Kết quả phẫu thuật lấy sỏi thận qua da tại Bệnh viện 108

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá kết quả phương pháp lấy sỏi thận qua da tại Bệnh viện Trung Ương quân đội 108. Nghiên cứu tiến cứu 120 bệnh nhân sỏi thận được phẫu thuật lấy sỏi thận qua da tại khoa ngoại tiết niệu Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 từ tháng 12/2013 đến tháng 3/2015.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả phẫu thuật lấy sỏi thận qua da tại Bệnh viện 108Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015Nghiên cứu Y họcKẾT QUẢ PHẪU THUẬT LẤY SỎI THẬN QUA DA TẠI BỆNH VIỆN 108Kiều Đức Vinh*, Trần Các*, Trần Đức*TÓM TẮTMục tiêu: Đánh giá kết quả phương pháp lấy sỏi thận qua da tại Bệnh viện Trung Ương quân đội 108(TWQĐ108).Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu 120 bệnh nhân sỏi thận được phẫu thuật lấysỏi thận qua da tại khoa Ngoại Tiết Niệu Bệnh viện TWQĐ108 từ tháng 12/2013 đến tháng 3/2015.Kết quả: Tuổi trung bình 51 ± 9 (30 – 73), kích thước sỏi trung bình 39 ± 13mm, tỷ lệ sỏi san hô 52/120(43,3%). Thời gian mổ trung bình 100 ± 42 phút, thời gian nằm hậu phẫu 6,6 ± 03 ngày. Tỷ lệ thành công117/120 (97,5%), tỷ lệ sạch sỏi 62,4%, số trường hợp sót sỏi được tiếp tục điều trị bằng tán sỏi ngoài cơ thể. Taibiến biến chứng: chảy máu phải can thiệp tắc mạch chọn lọc 1/117 (0,8%); chảy máu phải truyền máu 14/118(11,6%); thủng gây rò đại tràng 1/120 (0,8%); thủng hồi tràng 1/120 (0,8%); rách đứt rời bể thận 1/120 (0,8%);nhiễm khuẩn huyết 1/117 (0,8%); nhồi máu cơ tim cấp 1/118 (0,8%).Kết luận: Phẫu thuật lấy sỏi thận qua da là phương pháp điều trị sỏi thận ít sang chấn hiệu quả, an toàn vàcó thể ứng dụng điều trị sỏi kích thước lớn, sỏi san hô, tỷ lệ tai biến biến chứng thấp..Từ khóa: Lấy sỏi thận qua da, sỏi thận.ABSTRACTRESULTS OF PERCUTANEOUS NEPHROLITHOTOMY AT 108 HOSPITALKieu Duc Vinh, Tran Cac, Tran Duc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - No 4 - 2015: 111 - 116Purpose: To evaluate the outcomes of Percutaneous Nephrolithotomy (PCNL) at 108 Military CentralHospital.Materials and Methods: A prospective study, between December 2013 and March 2015, 120 patients withlarge renal stone underwent Percutaneous Nephrolithotomy at 108 Military Central Hospital.Results: Mean age 51 ± 9 (30 – 73), size of stone 39 ± 13mm, stag horn calculi 52/120 (43,3%). Averageoperation time 100 ± 42 minutes, postoperative length of stay 6,6 ± 03 days. Success rate was 117/120 (97,5%),the rate of free of stone was 62,4%, and remaining stone were treated with ESWL; Complication: Bleeding withtransfusion 14/118 (11,6%), colon fistula 1/120 (0,8%); Injury of the ileum 1/120 (0,8%); Injury of the pelvic1/120 (0,8%); Sepsis 1/117 (0,8%), Acute myocardial infarction 1/117 (0,8%).Conclusion: Percutaneous Nephrolithotomy is safe and effective, and can be applied for large stones, staghorn stones.Key words: Percutaneous Nephrolithotomy, renal calculi, stag horn calculi.cứu báo cáo về kỹ thuật này, điển hình làĐẶT VẤN ĐỀClayman và cộng sự (1984) báo cáo 100 trườngNăm 1976, tác giả Fernstrom và Johanssonhợp được thực hiện phẫu thuật lấy sỏi thậnlà những người đầu tiên công