Hoạt động du lịch vùng Huế trước năm 1975

Ở Đông Dương nói chung, Thừa Thiên Huế nói riêng, hoạt động chính thức của ngành du lịch xuất hiện khá muộn. Nó chỉ bắt đầu từ khi người Pháp thiết lập xong nền đô hộ tại đây vào đầu thế kỷ XX. Từ đó trở đi, chính quyền thuộc địa ngày càng thấy rõ đây là vùng đất có nhiều tiềm năng về du lịch: lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, danh lam, thắng cảnh... Để khai thác những tiềm năng đó, người Pháp đã tổ chức và hoàn thiện dần bộ máy phục vụ du lịch từ trung ương đến các tỉnh thành. Bấy giờ, kinh đô Huế và vùng phụ cận là một địa bàn du lịch hấp dẫn nhất đối với du khách mà tuyệt đại đa số là người Tây phương. Từ năm 1955 đến năm 1975, dưới chế độ Việt Nam Cộng hòa, ngành du lịch ở vùng Huế cũng đã được tổ chức một cách có bài bản, nhưng hoạt động bị giới hạn và ngắt quãng vì chiến tranh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoạt động du lịch vùng Huế trước năm 197542 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (66). 2008 VAÊN HOÙA - LÒCH SÖÛ HOAÏT ÑOÄNG DU LÒCH VUØNG HUEÁ TRÖÔÙC NAÊM 1975 Phan Thuận An*  So vôùi phöông Taây, hoaït ñoäng du lòch vaø nhaát laø toå chöùc cuûa ngaønh dulòch ôû phöông Ñoâng ra ñôøi muoän hôn nhieàu. ÔÛ Vieät Nam noùi chung ôû Hueá noùirieâng, hoaït ñoäng du lòch cuõng chæ môùi manh nha sau khi theo böôùc chaân xaâmlöôïc cuûa ngöôøi Phaùp ñeán nöôùc ta vaøo nhöõng thaäp nieân cuoái theá kyû XIX, vaø toåchöùc du lòch ñöôïc hình thaønh moät caùch chính thöùc sau khi thöïc daân Phaùp thieátlaäp xong neàn ñoâ hoä treân toaøn coõi Ñoâng Döông vaøo nhöõng naêm ñaàu theá kyû XX.Töø ñoù trôû ñi, nhaèm khai thaùc kinh teá ñoái vôùi vuøng ñaát voán giaøu tieàm naêng vaênhoùa vaø thaéng caûnh thieân nhieân taïi xöù thuoäc ñòa naøy, ngöôøi Phaùp ñaõ hoaøn thieändaàn boä maùy phuïc vuï du lòch töø trung öông ñeán ñòa phöông. Nhöng, keå töø naêm1945 ñeán naêm 1975, Vieät Nam bò laâm vaøo hai cuoäc chieán tranh khoác lieät vaøtình hình an ninh baát oån, cho neân ngaønh du lòch trong nöôùc noùi chung, ôû ThöøaThieân Hueá noùi rieâng duø muoán cuõng khoù phaùt trieån ñöôïc. I. Töø khaùi nieäm veà du lòch ngaøy xöa ñeán hoaït ñoäng du lòch ôû Hueádöôùi trieàu Nguyeãn Neáu hieåu theo yù nghóa chính thöùc vaø chaët cheõ cuûa töø du lòch hieän nay thìcoù theå noùi ngaøy xöa, döôùi caùc trieàu ñaïi quaân chuû, caùc hoaït ñoäng du lòch dieãn ramoät caùch haïn heïp vaø thöa thôùt, chæ giôùi haïn trong ñôøi soáng cuûa vua chuùa, quanlaïi vaø tao nhaân maëc khaùch. Ñöông nhieân laø caùc hoaït ñoäng du lòch aáy ñeàu mangtính töï phaùt, leû teû vaø ngaãu höùng tuøy theo hoaøn caûnh, ñòa vò vaø ñieàu kieän cuûamoãi ngöôøi, chöù chöa trôû thaønh moät nhu caàu vaên hoùa tinh thaàn nhö trong ñôøisoáng xaõ hoäi hieän nay. Ñeå chæ caùc sinh hoaït nhö