Khảo cứu một số lượng từ trong Thiên Nam ngữ lục

Bài viết trình bày các lượng từ - một thành tố có thể tham gia vào phần phụ trước trong cấu trúc danh ngữ, trong tác phẩm Thiên Nam ngữ lục. Đây là một tác phẩm lục bát có quy mô lớn nhất gồm 8.136 câu thơ chữ Nôm, cộng với 31 bài thơ, cặp thơ chữ Hán và hai bài thơ Nôm khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo cứu một số lượng từ trong Thiên Nam ngữ lục,s l 2 (244)-201643NG6N NGC & D6I S6NGKHAO cutj MOT SO LirgwG TirTRONG THIEN NAMNGCLVCE X A M I N E S O M E QUANTIFIERS IN THIEN NAM NGtT LUCBUI DUY DlTOfNG(TS; D^i hgc KHXH & NV, DHQG Uk Ngi)Abstract: This paper researches mto some quantifiers in Thien Nam ngit luc m the 17*, century. Based on analyzing and pomting out semantic, grammatical features of words suehas nhieng cdc, mdi, cd, mdy, mpt (mdi), ti^g and some archaic Vietnamese quantifiers (sueh as thay thay, doi, pho), this paper contributes to the understanding the role of quantifiers innoun phrases in historical Viemamese. Key words: quantifiers; archaic quantifiers; historical Vietnamese; Thiin Nam ngie luc.1. Doi vfii nhih^ ngdn ngfi thugc logihlnh don ldp nhu tieng Vi$t, cdc thanh tlphy tham gia cau tao nfin ede dodn ngfi(danh ngu, dgng ngtt, tinh ngfi) cd vai trd hitsfic quan trgng trong h$ thing ngtt phdp. Viv4y, trong nghien cfin lich sfi tfi vung vd ngttphdptifingViet, nghien cfiu cac thanh to nayId mOt hufifng nghien cuu khong thi thieu.Trong bdi vilt nay, chung tdi budc diu timhilu cde lugng tu - mgt thanh to cd till thamgia vdo phin phy trudc trong ciu true danhngtt, trong tdc phim Thien Nam ngie lyc(TNNL). Ddy la mgt tac phim lyc bdt cd quymd ldn nhit gom 8136 cau tho chtt Ndm,eOng vdi 31 bai tho, egp tho chtt Hdn va haibdi tha Ndm khdc. Ngtt ligu nghifin curu dday dya tren ban phien dm sang chtt quocngtt gin ddy nhdt cfia Nguyen Th; Ldm [3].Lugng tfi la nhiing tfi chi lugng xac dinhho^ khong xac djnh. S6 tfi Id nhfing lugngtfi xdc dinh, vi dy: mpt, hai, ba, bdn, ndm,sdu,... d day, chfing tdi khdng phdn tich sotfi vi nhttng don v ndy nhu danh tfi riengthudng mang y nghia chi m0t dli tugng duynhit. Chung tdi tap trung tim hilu nhfhiglugng tfi khong xdc dinh. Chfic nfing cfianhttng lugng tfi khdng xdc djnh ndy la lamdinh ngtt trudc eho danh tfi don v ldm trungtdm trong dodn ngtt danh tfi.2. Trong TNNL, lugng tfi khdng xdc dinhgom cdc tfi nhu: nhUng (103, sd ldn xudthi$n), cdc (6), mpi (32). cd (6), mdy (35),mpt (mdi) (46), tieng (2), thay thdy (6), ddi(17), phd (2). Trong dd, ed nhfing lugng tfihign nay khdng duge sfi dyng trong tilngVi^t, ggi Id lugng tu co rdiu thc^ thdy, ddi,phd. Chfing ta phan tieh cy the nhihig luqmgtfi trfin nhu sau.