Khảo sát nồng độ dioxin trong máu ở người phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin tại Đà Nẵng

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá sự tồn lưu dioxin ở người phơi nhiễm tại vùng nóng, làm cơ sở nghiên cứu ứng dụng các biện pháp hạn chế tác hại, tăng cường sức khỏe cho người dân. Mời các bạn cùng tham khảo tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát nồng độ dioxin trong máu ở người phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin tại Đà Nẵng TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2014 KHẢO SÁT NỒNG ĐỘ DIOXIN TRONG MÁU Ở NGƢỜI PHƠI NHIỄM VỚI CHẤT ĐỘC DA CAM/DIOXIN TẠI ĐÀ NẴNG Ng Nguyễn Hoàng Thanh*; Hoàng Mạnh An*; Đỗ Quyết* Nguyễn Bá Vượng*; Lương Minh Tuấn** TÓM TẮT Mục tiêu: đánh giá sự tồn lưu dioxin ở người phơi nhiễm tại vùng nóng, làm cơ sở nghiên cứu ứng dụng các biện pháp hạn chế tác hại, tăng cường sức khỏe cho người dân. Đối tượng và phương pháp: lựa chọn 34 người sống gần vùng tồn lưu chất độc da cam/dioxin trên địa bàn Đà Nẵng. Lấy máu toàn phần, phân tích nồng độ dioxin tại Trung tâm Phân tích Eurofins (CHLB Đức) theo phương pháp sắc ký khí khối phổ độ phân giải cao (GC/HR-MS) để định lượng 17 chất đồng loại dioxin. Kết quả: phát hiện 17 mẫu (50%) có nồng độ 2,3,7,8-tetra chlorodibenzo-p-dioxin (TCDD) trên 10 ppt (part per trillion - phần nghìn tỷ). 04 mẫu (11,8%) có nồng độ 2,3,7,8-TCDD > 100 ppt. TEQ (toxic equivalent - lượng độc tương đương) của 17 chất đồng loại từ 75,2 - 534 ppt. Kết luận: tình hình phơi nhiễm, tái nhiễm chất độc da cam/dioxin vẫn còn diễn biến phức tạp. Cần có các biện pháp dự phòng và điều trị tích cực, chủ động cho người dân sống tại các vùng nóng. * Từ khóa: Chất độc da cam/dioxin; Phơi nhiễm; Đà Nẵng. Study of Dioxin Concentrations in Blood in People Exposed to Agent Orange/Dioxin in Danang Summary 34 people living around the area that contaminated by dioxin in Danang were selected. Total blood sample was collected and dioxin concentration was analyzed by gas chromatography high resolusion mass spectrometry in Eurofins scientific laboratory (Germany). Results: dioxins concentrations of 17 samples (50%) were over 10 ppt and 4 samples (11.8%) were over 100 ppt. TEQ of 17 congeners from 75.2 to 534 ppt. The situation of exposure and re-exposure to agent orange/dioxin in Danang has been complicated. An intervetion program to reduce the risk of dioxin exposure for them is urgently needed. * Key words: Orange/dioxin; Exposure; Danang City. * Học viện Quân y ** Viện Y học Dự phòng Quân đội Người phản hồi (Corresponding): Lương Minh Tuấn (luongtuandr@yahoo.com) Ngày nhận bài: 22/05/2014; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 11/11/2014 Ngµy bµi b¸o ®-îc ®¨ng: 26/11/2014 82 TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 9-2014 ĐẶT VẤN ĐỀ Sau hơn 40 năm Mỹ rải chất độc da cam/dioxin trên mảnh đất Việt Nam, hậu quả của nó còn nặng nề đối với con người và môi trường nơi đây, đặc biệt ở các vùng nóng. Sân bay - nơi tập kết chất độc da cam/dioxin của quân đội Mỹ ở Việt Nam có nồng độ dioxin trong đất rất cao. Theo thang phân loại độc chất, dioxin là loại chất siêu độc mà loài người đã từng biết đến. Phân loại của Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), dioxin được xếp vào nhóm độc loại 1, nhóm gây ung thư dẫn đến tử vong đối với con người. Trong các đồng phân của PCDD, 7 đồng phân có clo ở vị trí 2,3,7,8 có tính độc, độc nhất là đồng phân có 4 nguyên tử clo ở các vị trí 2,3,7,8, viết tắt là 2,3,7,8-TCDD. Độ độc của các PCDD, PCDF và PCB giống dioxin được biểu thị dưới dạng một hệ số TEF (Toxic Equivalent Factor), tính theo chất độc nhất là 2,3,7,8-TCDD được quy định là 1 (theo WHO, cả 1,2,3,7,8-PCDD, có 5 nguyên tử clo, cũng có TEF là 1). Hình 1: Sơ đồ cấu trúc của TCDD. Nhiều nghiên cứu chỉ ra dioxin có khả năng gây tổn thương đa dạng và phức tạp đối với cơ thể con người, làm phát sinh nhiều loại bệnh lý của các cơ quan như: ung thư, tim mạch, hô hấp, thần kinh, máu và cơ quan tạo máu, sinh sản, suy giảm miễn dịch, dị tật bẩm sinh... [5, 6]. 83 Dioxin là chất độc nhất trong các loại chất độc. Khi xâm nhập vào cơ thể, chúng tích lũy chủ yếu ở tổ chức giàu lipid và đào thải chậm do chu kỳ bán hủy (T1/2) của dioxin khá dài, từ 7,1 đến 11,3 năm [6]. Do đó, khảo sát được sự tồn lưu dioxin trong cơ thể có thể giúp đánh giá thực tế mức độ phơi nhiễm ở người sống trong vùng có ô nhiễm dioxin. Theo các tài liệu công bố tại Việt Nam, từ năm 1961 - 1971, Mỹ đã rải xuống miền Nam Việt Nam hơn 72 triệu lít chất độc da cam, chứa khoảng từ 170 - 360 kg dioxin. Chất độc da cam/dioxin đã phá hủy nghiêm trọng môi trường và gây ra hậu quả nặng nề và lâu dài đối với sức khỏe con người Việt Nam [4, 5, 6, 7]. Stellman [8] ước tính khoảng 2,1 - 4 triệu người bị phơi nhiễm với chất độc da cam/dioxin trong chiến tranh Việt Nam… Tuy nhiên, đến nay chưa có số liệu thống kê chính xác. Nạn nhân chất độc da cam/dioxin cần được theo dõi, chăm sóc và điều trị. Vì vậy, chúng tôi nghiên cứu đề tài này nhằm: Đánh giá sự tồn lưu dioxin ở người phơi nhiễm tại vùng nóng, làm cơ sở nghiên cứu ứng dụng các biện pháp hạn chế tác hại, tăng cường sức khỏe cho người dân. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tƣợng nghiên cứu. 34 người được lựa chọn trên địa bàn Đà Nẵng, sống gần nơi tồn lưu chất độc da cam/dioxin (quanh sân bay Đà Nẵng). Thời gian nghiên cứu từ tháng 10 - 11 năm 2012. 2. Phƣơng pháp nghiên cứu. TẠP CHÍ Y - DƯỢC HỌC QU ...