Hội chứng mất trí nhớ do rượu

Trong những lần nhậu nhẹt vui vẻ với bạn bè, đôi khi chúng tauống tới bến mà quên đi mọi thứ xung quanh để rồi sáng hômsau tỉnh dậy bạn không còn nhớ nổi những gì đã xảy ra từ khibắt đầu say (xỉn). Những gì bạn nhớ nổi chỉ là nhận thức rất mơhồ và hoang mang, thậm chí khi bạn bè nhắc lại buổi tối hôm đóbạn không thể tin mình đã làm những việc đó và cảm thấy xấuhổ. Đó chính là triệu chứng mất trí nhớ tạm thời khi bạn uốngrượu/bia quá nhiều (black-out). Vậy nó...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hội chứng mất trí nhớ do rượuHôi chứng suy giam trí nhớ do rượu ̣ ̉Trong những lần nhậu nhẹt vui vẻ với bạn bè, đôi khi chúng tauống tới bến mà quên đi mọi thứ xung quanh để rồi sáng hômsau tỉnh dậy bạn không còn nhớ nổi những gì đã xảy ra từ khibắt đầu say (xỉn). Những gì bạn nhớ nổi chỉ là nhận thức rất mơhồ và hoang mang, thậm chí khi bạn bè nhắc lại buổi tối hôm đóbạn không thể tin mình đã làm những việc đó và cảm thấy xấuhổ. Đó chính là triệu chứng mất trí nhớ tạm thời khi bạn uốngrượu/bia quá nhiều (black-out). Vậy nó bắt đầu từ đâu?Chất cồn đã làm gì với não của tôi?Bất kể ai uống rượu bia nhiều đều từng không dưới một lần bịblack-out, mất trí nhớ tạm thời. Theo nghiên cứu, chứng bệnhmất trí nhớ tạm thời này được chia làm hai loại: en bloc vàfragmentary. Mình chưa tìm được từ ngữ tiếng Việt mô tả đúngnhất về hai loại mất trí nhớ tạm thời này nên mình tạm gọi làloại nặng cho en bloc và loại nhẹ cho fragmentary trong bàiviết. Loại nhẹ khiến người sau khi say không thể nhớ những gìđã làm trong khoảng thời gian ngắn trong khi loại nặng khiến họkhông nhớ trong khoảng thời gian dài hơn.Ngoài ra, với loại nhẹ thì người ta có thể nhớ lại sự việc đã làmhoặc đã xảy ra trước đó khi có ai đó nhắc lại nhưng loại nặng thìbó tay, bất kể ai nhắc lại đi chăng nữa. Tựu chung lại, cả hailoại đều do một nguyên nhân gây ra, liên quan tới thần kinh học(neurophysiological). Khi chúng ta bị say rượu, khu hồi hải mã(hippocampus - nằm trong thùy thái dương) bị hủy hoại hóa học,đây là một phần của não trước có nhiệm vụ lưu giữ thông tin vàhình thành ký ức trong trí nhớ dài hạn và khả năng định hướngtrong không gian (link nguồn Wikipedia).Khi uống rượu, chất cồn trong rượu hoặc bia sẽ làm nhiễu cơquản thụ cảm (trong khu hồi hải mã) có nhiệm vụ truyền dẫnchất glutamate mang thông tin giữa những nơ-ron (neuron) vớinhau. Không chỉ làm nhiễu, chất cồn đôi khi còn làm cơ quản thụcảm ngưng hoạt động. Quá trình này khiến các nơ-ron thần kinhtạo ra steroid - một loại hợp chất hữu cơ - chặn sự liên lạc giữanhững nơ-ron này với nhau, kết quả là nó phá vỡ nhận thức dàihạn (long-term potentiation), một quá trình cần thiết cho việchọc và lưu trữ thông tin của não người. Nếu đã từng bị say và bịmất trí nhớ tạm thời, bạn vẫn có thể làm các công việc bìnhthường như nói chuyện, đi lại hoặc ăn uống nhưng vấn đề là khiđó não của bạn không có khả năng tạo ký ức lúc đó để lưu lại.Như vậy sáng hôm sau bạn sẽ chẳng nhớ gì vì làm gì có ký ứcnào đâu để mà nhớ lại.Làm thế nào để tôi tránh mất trí nhớ tạm thời?Để tránh tình trạng mất trí nhớ tạm thời, không gì tốt hơn ngoàiviệc ăn gì đó trước khi vào bàn nhậu. Không ăn gì sẽ khiếnlượng cồn trong máu tăng nhanh hơn và não bạn sẽ chịu tác độngnặng nề hơn. Ngoài ra, hãy uống từ từ và chậm cũng có thể tránhhoặc giảm tình trạng mất trí nhớ. Nghiên cứu chỉ ra rằng thủphạm chính của chứng bệnh mất trí nhớ tạm thời là lượng cồntrong máu tăng đột ngột, khiến nồng độ cồn trong máu tăng ítnhất 0,15%. Con số đó lớn gấp hai lần lượng cồn cho phép đểđiều khiển phương tiện giao thông.Bạn có biết tại sao phụ nữ uống rượu nhanh say và họ sợ sayhơn nam giới chúng ta hay không? Một phần là vì lượng cồntrong máu của họ tăng với tốc độ nhanh hơn chúng ta khi uốngrượu, bia. Nữ giới không chỉ có ít nước trong máu hơn nam giớiđể dung hòa lượng cồn này, họ còn có ít axit gastricdehydrogenase hơn, một loại enzim giúp giảm lượng cồn trongcơ thể.Tóm lại, để tránh chứng bệnh mất trí nhớ tạm thời khi uốngrượu, bạn không nên uống quá nhanh với lượng lớn rượu, bia.Lời khuyên thứ hai là nên ăn gì đó chứ đừng để bụng rỗng mà điuống những thức uống có cồn đó vào người.Bị mất trí nhớ tạm thời có đồng nghĩa tôi là người nghiệnrượu?Nghiên cứu đầu tiên được chuyên gia E. M. Jellinek thực hiệnvào những năm 1940 cho thấy việc mất trí nhớ tạm thời có liênquan tới chứng nghiện rượu. Tuy nhiên, những nghiên cứu sau đólại cho thấy điều ngược lại với tuyên bố trường hợp đó khôngphải lúc nào cũng đúng. Bất kể là bị mất trí nhớ tạm thời cóđồng nghĩa bạn là người nghiện rượu hay không thì bạn cũngkhông nên thường xuyên để tình trạng đó xảy ra. Thường xuyênuống rượu và bị mất trí nhớ tạm thời đồng nghĩa những nguy cơtổn thương dài hạn ngày một gia tăng. Nguồn: Gizmodo ...