Kết quả điều tra nguồn tài nguyên thực vật ở xã Xuân Sơn huyện Tâm Sơn tỉnh Phú Thọ

Nội dung bài viết đó là thực hiện công tác quản lý, bảo tồn tài nguyên sinh vật, phân loại các nhóm thực vật quan trọng ở xã Xuân Sơn. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả điều tra nguồn tài nguyên thực vật ở xã Xuân Sơn huyện Tâm Sơn tỉnh Phú ThọT¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 1(45) Tập 1/N¨m 2008kÕt qu¶ ®iÒu tra nguån tµi nguyªn thùc vËt ë x· Xu©n S¬nhuyÖn T©n S¬n tØnh Phó ThäNguyÔn ThÞ YÕn - Lª Ngäc C«ng (Tr−êng §H S− ph¹m - §H Th¸i Nguyªn)§ç H÷u Th− (ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt)1. Më ®ÇuXu©n S¬n lµ mét x] miÒn nói n»m ë phÝa t©y nam cña huyÖn T©n S¬n (tØnh Phó Thä), cãtæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn 6548 ha, trong ®ã chñ yÕu lµ ®Êt l©m nghiÖp chiÕm trªn 60%.X] Xu©n S¬n n»m trong vµnh ®ai nhiÖt ®íi nªn cã chÕ ®é khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa víimïa ®«ng l¹nh. NhiÖt ®é trung b×nh hµng n¨m biÕn ®éng tõ 220C - 250C, l−îng m−a trung b×nhtõ 1500 - 2000 mm. §ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó th¶m thùc vËt rõng ph¸t triÓn.Trªn ®Þa bµn x] cã 2 d©n téc chÝnh lµ ng−êi Dao vµ ng−êi M−êng, sèng ph©n bè trong 5xãm (Cái, LÊp, Dï, L¹ng vµ Lïng M»ng). Nguån sèng chÝnh cña céng ®ång d©n c− ë ®©y lµs¶n xuÊt n«ng nghiÖp, trång lóa n−íc, nh−ng chñ yÕu vÉn lµ canh t¸c n−¬ng rÉy truyÒn thèngvµ khai th¸c nguån tµi nguyªn rõng.§Ó gãp phÇn ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ vÒ gi¸ trÞ nguån tµi nguyªn thùc vËt ë x] Xu©n S¬n lµm c¬së ®Þnh h−íng cho c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o tån nguån tµi nguyªn sinh vËt, trong thêi gian tõ th¸ng4 ®Õn th¸ng 11 n¨m 2007, chóng t«i ®] tiÕn hµnh ®iÒu tra ph©n lo¹i c¸c nhãm thùc vËt quanträng ë x] Xu©n S¬n.2. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu§èi t−îng nghiªn cøu lµ toµn bé c¸c loµi thùc vËt tù nhiªn ë x] Xu©n S¬n, trong ®ã chñyÕu lµ mét sè nhãm tµi nguyªn thùc vËt quan träng.Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu lµ ®iÒu tra thu thËp mÉu vËt trùc tiÕp trªn hiÖn tr−êng b»ngtuyÕn kh¶o s¸t vµ « tiªu chuÈn. X¸c ®Þnh tªn khoa häc cña c¸c loµi theo ph−¬ng ph¸p h×nh th¸iso s¸nh. §¸nh gi¸ c¸c loµi quý hiÕm theo c¸c tµi liÖu: S¸ch ®á ViÖt Nam (2004) [2], Danh lôc ®áIUCN (2001) [5]. Nghiªn cøu c¸c nhãm tµi nguyªn thùc vËt (c©y lµm thuèc, c©y cho gç, c©y cãtinh dÇu, c©y ¨n ®−îc), theo c¸c tµi liÖu cña NguyÔn TiÕn B©n (2003 - 2005) [1], Vâ V¨n Chi(1997) [3], Ph¹m Hoµng Hé (1992) [4].3. