Khảo sát đánh giá nhận thức môi trường của cộng đồng ở khu dự trữ sinh quyển Đồng Nai

Mục đích nghiên cứu nhằm trình bày kết quả khảo sát, đánh giá nhận thức môi trường cộng đồng địa phương ở Khu Dự trữ sinh quyển Đồng Nai. Nhìn chung, các vấn đề môi trường nổi cộm ở các khu vực nghiên cứu có những sự tương đồng nhất định và liên quan trực tiếp đến việc khai thác, sử dụng tài nguyên môi trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát đánh giá nhận thức môi trường của cộng đồng ở khu dự trữ sinh quyển Đồng NaiAn Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 14 (2), 72 – 80KHẢO SÁT ĐÁNH GIÁ NHẬN THỨC MÔI TRƯỜNG CỦA CỘNG ĐỒNGỞ KHU DỰ TRỮ SINH QUYỂN ĐỒNG NAINguyễn Minh Kỳ11Trường Đại học Khoa học, Đại học HuếThông tin chung:Ngày nhận bài: 15/12/2015Ngày nhận kết quả bình duyệt:07/03/2016Ngày chấp nhận đăng: 04/2017Title:An evaluation on community’senvironmental awareness atDongnai Biosphere ReservationKeywords:Awareness, BiosphereReservation, Community,Environment, Dong NaiTừ khóa:Cộng đồng, Đồng Nai, KhuDự trữ sinh quyển, Môitrường, Nhận thứcABSTRACTThe purpose of this study aimed to evaluate the local community’s awarenesson the environment at Dong Nai Biosphere Reservation. It was clearly seen thatmost important environment problems being studied recently were relevant tothe exploitation and the use of environmental resources negatively. The resultshows that the awareness’s average level of the local people were high.However, limits of educational background and life conditions were one ofmain reasons leading to the negative effects on the natural resources andenvironment. Therefore, identifying the immediately environmental problemsthrough the local community at Dong Nai Biosphere Reservation would give themanagers good opportunities to protect the environment and sustain naturalresources better. In addition, it was needed to evaluate other different factorsand explain relevant causes to continuously contribute to the conservation andenhancement of biodiversity.TÓM TẮTMục đích nghiên cứu nhằm trình bày kết quả khảo sát, đánh giá nhận thức môitrường cộng đồng địa phương ở Khu Dự trữ sinh quyển Đồng Nai. Nhìn chung,các vấn đề môi trường nổi cộm ở các khu vực nghiên cứu có những sự tươngđồng nhất định và liên quan trực tiếp đến việc khai thác, sử dụng tài nguyênmôi trường. Kết quả khảo sát trị số trung bình mức độ nhận thức cộng đồng khácao. Mặc dù vậy, với những sự hạn chế về trình độ dân trí và các điều kiện kinhtế- xã hội khó khăn là một trong những nguyên nhân gia tăng áp lực lên cácnguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Quá trình xác định vấn đề môitrường nổi cộm dựa vào cộng đồng ở Khu Dự trữ sinh quyển Đồng Nai có ýnghĩa cho các công tác quản lý bền vững tài nguyên thiên nhiên. Ngoài ra, việcđánh giá mức độ, tầm quan trọng giữa các nhân tố liên quan, từ đó khám phá,giải thích nguyên nhân sẽ góp phần bảo tồn và nâng cao giá trị đa dạng sinhhọc.lại hiệu quả. Trong khi đó, thế giới đang phải đốimặt với những diễn biến phức tạp như sự khủnghoảng các nguồn tài nguyên thiên nhiên, nănglượng, môi trường và những tác động tiêu cực củabiến đổi khí hậu (IPCC, 2014). Chính vì mặt tráicủa các hoạt động phát triển kinh tế - xã hộikhông bền vững đã làm suy giảm chất lượng môi1. ĐẶT VẤN ĐỀViệt Nam vốn được biết đến như là quốc gia cónguồn tài nguyên phong phú và đa dạng (Sterling,Hurley, & Le Duc Minh, 2007). Tuy nhiên, vìnhững hạn chế lịch sử và nhận thức chưa cao nênviệc phát huy tối đa nguồn lực chưa thực sự mang72An Giang University Journal of Science – 2017, Vol. 14 (2), 72 – 80trường và các chức năng sinh thái vốn có của tựnhiên. Thực tế, áp lực phát triển dân số ở các địaphương gia tăng nhu cầu khai thác, sử dụng bấthợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên, nhất làvùng miền có các điều kiện kinh tế - xã hội khókhăn. Để giải quyết tốt vấn đề này đòi hỏi có sựkết hợp hài hòa giữa các nhóm giải pháp khácnhau. Trong đó, nhân tố tăng cường nhận thứccộng đồng có ý nghĩa quan trọng trong việc thúcđẩy bảo vệ môi trường bền vững.sạch hơn; xuất bản và phổ biến các ấn phẩmtruyền thông môi trường như tập vở, túi sinh thái,lịch treo tường, sổ tay sinh quyển,... cho các nhómđối tượng khác nhau sinh sống trong cả 3 vùnglõi, vùng đệm và vùng chuyển tiếp (DNBR,2014). Những việc làm ý nghĩa đó đã đặt ra chotác giả câu hỏi về tính hiệu quả cũng như thựctrạng diễn biến nhận thức, đánh giá tầm quantrọng các vấn đề nổi cộm ở Khu DTSQ Đồng Naihiện như thế nào? Để làm sáng tỏ vấn đề này,chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Khảo sát đánhgiá nhận thức môi trường của cộng đồng ở KhuDự trữ sinh quyển Đồng Nai” nhằm mục đíchphát hiện các vấn đề nổi cộm để đưa ra giải phápkhắc phục kịp thời. Điều này góp phần thúc đẩyhành động chung tay bảo vệ môi trường, bảo tồnđa dạng sinh học và phát triển bền vững KhuDTSQ Đồng Nai.Kể từ khi mạng lưới của các Khu Dự trữ sinhquyển (DTSQ) thế giới được hình thành năm1976, đến nay đã có 651 Khu DTSQ thế giớithuộc 120 quốc gia và 15 vùng lãnh thổ (MABUNESCO, 2015). Xét riêng ở Khu DTSQ ĐồngNai, sau khi được Hội đồng UNESCO công nhậnlà Khu DTSQ thế giới thứ 580 (thứ 8 ở ViệtNam), toàn thể Khu DTSQ Đồng Nai luôn luônnổ lực không ngừng cho các công tác bảo tồn vàphát triển ngày một lớn mạnh. Trong đó, công táctruyền thông – giáo dục bảo vệ môi trường sinhthái rất được chú trọng. ...