháp tưới nhỏ giọt đã được đưa vào sản xuất trong các nông trại, đặcbiệt ở nơi thiếu nước, mang lại lợi tức lớn cho nhà nông. Một trong những nước có kỹ thuật tiên tiến nhất về lĩnh vực này có lẽlà Israel; họ đã chế tạo một hệ thống tưới nhỏ giọt hoàn chỉnh và cực kỳthuận lợi, cho phép tưới nước tự động đúng lượng nước cần tưới trong mộtngày, tưới đúng giờ cần tưới với các loại vòi tưới nhỏ giọt, vòi phun sươngphạm vi hẹp, rộng, cao thấp... theo yêu cầu của từng loại cây trồng. Song dothiết bị còn quá đắt tiền nên tạm thời chưa được nông dân Việt Nam đưa vàosản xuất. Ở nước ta, kỹ thuật tưới nhỏ giọt cũng đã được một số nông dân miềnTrung áp dụng trong trồng cây trên đất cát ở phạm vi hẹp. Hệ thống tưới baogồm một chiếc lu lớn có lỗ lấy nước ở đáy, được kê cao khoảng 50 cm, nướcđược truyền trên hệ thống máng tre, nứa có đục lỗ, nước nhỏ xuống gốcnhững bụi dưa hấu, bầu, mướp... Người ta múc nước đổ vào lu và hệ thốngtưới hoạt động cho đến khi hết nước. Mới đây các chuyên viên cây ăn trái trong nước và chuyên gia chươngtrình Phát triển Liên hiệp quốc UNDP đề nghị áp dụng mô hình tưới nhỏgiọt cho vườn cây ăn trái bằng vật liệu và phương tiện Việt Nam. Theo ướctính khuyến cáo, chỉ cần từ 2-3 triệu đồng là có một hệ thống tưới nhỏ giọtcho 1 ha cây ăn trái, điều kiện đồng bằng sông Cửu Long. Vật liệu cần có - Nguồn nước mặt hoặc nước ngầm. - 1 máy bơm thông thường động cơ điện hay dầu, xăng, có khả năngbơm nước lên độ cao 3,5 m. Có thể lắp thêm rơle tự đóng mở (đối với hệthống bơm điện để tự động bơm nước vào bồn). - Ống nhựa PV cứng đường kính 30-40 hay 60 mm làm ống dẫn nướcchính và loại đường kính 16-21 hay 26 mm làm ống dẫn phụ. - Các phụ kiện lắp ráp hệ thống ống gồm các co, khúc nối thẳng, khúcnối chữ T, khúc nối giảm đường kính ống, ống van cánh bướm và keo đểdán các khúc nối. - Ống nhựa dẻo đường kính 16 mm hoặc nhỏ hơn và một trong nhữngloại vòi phun tia li tâm, phun tia cố định, nhỏ giọt. Có thể chế đầu nhỏ giọtbằng ống và van của hệ thống truyền nước biển trong bệnh viện. - Vật liệu làm bồn nước gồm: 4 hoặc 6 trụ ximăng, cây vuông hay câytròn cũng được, dài 3-4 m, kèm theo các tấm đan dày làm miếng kê chốnglún, chống mục cho cột. Một số cây làm dằng chéo các cột. Ít nhất cần có 8cây đà dọc, ngang và 3-4 cây đà chịu lực đáy bồn nước. Ván làm vách thànhvà đáy bồn nước dày hơn 2 cm. 1 tấm vải bạt xe (mủ sọc) và một tấm mủtrong loại dày làm lòng hồ 2 lớp. Một khớp nối răng bằng thau hoặc bằngnhựa có đường kính phù hợp nối với đường kính ống chính; khớp này dùngđể làm cửa lấy nước vì vậy cần có 2 miếng đệm mê-ka và 2 miếng đệm caosu chống rò rỉ nước. Cần 1 lưới lọc nước thô kiểu cái túi gắn vào phía trêncửa lấy nước. Một số vật liệu làm mái che bồn nước bằng chất liệu có sẵn,tole hoặc lá. Thực hiện - Dựng hệ thống cột, dằng chéo, đà ngang, dọc, sử dụng khoan bắt ốchoặc đóng đinh 7-10 cm, dùng dây dọi, ống bọt nước để cân chỉnh các chiềuthẳng đứng và mặt phẳng ngang. - Đóng ván từ trong lòng hồ ra phía ngoài bằng đinh 5cm tạo cho váchbồn và đáy bồn thật phẳng, ở một tấm ván đáy có chứa lỗ lấy nước. - Trải tấm vải mủ sọc và tấm vải mủ trong, ém kỹ cho sát vào góc vàthành bồn. Tại vị trí lỗ định sẵn ở miếng ván đáy hồ, tiến hành tạo cửa lấynước (đục thấu 2 lớp vải mủ) bằng đục tròn, luồn khớp nối răng trong ở dướilên (đã lắp miếng đệm mê-ka và đệm cao su) tương tự lắp ống ra ngoài, siếtthật chặt. - Lấp hệ thống ống dẫn chính theo chiều dài thửa đất, truyền sang ốngphụ theo líp bằng khớp nối chữ T giảm đường kính, lắp các ống nhánh tớicác gốc cây và lắp vòi phun hay dụng cụ nhỏ giọt. Các vòi phun và lỗ nhỏgiọt hướng lên phía trên để tránh cặn làm tắc ống và dễ kiểm tra lưu lượngnước tưới, nơi gần nguồn bố trí lỗ nhỏ giọt nhỏ hơn nơi cuối nguồn. Hiện nay trên thị trường có các loại bồn nhựa có dung tích lớn hơnhoặc bằng 1 m3 có nắp đậy rất tiện cho việc lắp đặt bồn và không phải thiếtkế mái che. Bảo quản và vận hành - Tất cả đường ống chính và phụ cần được chôn sâu 20-30 cm để kéodài tuổi thọ của ống, đoạn cuối của ống nhánh cũng cần được che phủ tránhnắng và rêu phát triển trong ống. - Thường xuyên giặt rửa lưới lọc nước trên bồn. - Sau mùa tưới, mở khóa đầu các ống nhánh, xả bỏ cặn s ình toàn bộhệ thống. Nhận xét - Ưu điểm quan trọng của hệ thống tưới nhỏ giọt giới thiệu trên là tiếtkiệ m nhân công, tiết kiệm nước tới mức tối thiểu nên tiết kiệm nhiên ...