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn3.1. Thµnh phÇn c¸c taxon thùc vËt ë x` Xu©n S¬nKÕt qu¶ ®iÒu tra b−íc ®Çu ®] thèng kª ®−îc 530 loµi thuéc 382 chi, 134 hä. C¸c sè liÖu ëb¶ng 1 cho thÊy thµnh phÇn thùc vËt ë x] Xu©n S¬n lµ kh¸ phong phó vµ ®a d¹ng. Sù ph©n bè cñac¸c taxon cô thÓ nh− sau: trong 6 ngµnh thùc vËt bËc cao cã m¹ch th× ngµnh Méc lan(Magnoliophyta) cã sè hä, chi vµ loµi phong phó nhÊt, gåm 117 hä (chiÕm 87,30%), 361 chi(94,50%), 502 loµi (94,72%). TiÕp ®Õn lµ ngµnh D−¬ng xØ (Polypodiophyta) víi 11 hä(8,20%), 13 chi (3,40%) vµ 19 loµi (3,58%). Ngµnh Th«ng (Pinophyta) vµ ngµnh Th«ng ®Êt(Lycopodiophyta) mçi ngµnh ®Òu cã 2 hä (1,50%), 3 chi (0,79%) vµ 4 loµi (0,75%). Haingµnh QuyÕt l¸ th«ng (Psilotophyta) vµ Cá th¸p bót (Equisetophyta) cã sè hä, sè chi vµ sèloµi thÊp nhÊt (®Òu cïng 1 hä, 1 chi, 1 loµi).48T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 1(45) Tập 1/N¨m 2008B¶ng 1. Sù ph©n bè c¸c taxon thùc vËt ë x` Xu©n S¬nTT1Ngµnh thùc vËtQuyÕt l¸ th«ngSè hä1Tû lÖ (%)0,75Sè chi1Tû lÖ (%)0,26Sè loµi1Tû lÖ (%)0,1921,5030,7940,7510,7510,2610,19118,20133,40193,5821,5030,7930,5711787,3036194,5050294,729883,7629581,7241181,871916,246612,789112,85134100,0382100,0530100,0(Psilotophyta)2Th«ng ®Êt(Lycopodiophyta)3Cá th¸p bót(Equisetophyta)4D−¬ng xØ(Polypodipophyta)5Th«ng(Pinophyta)6Méc lan(Magnoliophyta)6.1Líp Méc lan(Magnoliopsida)6.2Líp Hµnh(Liliopsida)Tæng céngTrong ngµnh Méc lan (Magnoliophyta), líp Méc lan (Magnoliopsida) cã 98 hä(83,76%), 295 chi (81,72%) vµ 502 loµi (94,72%), trong khi ®ã líp Hµnh (Liliopsida) cã sè hä,chi, loµi Ýt h¬n rÊt nhiÒu: 19 hä (16,24%), 66 chi (12,78%), 91 loµi (12,85%).3.2. C¸c nhãm tµi nguyªn thùc vËt ë x` Xu©n S¬nTrong sè 530 loµi thùc vËt ®] thèng kª, chóng t«i tiÕn hµnh ph©n lo¹i vµ x¸c ®Þnh ®−îc451 loµi c©y cã Ých, thuéc 9 nhãm tµi nguyªn (b¶ng 2).B¶ng 2. C¸c nhãm tµi nguyªn thùc vËt ë Xu©n S¬nSTTNhãm tµi nguyªnSè loµi1C©y lµm thuèc3352C©y lÊy gç1323C©y ¨n ®−îc (rau, qu¶...)874C©y lµm c¶nh385C©y cho tinh dÇu346C©y lµm thøc ¨n gia sóc117C©y cho dÇu bÐo88C©y cho chÊt ®éc59C©y dïng ®an l¸t3Trong bµi b¸o nµy chóng t«i chØ tr×nh bµy 4 nhãm tµi nguyªn cã sè l−îng loµi cao vµ cãgi¸ trÞ quan träng.49T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 1(45) Tập 1/N¨m 20083.2.1. Nhãm c©y lµm thuèc§] thèng kª ®−îc 335 loµi thuéc 109 hä, 6 ngµnh thùc vËt bËc cao cã m¹ch, trong ®ãngµnh Méc lan cã sè loµi vµ sè hä cao nhÊt (319 loµi, 99 hä). TiÕp theo lµ ngµnh D−¬ng xØ cã 12loµi, 6 hä. Bèn ngµnh cßn l¹i, mçi ngµnh chØ cã 1 loµi, 1 hä. C¸c hä cã nhiÒu loµi c©y lµm thuèclµ: hä ThÇu dÇu (Euphorbiaceae): 25 loµi, hä Cóc (Asteraceae): 18 loµi, hä §Ëu (Fabaceae): 14loµi, hä D©u t»m (Moraceae): 13 loµi, hä Cµ phª (Rubiaceae): 10 loµi, hä G ...