KÊ ĐƠN THUỐC

Thuốc chỉ được kê đơn khi cần thiết. Khi kê đơn thuốc, thầy thuốc cần phải cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ đối với người bệnh. Ðiều này đặc biệt quan trọng khi kê đơn cho người mang thai, người cho con bú, người cao tuổi, người có bệnh thận, bệnh gan hoặc có cơ địa dị ứng Một đơn thuốc tốt phải thể hiện được các yêu cầu: Hiệu quả chữa bệnh cao, an toàn trong dùng thuốc và tiết kiệm. Muốn kê đơn thuốc tốt phải tuân theo quy trình sau đây: 1/ Chẩn đoán,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
KÊ ĐƠN THUỐC KÊ ĐƠN THUỐCThuốc chỉ được kê đơn khi cần thiết. Khi kê đơn thuốc, thầy thuốc cần phảicân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ đối với người bệnh. Ðiều này đặc biệt quantrọng khi kê đơn cho người mang thai, người cho con bú, người cao tuổi,người có bệnh thận, bệnh gan hoặc có cơ địa dị ứngMột đơn thuốc tốt phải thể hiện được các yêu cầu: Hiệu quả chữa bệnh cao,an toàn trong dùng thuốc và tiết kiệm. Muốn kê đơn thuốc tốt phải tuân theoquy trình sau đây:1/ Chẩn đoán, xác định đúng bệnh:Thầy thuốc cần tìm hiểu hoàn cảnh của người bệnh, phát hiện các dấu hiệulâm sàng và xét nghiệm phi lâm sàng. Cần tìm hiểu lịch sử dùng thuốc củangười bệnh, đã dùng những thuốc gì, kết quả ra sao để ghi vào bệnh án. Nhưvậy thầy thuốc đã xác định được các vấn đề của người bệnh. Trên cơ sở đó,xác định các mục tiêu điều trị chính, phụ, trước, sau; tập trung giải quyếtmục tiêu chính2/ Lựa chọn thuốc phù hợp với người bệnh:Thầy thuốc phải tự hỏi xem những thuốc quen d ùng theo kinh nghiệm bảnthân trước đây liệu có hiệu quả và an toàn đối với từng người bệnh cụ thể.Ðồng thời liệt kê các thứ thuốc mà mình biết có thể điều trị phù hợp chotừng người bệnh. Nên sử dụng các thuốc đã quen dùng. Cần hỏi người bệnhvề các phản ứng đã xảy ra khi dùng thuốc trong quá khứ.Sàng lọc lần lượt các thuốc đó dựa trên các tiêu chí sau:Thuốc có hiệu quả nhất, an toàn nhất và phù hợp với hoàn cảnh của ngườibệnh nhấtTrong những trường hợp bệnh nặng thì hiệu quả là yêu cầu trước tiên. Trongnhững trường hợp bệnh mạn tính và thể trạng người bệnh yếu thì tiêu chuẩnan toàn phải được đặt lên hàng đầu3/ Kê đơn thuốc khi đã có chỉ định rõ ràng:Khi kê đơn, tốt nhất là dùng tên gốc hay tên chung quốc tế kèm theo tên biệtdược đặt trong ngoặc, nếu thấy cần thiết. Phải tránh viết tắt. Khi kê hai thuốchoặc nhiều thuốc hơn trong cùng một đơn thuốc, thuốc chính ghi đầu tiên.Nên tránh kê quá nhiều thuốc trong một đơn thuốc. Kê đơn càng ít thuốccàng tốt để tránh tương tác thuốcÐơn thuốc phải viết rõ ràng bằng mực, ghi rõ ngày, tháng, năm, họ và tên,tuổi, địa chỉ, số thẻ bảo hiểm y tế của người bệnh (nếu có). Người kê đơnphải ký vào đơn bằng mực và ghi rõ họ tênCác thuốc độc, thuốc hướng tâm thần và thuốc gây nghiện phải viết riêngtrong một đơn khác, theo quy chế về quản lý thuốc độc, thuốc hướng thần vàthuốc gây nghiện do Bộ Y tế ban hành. Tên thuốc, hàm lượng, số lần dùngtrong ngày, liều dùng mỗi lần phải ghi rõ bằng chữ và số. Người kê đơn phảiký, đề ngày, tháng, năm và phải viết rõ tên, địa chỉ4/ Hướng dẫn dùng thuốc cho người bệnh:Thầy thuốc cần giải thích rõ ràng và ngắn gọn bằng ngôn ngữ thông thườngđể người bệnh hiểu được cách dùng các thuốc đã kê (số lượng phải dùng,thời gian, số lần dùng và các điều khác như cách pha, cách dùng). Nếu phảidùng đến một dụng cụ để đưa thuốc vào cơ thể, thầy thuốc phải hướng dẫncụ thể hoặc cùng làm với người bệnh. Thầy thuốc phải luôn luôn cảnh giácđể phát hiện quá liều đối với các thuốc tác dụng mạnh kê trong đơnCần dặn dò những điều kiêng cữ đối với người bệnh. Nên hết sức thận trọngkhi kê đơn cho những người đang mang thai, đang cho con bú, người có tiềnsử bệnh gan, thận, cơ địa dị ứng5/ Thông tin về phản ứng không mong muốn của thuốc:Bất cứ thuốc nào cũng có thể gây tác dụng không mong muốn. Cần chú ýtheo dõi, phát hiện, ghi chép các tác dụng không mong muốnHướng dẫn người bệnh phát hiện những dấu hiệu của phản ứng không mongmuốn, hướng dẫn cách xử trí và báo cáoThầy thuốc phải hẹn ngày khám lại đối với người bệnh6/ Theo dõi hiệu quả điều trị:Nếu người bệnh không quay lại thì có thể đơn thuốc đã có hiệu quả, bệnh đãđỡ hơn hoặc khỏi. Nếu đơn thuốc không có hiệu quả thì người bệnh có thể sẽquay lại. Cần tìm hiểu lý do: Thuốc không hiệu quả; không an toàn, ngườibệnh không chịu đựng được các phản ứng phụ; không thuận tiện do cáchuống, mùi vị..Trong trường hợp này tùy từng lý do, thầy thuốc lại bắt đầu quy trình khámlạiChú ý:Không nên kê nhiều thuốc trong một đơnNên kê những thuốc một thành phần. Không nên kê những thuốc hỗn hợpnhiều thành phầnNên kê đơn thuốc theo tên gốc của thuốc. Tên thương mại ghi bên cạnh,trong dấu ngoặcNên tranh thủ sự giúp đỡ của dược sĩ để có các thông tin về thuốcNên theo dõi những tin tức cập nhật về thuốc ở đơn vị thông tin thuốcNên sử dụng Dược thư quốc gia Việt Nam nhằm khai thác các thông tin sửdụng thuốc hiệu quả, hợp lý, an toàn, tiết kiệmNên đưa nội dung điều trị bằng thuốc thành chủ đề trong các cuộc họp củaHội đồng thuốc và điều trị của bệnh việnNên hết sức thận trọng sử dụng các thông tin về thuốc từ những nguồn thôngtin thương mạiNên phối hợp với dược sĩ sắp xếp các thuốc điều trị c ùng nhóm, đánh giátheo 4 tiêu chuẩn: Hiệu quả, an toàn, thích hợp và giá cả. Bảng này cần luônđược cập nhậtTrước khi chấp thuận nhận xét về hiệu quả của những thuốc mới, cần cónhững số liệu thống k ...