ÐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT TRONG VỠ VÀ HẸP NIỆU ÐẠO TRƯỚC DO CHẤN THƯƠNG

Chúng tôi nghiên cứu 44 bệnh nhân bị vỡ và hẹp niệu đạo trước do chấn thương đã được điều trị tại khoa Niệu - Bệnh viện Chợ Rẫy. Những bệnh nhân này được phân làm 3 nhóm tùy theo thời điểm được mổ tạo hình. Trong khi mổ, chúng tôi quan sát thương tổn của niệu đạo và so sánh giữa 3 nhóm nhằm tìm ra thời điểm tối ưu để mổ tạo hình niệu đạo trước.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ÐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT TRONG VỠ VÀ HẸP NIỆU ÐẠO TRƯỚC DO CHẤN THƯƠNG ÐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT TRONG VỠ VÀ HẸP NIỆU ÐẠO TRƯỚC DO CHẤN THƯƠNGTÓM TẮTChúng tôi nghiên cứu 44 bệnh nhân bị vỡ và hẹp niệu đạo trước do chấnthương đã được điều trị tại khoa Niệu - Bệnh viện Chợ Rẫy. Những bệnhnhân này được phân làm 3 nhóm tùy theo thời điểm được mổ tạo hình.Trong khi mổ, chúng tôi quan sát thương tổn của niệu đạo và so sánh giữa 3nhóm nhằm tìm ra thời điểm tối ưu để mổ tạo hình niệu đạo trước.SUMMARYSURGICAL MANAGEMENT FOR FRESH AND LATE TRAUMATICLESIONS OF THE ANTERIOR URETHRATu Thanh Tri Dung, Tran Van Sang * Y hoc TP. Ho Chi Minh * 1999, vol.3, N0 2: 95-98We studied 44 patients with traumatic rupture and stricture of the anteriorurethra at the Urology department of Choray hospital. These patients weredivided into 3 groups according to urethroplasty time. We investigatedurethral lesions in three groups in order to find out the best time forurethroplasty.ÐẶT VẤN ÐỀChấn thương niệu đạo trước là một cấp cứu niệu khoa thường gặp. Trongnăm 1996 tại khoa Niệu - Bệnh viện Chợ Rẫy, vỡ niệu đạo trước chiếm 28,24% chấn thương hệ niệu.Vỡ niệu đạo trước và biến chứng hẹp niệu đạo gây ra nhiều khó khăn trongsinh hoạt, giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Xử trí muộn hoặckhông đúng, sẽ gây ra biến chứng viêm tấy hoại tử bìu - tầng sinh môn donước tiểu, có thể nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân.Từ trước đến nay, vỡ niệu đạo trước do chấn thương đã được nhiều tác giảtrong và ngoài nước nghiên cứu. Khuynh hướng của đa số tác giả là nên giảiquyết sớm và mổ một thì. và mổ vào lúc nào mới là vấn đề quan trọng. Thờigian qua, chúng tôi mổ tạo hình 44 trường hợp chấn thương niệu đạo trước ởcác thời điểm khác nhau, với mục đích tìm ra thời điểm thích hợp để mổ tạohình niệu đạo trước một cách thuận lợi.TỔNG QUAN TÀI LIỆU.Về mặt giải phẫu bệnh(14), dập vỡ niệu đạo trước do chấn thương chia làm 2loại:Dập không hoàn toànCơ chế chấn thương từ bên trong, như khi đặt ống thông lạc đường. Niêmmạc niệu đạo và có thể một phần vật xốp bị chạm thương, nhưng chưa b ịxuyên thủng. Bệnh nhân có ra máu ở niệu đạo nhưng không có máu tụ ởtầng sinh môn.Có thể dập ở bên ngoài, chỉ tổn thương vật xốp, niêm mạc bên trong cònnguyên vẹn, sẽ có khối máu tụ tầng sinh môn nhưng không có ra máu niệuđạo.Dập hoàn toànNiệu đạo bị tổn thương từ trong niêm mạc ra đến bên ngoài hoặc có khi niệuđạo bị đứt hoàn toàn. Khi đó sẽ có khối máu tụ ở tầng sinh môn, đồng thờicó ra máu ở lỗ sáo.Ðối với dập vỡ niệu đạo không hoàn toàn, có các cách xử trí như sau:Không xử trí. Theo một số tác giả (McAninch)(4,5,11), nếu không có bằngchứng cho thấy nước tiểu thoát qua chỗ vỡ thì chụp niệu đạo - bàng quangngược dòng và cho đi tiểu. Nếu tiểu bình thường không đau, không chảymáu thì không cần xử trí. Nếu chảy máu, đặt thông tại chỗ.Theo dõi, nong niệu đạo định kỳ hoặc cắt nội soi khi có biến chứng hẹp niệuđạo(1,14).Theo Trần Văn Sáng(14), mặc dù những ngày sau bệnh nhân đi tiểu đượcnhưng vật xốp sẽ lành bằng tổ chức sẹo, co rút dần; sau một thời gian sẽ gâyhẹp niệu đạo. Do đó, phải nong định kỳ và theo dõi trong vòng 2 năm. Cắtnội soi niệu đạo cũng cần thiết khi hẹp nhiều. Và sau cắt nội soi phải đặtthông niệu đạo làm nòng, để niệu đạo lành quanh ống thông.Theo Blandy(1), sau ngày thứ 10 nội soi niệu đạo kiểm tra; nếu thấy có hẹpniệu đạo thì tiến hành nong niệu đạo hay cắt nội soi niệu đạo. Và chỉ mổ tạohình khi cần thiết.- Ðặt ống thông niệu đạo có nhiều lỗ tại chỗ(4,6,11). Nhược điểm của phươngpháp này là dễ nhiễm trùng và có thể đưa đến biến chứng dò niệu đạo ra da.- Mở bàng quang ra da ngay sau chấn thương, sau đó mổ khâu niệu đạo sớmtrên ống thông niệu đạo làm nòng vào khoảng ngày thứ 10(6,10,11).Ðối với dập vỡ niệu đạo hoàn toàn, có ba chủ trương:- Mổ ngay thì đầu: Mổ tạo hình niệu đạo cùng lúc với mở bàng quang ra dacấp cứu(7,9).Mổ sớm: Vào khoảng hai tuần sau chấn thương. Mổ cắt bỏ tổ chức niệu đạodập nát và khâu nối hai đầu niệu đạo tận - tận trên tổ chức lành(10,14,15).Mổ muộn: Một số tác giả chủ trương mổ tạo hình niệu đạo muộn vàokhoảng ba đến sáu tháng sau chấn thương (Couvelaire)(7).+ Mổ sớm có nhiều điểm lợi:Tổng trạng bệnh nhân đã ổn định.Khối máu tụ đã tan một phần nhưng chưa có hiện tượng xơ hóa.Không còn chảy máu ở phần niệu đạo bị chấn thương.Có thời gian làm các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán xác định và chụp Xquang niệu đạo ngược dòng, để lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.Giảm nguy cơ nhiễm trùng vết mổ.Thời gian bệnh nhân phải đeo ống thông mở bàng quang ra da được rútngắn, cải thiện chất lượng cuộc sống bệnh nhân.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUChúng tôi nghiên cứu 44 bệnh nhân nam bị dập vỡ niệu đạo trước do chấnthương (cơ chế gây chấn thương là té ngồi trên vật cứng), được điều trị tạikhoa Niệu - Bệnh viện Chợ ...