Hospice (kỳ 1)

Cô y tá trong khu Ngoại chẩn của tôi có nguời mẹ 61 tuổi. Bà mẹ cách đây 3 tháng than đau ở sau lưng truyền xuống mông và hai đùi phía sau. BS toàn khoa cuả bà đoán có lẽ là sciatica và cho NSAID (non steroidal antiinflammatory drug)(BS này là BS ja dình cuả bệnh nhân). Vì đau không thuyên jảm, và nhức dến nỗi không ngủ duợc, cô con gái dưa mẹ dến một BS ja dình khác, y sĩ này cho chụp MRI xuơng sống (MRI of the lumbosacral spines) và làm CAT scan bụng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hospice (kỳ 1) Hospice (kỳ 1) Cô y tá trong khu Ngoại chẩn của tôi có nguời mẹ 61 tuổi. Bà mẹ cáchđây 3 tháng than đau ở sau lưng truyền xuống mông và hai đùi phía sau. BStoàn khoa cuả bà đoán có lẽ là sciatica và cho NSAID (non steroidal anti-inflammatory drug)(BS này là BS ja dình cuả bệnh nhân). Vì đau khôngthuyên jảm, và nhức dến nỗi không ngủ duợc, cô con gái dưa mẹ dến mộtBS ja dình khác, y sĩ này cho chụp MRI xuơng sống (MRI of the lumbo-sacral spines) và làm CAT scan bụng và chậu (abdomen&pelvis). CAT sancho thấy gan bị thấm nhập (infiltration) và vùng xuơng thiêng (sacrum) cómột khối (mass) lớn. Trong bụng cũng có nhiều khối khác. Nhìn toàn ziệnthì có lẽ là ung thư dã thấm nhập vào xương, gan và bụng. Fim fổi negative.Hỏi ý kiến cuả medical oncologist tại diạ fuơng ấy: nguời này dề nghị sinhthiết gan, nhưng BS ja dình cho rằng thủ thuật này qúa xâm lấn (invasive) vàkhông dồng ý với oncologist (không cho fép biopsy). Sau khi nói chuyện vớija dình, BS ja dình cho bệnh nhân vào chương trình Hospice, không chưa tr ịjì nưã (chỉ cho thuốc chống dau và về nhà chờ chết). BS dồng nghiệp tại nhàthuơng cuả bạn gọi telephone hỏi ý kiến: 1. Bạn có dồng ý với lối chưã trị hiện tại không. 2. Nếu không dồng ý, bạn sẽ dề nghị chưã trị như thế nào ? Trả lời: Không có sinh thiết (tissue diagnosis) thì rất khó bảo là bệnhnhân có ung thư. Và zù có doán là ung thư di chăng nưã, thì sự chưã trị vàzự hậu sẽ hoàn toàn khác hẳn. Truờng hợp nói trên, primary (ung thư tiên khởi) có thể là từ vú, fổi,ruột jà, và ngay cả có thể là buớu hạch (lymphoma). Vì thế không có sinhthiết mà cho bệnh nhân hẳn vào Hospice thì không thể duợc. Truờng hợp nóitrên: có thể làm sinh thiết rất zễ zàng bằng dâm kim vào vùng nghi ngờ duớihuớng zẫn cuả CAT scan (needle biopsy under CT guidance). Vậy câu trả lời rất rõ: (1). cần làm sinh thiết tức khắc (2) rồi sau dómới có thể bàn về cách chưã trị hay zự hậu (prognosis) duợc. Cô con gái dưa bà mẹ dến clinic cuả bạn cách dây 4 ngày. Bạn review fim CT bụng và pelvis thì thấy hơn 90 % ziện tích cuả gandã bị thấm nhập, và có một khối khá lớn ở sacrum trên MRI (và CT) . Saukhi zòm fim lại với radiologist, họ dồng ý rằng có thể làm sinh thiết zễ zàngzuới huớng zẫn cuả CAT scan. Trong vòng 1 jờ sau khi bạn khám bệnhnhân, dã lấy xong tissue ở sacrum (biopsy ở dây zễ hơn ở gan) (khám bệnhnhân không có hạch hoặc soft tissue mass dể biopsy). Ngày hôm sau, bạnxuống khu pathology dọc kính hiển vi với pathologist thì bạn rất ngạc nhiênvì dó là (ung thư): > ............................ và bạn báo tin mừng cho bệnh nhân. (Kỳ sau sẽ tiếp) Hospice (kỳ 2) Histopathology truờng hợp này là GIST (GastroIntestinal StromalTumor) Gần dây trong văn chuơng oncology có rất nhiều bài nói về loại ungthư trung mô duờng tiêu hoá (mesenchymal tumor of the GI tract;Cajal cell)-Tumor này ziễn tả (express) tyrosine kinase activity cho nên chưã trị bằngcho uống Imatinib (Gleevec - trade mark) - (thuốc này cũng zùng dể chưãCML - chronic myelogenous leukemia)(Thuốc này rất zễ zùng, theo kinhnghiệm riêng, tôi có dâu 6-7 nguời dang uống thuốc này trong mấy năm qua,không thấy có fản ứng fụ jì). Dây là một tiến bộ rất lớn trong oncology. Cácbài tham khảo quan trọng: AmJSurgPathJan Jan/2005 (bài cuả AFIP nói vềhistoPath); JClinOnc Sep 15, 2004 (về biology); AnticancerDrugs July 2004(nói về neoAdjuvant); một bài review quan trọng: CancerBiolTherMarch2004. Kính chào, Một Trường Hợp Hospice (kỳ 3) Xin tiếp theo về khía cạnh xã hội kinh tế (socio-economics) cuảtruờng hợp này: Bệnh nhân này không có medical insurance (Khi vị BS ở khu ngoạichẩn gọi mấy hôm truớc dể hỏi ý kiến, ông ta dã nói thẳng: bệnh nhânkhông có insurance, bạn khám bệnh có lẽ không duợc thù lao jì dâu ... Dãtrả lời ông ta: Dừng ngại, nghề này cứu nguời truớc dã , không có tiền thìchưã miễn fí, từ thời Híp pô Crát dã thế ... ... Nhưng khi tìm ra bệnh, nhớhôm nọ có bệnh nhân CML (chronic myelogenous leukemia), cho toaGleevec mới biết là 120 viên (một tháng thuốc) dáng já $4000 (bốn nghìn)US dollars. Cách dây vài ngày đã điền vào đơn xin hãng thuốc cho thuốcmiễn phí cho bệnh nhân này (bệnh nhân bị GIST). Hôm qua họ faxed lại vàdồng ý fát thuốc ra miễn fí, thuốc sẽ duợc gửi đến phòng mạch qua đêm...(thuốc chưã myeloma: Thalidomide cũng vậy: họ gửi thuốc thẳng đến office- truờng hợp này thì khác, không phải vì tiền: đoán là hãng thuốc sợ bênhnhân uống Thalidomide (lỡ có bầu) rồi sau này sinh ra quái thai sẽ kiện họ...cho nên gửi thuốc đến văn phòng BS, để sau này có kiện tụng thì BS ratoà...chứ hãng thuốc phủi tay ...Dạo nọ tôi có đâu 3 - 4 nguời uốngThalidomide, bà nào cũng qúa 70 tuổi cả - thế mà vẫn cứ theo thủ tục màlàm ...office vẫn cứ bắt bệnh nhân ký tên xác nhận không c ...