bố kết quả thựcqua da(3). Năm 1985, Sugera và cộng sự tổnghiện thành công kỹ thuật can thiệp qua dakết 1000 trường hợp lấy sỏi thận và niệu quảntrong điều trị sỏi thận. Sau đó có nhiều nghiên* Bệnh viện Trung Ương quân đội 108Tác giả liên lạc: BS. Kiều Đức VinhChuyên Đề Thận – NiệuĐT: 0988286877 Email: kieuvinh2006@gmail.com111Nghiên cứu Y họctrên bằng nội soi qua da(13). Các tác giả đềukhẳng định kỹ thuật này cho phép giải quyếthầu hết các trường hợp sỏi thận.Tại Việt Nam, điều trị sỏi thận kích thước lớn(> 25mm), sỏi san hô chủ yếu là mổ mở lấy sỏi,phương pháp nội soi lấy sỏi thận qua da cũng đãđược triển khai ở một số bệnh viện, trong đóKhoa Tiết Niệu Bệnh viện TWQĐ108 đã thựchiện kỹ thuật này từ tháng 11 năm 2013, đến nayđã có một số kinh nghiệm nhất định.ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨUĐối tượng nghiên cứuGồm 120 bệnh nhân sỏi thận đã được điều trịbằng phương pháp phẫu thuật lấy sỏi thận quada (LSTQD) tại khoa Ngoại Tiết Niệu Bệnh việnTWQĐ108, từ tháng 11/2013 đến tháng 3/2015.Chỉ địnhSỏi thận kích thước lớn hơn 2,5cm, sỏi san hôvà nhiều viên.Sỏi thận đã điều trị bằng tán sỏi ngoài cơthể (TSNCT) thất bại hoặc không TSNCT đượcdo sỏi quá cứng, sỏi trong đài thận có cổ đàihẹp, dài.Chống chỉ địnhChống chỉ định tuyệt đốiBệnh nhân đang có nhiễm trùng niệu.Bệnh nhân có rối loạn đông máu không kiểmsoát được.Bệnh nhân có bệnh mạn tính nặng: suy tim,bệnhphổiphếquảntắcnghẽnmạn tính…Chống chỉ định tương đốiSỏi trên thận dị dạng bẩm sinh: thận móngngựa, thận xoay không hoàn toàn, thận sinh đôi,thận lạc chỗ…Phương pháp nghiên cứuNghiên cứu tiến cứu, mô tả, không đốichứngPhương tiện nghiên cứuY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015Kim chọc dò.Dây dẫn đường.Dụng cụ nong: bộ nong cứng kim loại Alkenkết hợp ống nhựa Amplatz số 28F và 30F.Máy Xquang cánh tay chữ C (C – arm) vớimàn hình tăng sáng.Dụng cụ soi:Máy soi thận cứng: cỡ 24 F, góc nhìn 6o.Máy soi niệu quản 8F và Catheter niệu quảnsố 6F hoặc 7F.Kìm gắp sỏi: loại 2 và 3 chấu.Máy tán sỏi: dùng máy tán sỏi theo cơ chếkết hợp siêu âm với xung hơi của Thụy Sỹ (Swisslithoclast® master).Kỹ thuật lấy sỏi thận qua daVô cảmMê nội khí quản hoặc tê tủy sống.Soi bàng quang đặt catheter niệu quảnngược dòngBệnh nhân nằm ngửa tư thế sản khoa.Soi bàng quang và đặt catheter niệu quảnngược dòng lên bể thận.Bơm thuốc cản quang đánh giá hệ thống đàibể thận.Chọc dò và nong đường hầm vào thậnTư thế: Bệnh nhân nằm sấp hoàn toàn.Chọc dò đài thận:Bơm thuốc cản quang qua ống thông niệuquản, quan sát dưới màn tăng sáng và lựa chọnđài thận chọc dò, chọn đài thận đài thận có thểtiếp cận trực tiếp vào viên sỏi ở bể thận, ưu tiênlà nhóm đài dưới. Nếu bệnh nhân vừa có sỏi ởbể thận vừa có sỏi ở đài thận thì sẽ chọc vào đàithận có sỏi. Có thể chọc dò và nong nhiều hơn 1đường hầm vào thận để lấy sỏi trong trường hợpsỏi thận san hô và nhiều viên.Kỹ thuật chọc vào đài thậnRạch da 1cm dưới xương sườn 12 trênđường nách sau. Dưới hình ảnh màn hình XDụng cụ chọc dò và nong đường hầm vào thận:112Chuyên Đề Thận – NiệuY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015quang tăng sáng hướng chọc kim vào vòm đàithận định chọc. Sử dụng 2 mặt phẳng:M ...