Khái niệm hóa thủ công

Thủ công vẫn là một lĩnh vực thú vị và chưa được khai phá, nó liên quan tới đạo đức, chính trị, thực tiễn và mỹ học theo những cách khác nhau chứ không đôn thuần là nghệ thuật...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khái niệm hóa thủ công Khái niệm hóa thủ côngLý thuyết về thủ công: Biểu hiện chức năng và mỹ học, tác giả Howard Risatti, Chapter Hill,Bắc Carolina, tạp chí trường Đại học Bắc Carolina, 2007; 352 trang; giá 39,95 Đôla.Một vài suy nghĩ về thủ công, Glenn Adamson, Oxford và New York, Berg, 2007; 200 trang;giá 29, 95 Đôla.Garth Clark, Art in America, September 2008 Các cuốn sách về lý thuyết thường chỉ có tính cấp thiết đối với những nhà lý thuyếthọc. Nhưng khi cuốn sách đó nghiên cứu về vấn đề đang gặp khủng hoảng, đó là một ngoạilệ. Trong trường hợp đó, người đọc sẽ mua cuốn sách đó để tìm kiếm giải pháp cho vấn đềmà họ nghiên cứu. Vì lý do đó, hai cuốn sách về thủ công, “Lý thuyết về thủ công: Biểu hiệnchức năng và mỹ học” của tác giả Howard Risatti và “Một vài suy nghĩ về thủ công” củaGlenn Adamson thu hút được sự chú ý do cộng đồng nghiên cứu về thủ công- cộng đồngđang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng lớn nhất của họ trong hơn một thế kỷ. Đồng thời, dothủ công là đối tượng đang ngày càng được biết đến một cách rộng rãi cùng với thủ công mỹnghệ (fine art), hai cuốn sách nói trên càng thu hút được nhiều độc giả. Sự khác biệt củanhững cuốn sách này nằm ở chỗ đây là những cuốn sách đầu tiên nghiên cứu về lý thuyết thủcông của các học giả Hoa Kỳ kể từ năm 1950. Những người có tư tưởng kỳ thị có thể cười nhạo vai trò của thủ công trong thời đạinày, nhưng những người ủng hộ thủ công hiện đại, như John Ruskin và William Moris, đãcung cấp cơ sở quan trọng cho lý thuyết của các nhà nghiên cứu hiện đại và một bước ngoặttrong lý thuyết của Bauhaus. Oscar Wilde, Roger Fry và Frank Lioyd cũng đã từng viết vềvấn đề này. Mặc dù nghề thủ công ngày nay có thể bị coi là “phi trí tuệ”, tuy nhiên, nó khôngphải là đối tượng có thể bị loại trừ. Thủ công vẫn là một lĩnh vực thú vị và chưa được khai phá, nó liên quan tới đạo đức,chính trị, thực tiễn và mỹ học theo những cách khác nhau chứ không chỉ đơn thuần là nghệthuật. Và có những bằng chứng cho những mối quan tâm về lý thuyết và lịch sử của thủ côngđang tăng dần lên. Glenn Adámon là một trong người hiệu đính sáng lập ra một tạp chí mớivề mỹ học và lịch sử của thủ công, Tạp chí Thủ công Hiện đại (Journal of Modern Craft)(Berg), được xuất bản lần đầu vào tháng Ba. Một cuốn sách giáo khoa về lịch sử thủ cônghiện đại đang được viết, và PBS đã giới thiệu Thủ công ở Hoa Kỳ (Craft in America), mộtseries bao gồm 3 phần. Người ta cho rằng cuốn sách đó, kể từ cuốn “Bản chất và Nghệ thuật của tay nghề”((The Nature and Art of Workmanship) của nghười thợ làm gỗ David Pye, là một kiệt tác củasự uyên bác, sự đúc kết của trí tuệ và kinh tế (chỉ có 101 trang) – trước đây, không có nhiềucuốn sách đạt được những chuẩn mực như vậy trong lĩnh vực thủ công. Một số cuốn sách gầnđây cũng xuất hiện, chủ yếu là các bản sưu tập đến từ Anh và Canada, nhưng chỉ có mộtquyển trong số này , cuốn “thủ công trong chuyển đổi” (Craft in transition) (2006) của tácgiả người Nauy Jorum Veitebergis, mặc dù không theo hướng của của Pye, là có giá trị đónggóp. Một trong những lý do của việc ít người viết về thủ công là kể từ Thế chiến thứ II, lýthuyết thủ công đã bị gói gọn trong một lý luận một chiều, nghe có vẻ hợp lý “thủ công lànghệ thuật”. Đây là một trong những nguyên nhân cốt lõi của cuộc khủng hoảng về thủ côngngày nay. Các tổ chức đang trở nên hạn chế, những tư tưởng dẫn đường đang bỏ qua “chữ o”,việc đưa sản phẩm ra thị trường đang yếu dần. Chừng nào thủ công còn chịu tác động lớn củanghệ thuật, những thợ thủ công (chiếm con số vài trăm trong số vài ngàn làm nghệ thuật ởHoa Kỳ) sẽ không thể tìm được một định nghĩa về thủ công trong thế kỷ 21. Có cuốn sáchnào trong số trên sẽ giúp thủ công ra khỏi vũng lầy này? Hai tác giả với những lợi thế khác nhau, Risatti, một giáo sư danh dự về lịch sử nghệthuật tại Đại học Commonwealth Virginia là người theo trường phái cũ, trong trường hợpnày không có nghĩa là tiêu cực. Ông có những kiến thức đầu tiên về thủ công hiện đại; ông làđồng tác giả, cùng với Kenneth Trapp, của cuốn sách Lao động có tay nghề: Thủ công Hoakỳ trong Re… Gallery (1998) (Skill Work: American Craft in the … Gallery)Adamson, mặt khác, là một trong những tiếng nói của thủ công mới, trẻ và không theo truyềnthống. Giờ đây, bắt đầu tuổi 30, ông đã nhận được bằng tiến sỹ (PhD) của trường Yale vềlịch sử nghệ thuật với việc tập trung vào thủ công hiện đại. Kể từ đó, ông đã viết và tổ chứcnhững cuộc triển lãm về vấn đề đó. Bài trình bày của ông, thực hiện cùng thầy dạy cũ củamình là Giáo sư Ned Cooke tại hội thào được tổ chức bởi Hội đồng Thủ công Hoa Kỳ “Tạora tương lai cho thủ công”, là một điểm nhấn của hội thảo. Không ngạc nhiên là Adamson và Risatti cũng có những phương pháp rất khác biệtcho đối tượng của họ. Risatti đưa ra một mục tiêu rõ rang và có giá trị “định nghĩa đối tượngcủa thủ công”. Adamson, theo một cách khác, nỗ lực khám phá thủ công “theo điều kiện hiệnđại đặc biệt là trong mối quan hệ với nghệ thuật.”. Quan niệm của Adamson nghe qua có vẻkhông đáng tin cậy, nhưng những ấn tượng đầu tiên như vậy, trong trường hợp này là khôngchính xác. Itisattu có xu hướng vui vẻ và đáng yêu. Ông gần như có sự nhiệt tình hơi trẻ thơ mỗikhi nghiên cứu sâu vào các vấn đề. Nhưng người ta nhanh chóng nhận ra rằng sự tươi mới đóthường gắn liền với việc nghiên cứu một vấn đề lần đầu tiên. Điều này có thể hấp dẫn trongnhững bối cảnh khác, còn đối với lý thuyết, nó có thể không phù hợp lắm. Rõ rang Risatti rất phù hợp và có hiểu biết về nghệ thuật (ông cũng là tác giả của tácphẩm Postmodern Perspectives: Issues in contemporary art (Cái nhìn hiện đại: những vấnđề nghệ thuật ngày nay)(1990)) và xét trên khía cạnh hẹp hơn, chiếm một phần của tác phẩm(hai trong số 4 phần của quyển sách được dành để nói về nghệ thuật). Tất nhiên, bất kỳ địnhnghĩa nào về thủ công đều yêu cầu so sánh giữa th ...