Kết quả phục hồi chức năng và yếu tố ảnh hưởng sau mổ trồng nối bàn tay tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá kết quả phục hồi chức năng (PHCN) và các yếu tố ảnh hưởng tới kết quả sau mổ nối lại bàn tay bằng kỹ thuật vi phẫu. Bài viết nghiên cứu hồi cứu, mô tả cắt ngang 35 bệnh nhân (BN) bị đứt rời bàn tay (vùng IV, V) đã được trồng nối > 6 tháng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả phục hồi chức năng và yếu tố ảnh hưởng sau mổ trồng nối bàn tay tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017 KẾT QUẢ PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VÀ YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG SAU MỔ TRỒNG NỐI BÀN TAY TẠI BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG QUÂN ĐỘI 108 Lê Văn Đoàn*; Trần Huy Hùng** TÓM TẮT Mục tiêu: đánh giá kết quả phục hồi chức năng (PHCN) và các yếu tố ảnh hưởng tới kết quả sau mổ nối lại bàn tay bằng kỹ thuật vi phẫu. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu hồi cứu, mô tả cắt ngang 35 bệnh nhân (BN) bị đứt rời bàn tay (vùng IV, V) đã được trồng nối > 6 tháng. Kết quả: phục hồi vận động: 20 BN (57,1%) gần như bình thường; phục hồi cảm giác: chủ yếu là S2 (45,7%), không trường hợp nào S0; quay trở lại công việc ban đầu 60%. Mức độ hài lòng của BN 97%. Tất cả các trường hợp nối lại đều PHCN, trừ 1 BN. Hình thái tổn thương, thời gian thiếu máu và tập PHCN ảnh hưởng tới kết quả PHCN (p < 0,05). Kết luận: trồng lại bàn tay đem lại lợi ích to lớn về chức năng, thẩm mỹ và tâm lý của BN. Hình thái tổn thương, thời gian thiếu máu và tập PHCN ảnh hưởng tới kết quả PHCN sau nối. * Từ khóa: Trồng nối bàn tay; Kỹ thuật vi phẫu; Phục hồi chức năng. Functional Outcome and Factors Affecting Results of Hand Replantation at 108 Military Central Hospital Summary Objectives: To assess functional outcomes and find out factors that affect results of amputated hand replantation using microsurgical technique. Subjects and methods: A retrospective, descriptive study of 35 patients with amputated hand (zone IV, V) which were replanted more than 6 months. Results: Motive recovery: 20 cases (57.1%) nearly normal; sensory recovery: mainly S2 (45.7%), no case S0; return to previous occupation 60%. Level of sastifaction 97%. All the replantations were successful except for one. Type or mechanism injury, ischemia time, rehabilitation significantly influenced the functional outcome (p < 0.05). Conclusion: Hand replantation gives major functional, cosmetic, and psychological benefits. Type or mechanism of injury, ischemia time, and rehabilitation affect to functional outcome. * Keywords: Hand replantation; Microsurgical technique; Rehabilitation. ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện nay, trên thế giới, trồng lại chi thể đứt rời nói chung, bàn tay đứt rời nói riêng đã được thực hiện rộng rãi tại các nước phát triển. Kết quả PHCN sau trồng lại đã được nhiều tác giả công bố tuy còn khác nhau nhưng đều thống nhất nhận định kết quả phụ thuộc vào các yếu tố như: vị trí, đặc điểm, hình thái tổn thương, thời gian thiếu máu, PHCN... [5, 6, 7, 9, 10]. * Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 ** Bệnh viện Quân y 103 Người phản hồi (Corresponding): Trần Huy Hùng (hhung110@gmail.com) Ngày nhận bài: 17/07/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 15/09/2017 Ngày bài báo được đăng: 28/09/2017 121 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2017 Ở Việt Nam, việc trồng nối bàn tay đứt rời đã được triển khai tại một số bệnh viện, trung tâm y tế lớn trên cả nước... [1]. Tuy nhiên, số lượng báo cáo còn hạn chế và chủ yếu tập trung ở kết quả sớm sau trồng lại, chưa thấy có báo cáo nào tìm hiểu về các yếu tố ảnh hưởng tới kết quả PHCN. Vì vậy, chúng tôi thực hiện đề tài này với mục tiêu: Đánh giá kết quả PHCN và tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng tới kết quả sau trồng nối bàn tay đứt rời bằng kỹ thuật vi phẫu. ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu. 35 BN bị đứt rời bàn tay ở vùng IV, V (theo phân loại của Biemer), được trồng nối bằng kỹ thuật vi phẫu tại Viện Chấn thương - Chỉnh hình, Bệnh viện TWQĐ 108 trong 6 năm (từ 01 - 2011 đến 01 - 2017). Tất cả BN đều được kiểm tra đánh giá kết quả sau mổ > 6 tháng. 2. Phương pháp nghiên cứu. Nghiên cứu hồi cứu, mô tả cắt ngang không đối chứng. * Nội dung nghiên cứu: - Tuổi, giới tính. - Nguyên nhân, hình thái, vị trí hay tay tổn thương, vùng tổn thương. - Đặc điểm đứt rời: đứt rời hoàn toàn hoặc gần hoàn toàn. - Cách bảo quản chi đứt rời: bảo quản đúng, bảo quản không đúng và không bảo quản. - Thời gian thiếu máu (chia làm 5 nhóm): < 6 giờ; 6 - 8 giờ; 8 - 12 giờ; 12 - 16 giờ; > 16 giờ. 122 - Tập PHCN (chia làm 3 nhóm): tập đầy đủ; tập không đúng, không đủ thời gian và không tập (theo bài tập của Walsh J.M). - Di chứng (sau phẫu thuật ≥ 6 tháng, chia làm 4 nhóm): bàn tay lệch trục; không liền xương, khớp giả; sẹo co kéo, biến dạng; dính gân, tuột, đứt mối gân. - Phẫu thuật sửa chữa bổ sung (chia làm 6 loại): kết lại xương; ghép xương; nối lại gân, ghép gân; gỡ dính gân, chuyển gân; can thiệp phần mềm, sửa sẹo co kéo; chỉnh sửa biến dạng. - Nghề nghiệp (gồm 3 nhóm): quay trở lại nghề ban đầu như trước khi bị tai nạn, thay đổi nghề nghiệp khác và tàn phế. * Các chỉ tiêu đánh giá (theo đánh giá của Pho R.W.H [1]): - Phục hồi vận động (gồm 3 mức): mức 1 (có khả năng cầm nắm, nhón nhặt các vật nhỏ, tham gia lao động, sinh hoạt hàng ngày tốt); mức 2 (có thể cầm nắm các vật lớn, tham gia lao động, sinh hoạt hàng ngày được) và mức 3 (không có tác dụng). - Phục hồi cảm giác (theo phâ ...