theá, ngöôøi xöa thöôøng duøng caùc töø vaân du, ngao du,nhaøn du, du laõm, du quan, du ngoaïn v.v..., trong ñoù ñeàu coù töø “du”, nghóa laø ñi chôi. Ñoái vôùi ñaïi ña soá daân chuùng ngaøy xöa, khaùi nieäm du lòch chæ laø: Ñi cho bieát ñoù bieát ñaây, ÔÛ nhaø vôùi meï bieát ngaøy naøo khoân. Coøn vieäc du lòch cuûa caùc vua chuùa vaø quan laïi baáy giôø thì ñeàu coù mang ítnhieàu tính chính trò, ngoaïi giao vaø “thaêm daân cho bieát söï tình”. Saùch Ñaïi Vieät söû kyù toaøn thö ghi raèng töø thaùng 3 ñeán thaùng 11 naêm TaânSöûu (1301), Thöôïng hoaøng Traàn Nhaân Toâng ñaõ “vaân du caùc nôi, sang ChieâmThaønh”.(1) Chuyeán “vaân du caùc nôi” suoát 8 thaùng aáy ñaõ mang laïi cho hai nöôùcVieät - Chieâm söï höõu haûo veà maët ngoaïi giao vaø seõ taïo neân moái hoân nhaân ñaàychaát söû thi giöõa coâng chuùa Huyeàn Traân vaø quoác vöông Cheá Maân naêm 1306. Ñoái vôùi quan laïi, khi coøn taïi chöùc, hoï thöôøng thöïc hieän vieäc du lòch baèngcaùch keát hôïp vôùi nhöõng chuyeán ñi coâng caùn trong nöôùc hoaëc lôïi duïng thôøi giantham gia vaøo caùc söù boä ñi ra laøm vieäc ôû ngoaïi quoác. Vaø, trong giai ñoaïn cuoáiñôøi, khi lui veà vui thuù ñieàn vieân, hoï thöôøng coù thôøi gian thong thaû vaø ñieàu kieänthuaän tieän ñeå ngao du sôn thuûy vôùi baàu röôïu tuùi thô.* Thaønh phoá Hueá. Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (66). 2008 43 Lòch söû vaø vaên hoïc thôøi tieàn chieán ñaõ ñeå laïi cho chuùng ta nhieàu taùc phaåmthô vaên vaø haønh trình nhaät kyù coù giaù trò cuûa caùc vua quan Vieät Nam khi hoï ñidu laõm, xuùc caûnh sinh tình vaø ghi cheùp nhöõng ñieàu môùi laï maét thaáy tai nghe. Chaúng haïn nhö vua Thieäu Trò (1841-1847), tuy chæ laøm vua trong 7 naêmvaø höôûng döông ñöôïc 40 tuoåi (1807-1847), nhöng ñaõ ñi thaêm thuù haàu heát caùcdanh lam thaéng caûnh vaø di tích lòch söû treân ñòa baøn kinh ñoâ Hueá. Mieàn nuùiNgöï soâng Höông voán laø nôi sôn kyø thuûy tuù, laø choán sôn thuûy höõu tình. Nhaø vua,moät thi nhaân uyeân baùc vaø moät taâm hoàn nhaïy caûm, ñi du laõm ñeán ñaâu cuõng ñeàuxuùc caûnh sinh tình, xuaát khaåu thaønh thô ñeå ca ngôïi maûnh giang sôn gaám voùcôû choán ñeá ñoâ thô moäng. Nhöõng ñieåm tham quan du lòch haáp daãn nhaát baáy giôøôû vuøng Hueá ñaõ ñöôïc vua Thieäu Trò choïn loïc, ñeà vònh, ca ngôïi vaø saép xeáp thaønhmoät taäp thô, nhan ñeà laø Thaàn kinh nhò thaäp caûnh, nghóa laø hai möôi thaéngcaûnh ôû ñaát Thaàn kinh.(2) Trong soá caùc vua trieàu Nguyeãn, vua Khaûi Ñònh (1916-1925) laø ngöôøi ñi dulòch nhieàu nhaát, chaúng nhöõng ôû trong nöôùc maø coøn ôû nöôùc ngoaøi. Ngay töø khi coøn laø hoaøng töû, ôû tuoåi 25, oâng ñaõ môû moät chuyeán Nam duñeå tham quan Saøi Goøn, Chôï Lôùn, Thuû Ñöùc, Bieân Hoøa... OÂng leân ngoâi vaøo thaùng5/1916. Sau ñoù 2 thaùng, nhaø vua lieàn môû moät chuy ...