(i) Nhihig (103 lin):Ket hgp vdi danh tfi dl bilu thi ngMa s6nhilu. Khi dfing trudc danh tfi, nhieng cdnghia chi toan thi, khdng xde djnh tuongduong vfii todn/todn Id/ehi todn Id,.... Vidy: 496. Tdn cdng ddp rua nhung l&i kiingkhem; 522. Nhieng ngu&i do qudc chdngngudi cieu ddn: 1183. Bdn phuong ngdtnhSne can qua; 1855. Nhitne quan Thie sieHdn triiu,...Trong TNNL, chfing ta thdy khd nhieutrudng hgp nhihtg dung trude dOng tfi, biluthj nghia *ed bay nhifiu ma thdi, tuongduong vdi chi/todn. Vi dy: 571. Ldm Thaoddn nhitne Io thdm; 725. Hiing Vuang nhienechdng qudn tiin; 250. Nhieng mong cho l&n.44NG6N N G C & f>di S6NGSl2(244)-2016nhing chd cho khdn; 3362 Nhune ngd Chu khdch khl.Vi du: - Cd mpt ldn Irong nha lAhdu, ai ngd Trang Khuong; 6154. Lich triiu cua dn, cdn mpt cdi bdnh Ihdi nhung^^^iy Id ndm muai ngudi. (tr.59); Khi iy qtfNam Bdc nhune dua tranh hdnh,...Trong QuSc dm thi tap vd Bdn gidi dm xuing nhu Idi Id phd bd ay vdy [...] (tr.ll9)Phdt thuyit dgi bdo phu mdu dn trpng kinh, (ddn theo [2]).chung ta cung dd gdp nhiing cdch dimg cuaTuy nhiOn, trong TNNL (culi thi klnhing nhu trdn. Vi dy:XVII) cung nhu cdc tft diln cua L. TabenI,Nhing le xudn qua tudi tdc thim [8, P. de Bdhame, net nghia phy chi lich sii,b.205]; ...dm uc bdo hp hdng, nhime du Id khdch khi ciia phd khdng cd m§t. Chinhchit din xdm...{[$]; ...nhing Irong nuang dilu ndy da ldm cho vigc sft dyng tft phdnhd oai thieng dit Iru lodi du [7] ([dan theo cdng vl sau cdng it di. Vi khi ndt nghia phy[V]).ryng di thi ranh gidi giiia phd vdi nhimg vhNhu vdy, y nghia vd cdch diing cfta cdc bi triing. Tft phd ddn hi thay thi bdi tirnhing trong TKNL Id sy tilp noi, duy tri nhimg, cdc. Ngay trong vdn ban ndy, d^nhflng cdi md nd vin dd cd tft nhttng th&i ki chi y nghia s6 nhieu, tix phd chl dugc ddng 2trudc dd.lan, cdn tft cdc diing 6 ldn, nhing diing d^Tuy nhien, hiOn nay nhing^^ trong kit 103 lin.hgp vdi dOng tft cung cd sy thay dli vl khdTuong duong vdi phd, tilng Vi$t hi|nnang ket hgp. Nlu d TNNL nhiing kit hgp nay cd tft quy, cung phdn ndo thi hiOn n^tvdi nhilu tiiu logi dgng tu (nhing mong, nghia chl lich sy, khdch khi. Cd thi xuitnhing chd, nhing Io, nhing d, nhing ngdi, hiOn trong cdc td hgp nhu: qu^ dng bd, quynhing ggp, nhung dug, nhing giit,...) thi ngdi, quy chuc, quy ca quan, *cdc qu^ vf,sang tieng ViOt hiOn dai, nhung hoan todn *cdc quy dng, *ldt cd cdc quf ca quan *tatchi kit hgp vdi dgng tft tdm li, ttoh cdm. Vi cd cdc guy dng...Nhm vdo dd, ta dl ddngdy: Dim khong ngu dupc vi nhing nhd, n h ^ ra cdc to hgp cd ddnh ddu Id nhttngnhu ...