Khảo sát, đánh giá thực trạng việc tổ chức dạy và học môn Vật lý trong các trường Đại học, Cao đẳng Y - Dược hiện nay

Bài viết cũng nêu lên thực trạng dạy và học vật lý trong các trường đại học Y - Dược hiện nay và sự cần thiết có sự quan tâm, đầu tư và tham gia đóng góp công sức, trí tuệ của các nhà nghiên cứu giáo dục, các chuyên gia trong lĩnh vực liên quan, đặc biệt là lĩnh vực lý luận dạy học, nhằm khai thác tốt nhất và có hiệu quả nhất những thành tựu của Vật lý học nói riêng và của các ngành khoa học kỹ thuật liên quan nói chung để nghiên cứu ứng dụng trong dạy học môn Vật lý ở các trường cao đẳng, đại học y – dược trước yêu cầu mới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát, đánh giá thực trạng việc tổ chức dạy và học môn Vật lý trong các trường Đại học, Cao đẳng Y - Dược hiện nay Nguyễn Minh Tân Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 63(1): 95 - 100 KHẢO SÁT, ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VIỆC TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC MÔN VẬT LÝ TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG Y - DƯỢC HIỆN NAY Nguyễn Minh Tân Đại học Thái Nguyên TÓM TẮT Trên cơ sở khảo sát, đánh giá và phân tích tổng quan việc tổ chức dạy và học môn vật lý trong các trường đại học, cao đẳng Y - Dược hiện nay, bài viết nhằm khẳng định: Vật lý - Y sinh (Lý sinh) là một lĩnh vực còn đầy tiềm năng cho việc nghiên cứu, ứng dụng và phát triển. Bài viết cũng nêu lên thực trạng dạy và học vật lý trong các trường đại học Y - Dược hiện nay và sự cần thiết có sự quan tâm, đầu tư và tham gia đóng góp công sức, trí tuệ của các nhà nghiên cứu giáo dục, các chuyên gia trong lĩnh vực liên quan, đặc biệt là lĩnh vực lý luận dạy học, nhằm khai thác tốt nhất và có hiệu quả nhất những thành tựu của Vật lý học nói riêng và của các ngành khoa học kỹ thuật liên quan nói chung để nghiên cứu ứng dụng trong dạy học môn Vật lý ở các trường cao đẳng, đại học y – dược trước yêu cầu mới. Từ khóa: Vật lý , Y sinh, lý luận dạy học, Y – Dược TỔNG QUAN VỀ VIỆC TỔ CHỨC DẠY VÀ HỌC MÔN VẬT LÝ TRONG CÁC TRƢỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG Y DƢỢC HIỆN NAY Việc sử dụng các công cụ vật lý để phát hiện và làm sáng tỏ bản chất, cơ chế, động lực của các hiện tượng và các quá trình sống; nghiên cứu tác động và ảnh hưởng của các tác nhân vật lý lên cấu trúc và chức năng sinh lý của cơ thể sinh vật; tìm hiểu nguyên lý chung của các phương pháp, kỹ thuật Y - Sinh hiện đại là những lĩnh vực nghiên cứu, ứng dụng hết sức cần thiết và quan trọng đối với các nhà Y - Sinh học. Nhằm mục đích đó chuyên ngànhVật lý - Y sinh đã được đưa và giảng dạy trong các trường Đại học Tổng hợp, Đại học Nông Lâm, khoa Sinh học của các trường Đại học Sư phạm, đặc biệt là trong các trường Đại học Y Dược với tên thường gọi là bộ môn Lý sinh. Với bản chất là vật lý ứng dụng, Lý sinh mang đầy đủ các đặc điểm, tính chất của một khoa học thực nghiệm, lấy các quy luật vật lý và các phương tiện kỹ thuật làm nền tảng, công cụ để phát hiện và làm sáng tỏ bản chất, cơ chế, động lực của các hiện tượng và các quá trình sống, nghiên cứu tác động và ảnh hưởng của các tác nhân vật lý lên cấu trúc và chức năng sinh lý của cơ thể; tìm hiểu nguyên lý chung của các phương pháp, kỹ thuật Y Sinh học tiên tiến... Xã hội hiện đại với những thành tựu vượt bậc của khoa học kỹ thuật đã tác động mạnh mẽ đến nhiều lĩnh vực, mà Lý sinh không phải là ngoại lệ. Khoảng vài thập kỷ trở lại đây, Lý sinh đã mở ra một hướng phát triển mới, đó là nghiên cứu tác động và ảnh hưởng của các tác nhân vật lý như: điện, từ, ánh sáng, bức xạ, phóng xạ vv... lên cấu trúc và chức năng sinh lý của cơ thể; Tìm hiểu nguyên lý chung của các phương pháp, kỹ thuật Y - Sinh hiện đại như: Vật lý trị liệu, Y học hạt nhân, các kĩ thuật đo ghi điện đồ của các tổ chức trong cơ thể (tim, não, cơ, võng mạc, dạ con...); Các kỹ thuật laser, quang phổ, siêu âm, cộng hưởng từ, xạ trị vv... Thực tế đó cho thấy, Lý sinh là một lĩnh vực còn đầy tiềm năng đối với việc nghiên cứu, ứng dụng và phát triển, đồng thời cũng đang rất cần có sự quan tâm, đầu tư và tham gia đóng góp công sức, trí tuệ của các nhà nghiên cứu giáo dục, các chuyên gia trong những lĩnh vực liên quan, đặc biệt trong lĩnh vực lý luận và phương pháp dạy học, để khai thác tốt nhất và có hiệu quả nhất những thành tựu của vật lý học nói riêng và khoa học kỹ thuật nói chung, phục vụ cho những nghiên cứu và 95 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn Nguyễn Minh Tân Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ giảng dạy hết sức đa dạng, phong phú và cũng hết sức thiết thực là lĩnh vực Y - Sinh học Tuy nhiên, trong suốt thời gian dài, tại các trường đại học, các cơ sở đào tạo trong nước chưa có mã ngành đào tạo Lý sinh riêng, chưa có đội ngũ cán bộ nghiên cứu và giảng dạy được đào tạo bài bản, chính quy theo một chương trình chuẩn. Điều đó dẫn đến tình trạng là hầu hết đội ngũ những người làm công tác giảng dạy và nghiên cứu trong lĩnh vực Lý sinh lại khởi đầu từ các chuyên ngành đào tạo khác nhau như Vật lý, Sinh học và Y khoa. Đây là một lỗ hổng trong việc đào tạo nguồn nhân lực cho một chuyên ngành, một lĩnh vực khoa học còn tương đối mới, cần được quan tâm và có những công trình nghiên cứu, đề xuất những giải pháp cụ thể, thiết thực. Vì lí do đó, mà dường như cho đến nay, chưa có sự thống nhất về mặt quan điểm, nhận thức, cũng như về nội dung nghiên cứu và ứng dụng của bộ môn Lý sinh, thể hiện ở chỗ, cho đến thời điểm hiện tại, chuyên ngành này chưa có một giáo trình chính thống, mà tùy theo quan điểm của các chuyên gia đầu ngành của mỗi trường, mà các nhà chuyên môn, các cán bộ giảng dạy lại biên soạn những giáo trình riêng, trong đó kết quả nghiên cứu, mức độ và nội dung kiến thức rất khác nhau. Có thể đưa ra một số ví dụ cụ thể tại một số cơ sở đào ...