Khắc phục những tác dụng không mong muốn

Các thuốc chống viêm giảm đau không steroid như diclofenac, ibuprofen, aspirin… (viết tắt là NSAID) là một trong những nhóm thuốc được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới, đặc biệt ở người cao tuổi, nhóm tuổi luôn có nguy cơ cao bị các phản ứng phụ do thuốc. Trong một khảo sát gần đây ở nước Anh, phản ứng phụ do NSAID chiếm gần 30% tổng số các trường hợp phản ứng thuốc được ghi nhận. Tổn thương ruột non do sử dụng NSAID Độc tính đối với đường tiêu hóa trên (dạ dày và tá tràng)...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khắc phục những tác dụng không mong muốn Khắc phục những tác dụng không mong muốnCác thuốc chống viêm giảm đau không steroid như diclofenac, ibuprofen,aspirin… (viết tắt là NSAID) là một trong những nhóm thuốc được sử dụngphổ biến nhất trên thế giới, đặc biệt ở người cao tuổi, nhóm tuổi luôn cónguy cơ cao bị các phản ứng phụ do thuốc. Trong một khảo sát gần đây ởnước Anh, phản ứng phụ do NSAID chiếm gần 30% tổng số các trường hợpphản ứng thuốc được ghi nhận.Tổn thương ruột non do sử dụng NSAIDĐộc tính đối với đường tiêu hóa trên (dạ dày và tá tràng) là một trong nhữngphản ứng phụ được nhận biết rõ rệt nhất của các thuốc NSAID. Trong khiđó, các tổn thương ở đoạn dưới của đường tiêu hóa do NSAID trước đây lạithường bị bỏ sót do những hạn chế trong khả năng thăm dò ruột non. Mộtvài thập kỷ gần đây, nhờ những tiến bộ vượt bậc của các kỹ thuật thăm dòruột non, đặc biệt là kỹ thuật nội soi ruột non, người ta đã phát hiện thấy mộttỷ lệ rất lớn các trường hợp tổn thương ruột non liên quan đến việc sử dụngNSAID, đặc biệt ở người có sử dụng thuốc kéo dài trên 3 tháng. Theo mộtsố khảo sát trên bệnh nhân viêm khớp được điều trị nhóm thuốc này trongmột thời gian dài, 40 – 75% các trường hợp được nội soi ruột non đã pháthiện các tổn thương loét hoặc chợt ở ruột.Về mặt mô bệnh học, tổn thương ruột non do NSAID thường khởi đầu vớitình trạng viêm loét chợt của niêm mạc ruột non, dẫn đến tăng tính thấm củaruột, gây mất protein và mất máu vào trong lòng ruột.Biểu hiện lâm sàng của bệnh lý ruột non gây ra do NSAID thường khôngđặc hiệu và rõ ràng, đa số các trường hợp là không có triệu chứng. Nghiêncứu bằng các phương pháp hiện hình phóng xạ gần đây cho thấy, gần 70%bệnh nhân dùng kéo dài các thuốc NSAID bị tổn thương viêm không có triệuchứng ở ruột non. Những biểu hiện nặng hoặc thậm chí đe dọa tính mạng cóthể xảy ra nhưng tương đối ít gặp. Đi ngoài ra máu vi thể là dấu hiệu thườnggặp nhất, số lượng máu mất vào trong phân có tương quan với mức độ viêmcủa niêm mạc ruột, thường trong khoảng 2 – 10ml mỗi ngày. Đi ngoài ramáu số lượng lớn tương đối hiếm gặp, thường do loét chợt niêm mạc ruột.Mất máu kéo dài vào trong phân có thể dẫn đến thiếu máu thiếu sắt.Thiếu máu thiếu sắt hoặc có máu trong phân sau dùng các thuốc NSAID kéodài thường là những dấu hiệu chỉ điểm cho các tổn thương ruột non và cầnđược tiến hành nội soi để khẳng định chẩn đoán. Tuy nhiên, những dấu hiệunày cũng thường gặp trong các tổn thương ở dạ dày và tá tràng, do đó, rất dễbị bỏ qua và không tiến hành tìm kiếm các tổn thương ở ruột non. Giảmalbumin trong máu do bệnh lý ruột gây mất protein cũng có thể là một biểuhiện của tổn thương ruột non do NSAID. Số lượng protein bị mất qua tổnthương viêm của niêm mạc ruột thường ở mức độ nhẹ đến trung bình và cóthể tồn tại kéo dài tới 16 tháng sau khi ngưng dùng thuốc trong một sốtrường hợp. Bên cạnh đó, việc sử dụng kéo dài các thuốc NSAID còn có thểgây rối loạn chức năng ruột non, dẫn đến tiêu chảy và giảm hấp thu, nhưngmức độ thường nhẹ và hiếm khi đủ gây suy dinh dưỡng.