Khảo sát mối liên quan của nhiệt độ da bàn chân với một số biến chứng ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm tìm hiểu mối liên quan của nhiệt độ da bàn chân với một số biến chứng ở bệnh nhân (BN) đái tháo đường (ĐTĐ) týp 2. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát mối liên quan của nhiệt độ da bàn chân với một số biến chứng ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 3-2017 KHẢO SÁT MỐI LIÊN QUAN CỦA NHIỆT ĐỘ DA BÀN CHÂN VỚI MỘT SỐ BIẾN CHỨNG Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TÝP 2 Nguy n Minh Núi*; C n Văn Mão** TÓM TẮT Mục tiêu: tìm hiểu mối liên quan của nhiệt độ da bàn chân với một số biến chứng ở bệnh nhân (BN) đái tháo đường (ĐTĐ) týp 2. Đối tượng và phương pháp: khám lâm sàng đánh giá tình trạng dinh dưỡng và tổn thương thần kinh ngoại vi, dùng nhiệt kế hồng ngoại để đo nhiệt độ da bề mặt của bàn chân và một số xét nghiệm đánh giá tổn thương thận cho 100 BN ĐTĐ týp 2. Kết quả: nhiệt độ da bàn chân ở BN ĐTĐ týp 2 có các biến chứng như tổn thương động mạch chi dưới, rối loạn dinh dưỡng ngoại vi, tổn thương thần kinh ngoại vi và microalbumin niệu giảm có ý nghĩa thống kê so với nhóm BN chưa có các biến chứng này. Kết luận: nhiệt độ da bàn chân ở BN ĐTĐ có biến chứng giảm rõ rệt so với nhóm chưa có biến chứng. * Từ khóa: Đái tháo đường týp 2; Nhiệt độ da bàn chân; Biến chứng. Relationship between Foot Skin Temperature and some Complications in Type 2 Diabetic Patients Summary Objectives: To investigate the relationship between foot skin temperature and some complications in type 2 diabetic patients. Subjects and methods: Clinical examination was done to assess nutritional status, peripheral nerve damage, infrared thermometer was used to measure foot skin temperature, some tests for kidney damage assessment of 100 patients with type 2 diabetes. Results: Foot skin temperature in type 2 diabetic patients with complications such as lower limb arterial lesions, peripheral nutritional disorders, peripheral neuropathy and microalbuminuria was significantly reduced compared with the group of patients without these complications. Conclusion: Foot skin temperature significantly reduced in diabetic patients with complications compared with non-complication diabetic patients. * Key words: Type 2 diabetes; Foot skin temperature; Complications. ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh ĐTĐ đang có xu hướng gia tăng trên toàn thế giới. Bệnh lý bàn chân ở BN ĐTĐ là biến chứng hay gặp, là nguyên nhân dẫn tới cắt cụt và tỷ lệ tử vong cao [1, 2]. Tổn thương mạch máu ngoại vi gây giảm lưu lượng tuần hoàn đến vùng ngọn chi, làm cho vùng ngọn chi lạnh, tím tái, mất cảm giác và hoại tử. Phát hiện sớm biến chứng này bằng cách đo biến đổi nhiệt độ các vùng da ở ngọn chi nhằm đánh giá, tiên lượng và cảnh báo sớm cho BN bị tổn thương mạch máu chi dưới để có biện pháp chăm sóc đặc biệt, phòng ngừa hậu quả nặng nề như loét và hoại tử chi. * Bệnh viện Quân y 103 ** Học viện Quân y Ng i ph n h i (Corresponding): Nguy n Minh Núi (minhnuinguyen@gmail.com) Ngày nh n bài: 13/01/2017; Ngày ph n bi n đánh giá bài báo: 09/02/2017 Ngày bài báo đ c đăng: 20/02/2017 88 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 3-2017 Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy việc chăm sóc và khám toàn diện cẳng chân và bàn chân, bao gồm theo dõi biến đổi nhiệt độ ở các vùng da đã góp phần giảm tỷ lệ bị cắt cụt ở BN ĐTĐ [3, 4, 5]. Ở Việt Nam, nghiên cứu về mối liên quan giữa nhiệt độ da bàn chân với biến chứng ở BN ĐTĐ chưa nhiều. Vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài này với mục tiêu: Khảo sát nhiệt độ da bàn chân bằng nhiệt kế hồng ngoại và tìm hiểu mối liên quan với một số biến chứng ở BN ĐTĐ týp 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng nghiên cứu. 100 BN ĐTĐ týp 2 điều trị tại Khoa Khớp và Nội tiết, Bệnh viện Quân y 103. * Tiêu chuẩn loại trừ: BN từ chối tham gia nghiên cứu, đang mắc các bệnh rối loạn hô hấp và tuần hoàn nghiêm trọng, đang có sốt, có tình trạng viêm hoặc nhiễm khuẩn, mắc các bệnh gây biến đổi chuyển hóa cơ bản như: rối loạn chức năng tuyến giáp, hội chứng Cushing, bệnh to đầu chi. * Phương pháp đo chỉ số cổ chân cánh tay (Ankle-brachial index: ABI): Đo huyết áp ở cánh tay và cổ chân BN, mỗi bên đo 3 lần, lấy số trung bình 3 lần đo của huyết áp tâm thu (HATT) bên có giá trị cao hơn. Chỉ số ABI = HATT cổ chân/HATT cánh tay cao nhất. Chỉ số ABI < 0,9: có tổn thương động mạch chi dưới. * Đo nhiệt độ bàn chân bằng nhiệt kế hồng ngoại: 100 BN được nằm nghỉ 15 phút tại giường vào lúc 8 giờ sáng ở phòng có điều hòa, nhiệt độ 25°C, sau đó đo nhiệt độ ở 2 vùng da của cơ thể bằng nhiệt kế hồng ngoại (chính giữa mu bàn chân và mặt trong ngón chân cái hai bên). Đây là loại nhiệt kế do Nhật Bản sản xuất đo nhiệt độ dựa theo nguyên lý đo tia hồng ngoại phát ra từ da của BN. Ưu điểm của loại nhiệt kế này là cho kết quả chính xác, nhanh chóng và có thể đo ở bất cứ vị trí nào của cơ thể mà không cần kẹp vào các vùng hõm. Xét nghiệm creatinin máu để tính mức 2. Phương pháp nghiên cứu. lọc cầu thận dựa trên phần mềm online Nghiên cứu phân tích mô tả cắt ngang. của Hội Thận học Hoa Kỳ; xét nghiệm Tất cả BN được khám lâm sàng để đánh giá tình trạng dinh dưỡng ngoại vi như móng tay, móng chân có bị khô giòn, microalbumin niệu để đánh giá tổn thương cầu thận, nếu microalbumin n ...