Khảo sát mối liên quan giữa mật độ xương với một số đặc điểm ở bệnh nhân nữ đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện 103

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm tìm hiểu mối liên quan giữa mật độ xương với một số đặc điểm ở BN nữ đái tháo đường týp 2 và đánh giá mật độ xương bằng phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép ở BN nữ đái tháo đường týp 2.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát mối liên quan giữa mật độ xương với một số đặc điểm ở bệnh nhân nữ đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện 103 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 6-2014 KHẢO SÁT MỐI LIÊN QUAN GIỮA MẬT ĐỘ XƢƠNG VỚI MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM Ở BỆNH NHÂN NỮ ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 103 Ngô Thị Thu Trang*; Nguyễn Thị Phi Nga*; Lê Đình Tuân** TÓM TẮT Nghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang, so sánh với nhóm chứng trên 140 bệnh nhân (BN) điều trị tại Bệnh viện Quân y 103, chia làm 2 nhóm: nhóm bệnh: 110 BN đái tháo đường (ĐTĐ) týp 2 và nhóm chứng: 30 BN không bị ĐTĐ. Kết quả: 2 - Đặc điểm về mật độ xương (MĐX): MĐX vùng cổ xương đùi (CXĐ) (0,611 ± 0,060 g/cm ) 2 thấp hơn so với nhóm chứng (0,722 ± 0,184 g/cm ) (p < 0,01). - Mối liên quan giữa MĐX với một số đặc điểm ở BN nữ ĐTĐ týp 2: + MĐX giảm ở nhóm đã mãn kinh so với nhóm chưa mãn kinh (p < 0,01). + Tại CXĐ, nhóm có mức kiểm soát HbA1c kém, MĐX thấp hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm kiểm soát HbA1c tốt/chấp nhận được (p < 0,01). + Chưa thấy mối liên quan giữa MĐX với thời gian phát hiện ĐTĐ, nồng độ glucose huyết lúc đói, HOMA-IR và BMI. * Từ khóa: Đái tháo đường týp 2; Mật độ xương; Cổ xương đùi; Cột sống thắt lưng. SURVEY OF THE RELATIONSHIP BETWEEN BONE MINERAL DENSITY AND SOME OTHER RELATIVE FACTORS IN WOMEN WITH TYPE 2 DIABETES MELLITUS IN 103 HOSPITAL SUMMARY Research was designed as a cross-sectional descriptive study and comparative control group. Studied on 140 people who were divided into 2 groups: 110 women with type 2 diabetes and 30 patients without diabetes were obtained treatment at 103 Hospital. The results were as followed: - Bone mineral density: bone mineral density of femora in women with type 2 diabetes (0.611 ± 2 2 0.060 g/cm ) was lower than control group (0.722 ± 0.184 g/cm , p < 0.01). * Bệnh viện Quân y 103 ** Đại học Y Dược Thái Bình Người phản hồi (Corresponding): Lê Đình Tuân (letuan985@gmail.com) Ngày nhận bài: 09/06/2014; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 16/07/2014 Ngày bài báo được đăng: 28/07/2014 - The relationship between bone mineral density and other relevant factors in women with type 2 diabetes: 110 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 6-2014 + Bone mineral density of postmenopausal women with type 2 diabetes was lower than patients who have not been menopause (p < 0.01). + Bone mineral density of femora in patients with good and acceptable HbA1c control was higher than that in patients with poor HbA1c control (p < 0.01). + There was no statistically significant relationship between bone mineral density and duration of diabetes, fasting blood glucose, HOMA-IR and BMI. * Key words: Type 2 diabetes mellitus; Bone mineral density; Lumbar spine; Femora. ĐẶT VẤN ĐỀ Đái tháo đường được đặc trưng bởi tình trạng tăng glucose huyết mạn tính và rối loạn chuyển hóa các chất carbonhydrat, protid, lipid. Tăng glucose huyết lâu ngày sẽ dẫn đến tổn thương, suy giảm chức năng của nhiều cơ quan bao gồm: tim, mắt, thận, hệ thần kinh. Các biến chứng ở bộ máy vận động tuy không gây nguy hiểm chết người ngay như những biến chứng kể trên, nhưng lại gây đau đớn, tàn phế và ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống. Một trong những biến chứng đó là loãng xương thứ phát do ĐTĐ. Loãng xương là một hội chứng với đặc điểm sức bền của xương bị suy giảm, dẫn đến gia tăng nguy cơ gãy xương [6]. Phụ nữ có nguy cơ loãng xương cao hơn nam giới không chỉ bởi loãng xương ảnh hưởng đến hơn 1/3 nữ giới ≥ 50 tuổi mà còn do sự giảm đột ngột hormon nữ ở độ tuổi 50. Trên thế giới và tại Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu về loãng xương ở BN ĐTĐ týp 2, tuy nhiên, loãng xương ở BN nữ ĐTĐ týp 2 còn nhiều vấn đề chưa rõ ràng. Vì vậy, chúng tôi nghiên cứu đề tài này nhằm: 111 - Đánh giá MĐX bằng phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép ở BN nữ ĐTĐ týp 2. - Tìm hiểu mối liên quan giữa MĐX với một số đặc điểm ở BN nữ ĐTĐ týp 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng nghiên cứu. 140 người, chia làm hai nhóm: - Nhóm nghiên cứu: 110 BN nữ bị ĐTĐ týp 2, điều trị tại Khoa Khớp - Nội tiết, Bệnh viện Quân y 103. - Nhóm chứng: 30 BN không bị ĐTĐ có độ tuổi tương đương nhóm nghiên cứu. - Thời gian nghiên cứu: từ 11 - 2010 đến 3 - 2013. - Tiêu chuẩn chẩn đoán ĐTĐ: theo WHO (1999) [10] khi có 1 trong 3 tiêu chuẩn sau: + Glucose huyết đói (ít nhất 8 giờ sau ăn) ≥ 7,0 mmol/l. + Glucose huyết ngẫu nhiên ≥ 11,1 mmol/l. + Glucose huyết 2 giờ sau nghiệm pháp dung nạp glucose ≥ 11,1 mmol/l. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 6-2014 - Tiêu chuẩn chẩn đoán ĐTĐ týp 2 dựa vào một số tiêu chuẩn của WHO (1985) có vận dụng phù hợp với điều kiện Việt Nam [11]: lớn) và cột sống thắt lưng (CSTL) (từ + Bệnh diễn biến từ từ, khởi phát sau tuổi 30, BN thường béo. máy HOLOGIC QDR 4500 tại Bệnh viện + Ít có nhiễm toan ceton, biến chứng mạch máu sớm. + MĐX (tính bằng gr) chất khoáng trên + Insulin máu bình thường hoặc tăng, peptid C bình thường + Giai đoạn đầu kiểm soát glucose huyết bằng chế độ ăn, luyện tập và thuốc viên. - Tiêu chu ...