Khía cạnh nhân văn trong dịch chuyển ô nhiễm môi trường theo không gian và thời gian

Nghiên cứu "Khía cạnh nhân văn trong dịch chuyển ô nhiễm môi trường theo không gian và thời gian" thông qua việc phân tích sự dịch chuyển ô nhiễm môi trường theo không gian và thời gian, tác giả luận giải tính nhân văn trong quá trình dịch chuyển ô nhiễm môi trường trong một quốc gia và giữa các quốc gia với nhau, giữa môi trường ở thì hiện tại và việc gìn giữ môi trường cho thế hệ tương lai. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khía cạnh nhân văn trong dịch chuyển ô nhiễm môi trường theo không gian và thời gianKhoa học xã hội với sự phát triển bền vững KHÍA CẠNH NHÂN VĂN TRONG DỊCH CHUYỂN Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG THEO KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN Lê Quốc Hiệp Tóm tắt: Dưới góc độ tìm hiểu nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường, bài viết làm rõ khái niệmmôi trường, đạo đức môi trường. Thông qua việc phân tích sự dịch chuyển ô nhiễm môi trường theokhông gian và thời gian, tác giả luận giải tính nhân văn trong quá trình dịch chuyển ô nhiễm môitrường trong một quốc gia và giữa các quốc gia với nhau, giữa môi trường ở thì hiện tại và việc gìngiữ môi trường cho thế hệ tương lai. Từ khóa: Nhân văn; Ô nhiễm môi trường; Không gian; Thời gian. 1. MỞ ĐẦU Môi trường có một vị trí đặc biệt quan trọng trong quá trình tồn tại và phát triển của con người.Tuy nhiên, môi trường lại đang chịu những tác động nặng nề về ô nhiễm do chính con người gây nên.Trong nhiều nguyên nhân gây ra sự ô nhiễm thì có một nguyên nhân rất đáng chú ý là vì lợi ích cụcbộ của từng cộng đồng cư dân đang sinh sống trên trái đất mà con người đã có những hành độngchuyển dịch ô nhiễm từ nơi này đến nơi khác, từ thế hệ này sang thế hệ mai sau. Hành động dịchchuyển đó có thể mang đến một sự an toàn có giới hạn cho một vài quốc gia, khiến nhiều quốc giakhác phải chứng kiến sự xuống cấp nghiêm trọng của môi trường sống nhưng về lâu dài và theo xuhướng chung thì sự ô nhiễm của môi trường sẽ mang tính toàn cầu. Sẽ không có quốc gia nào tồn tạikhi mà môi trường toàn cầu sụp đổ và hiển nhiên thế hệ mai sau sẽ chịu hậu quả về ô nhiễm môitrường nặng nề hơn thế hệ hôm nay rất nhiều lần. 2. NỘI DUNG 2.1. Khái niệm về môi trường, đạo đức môi trường Theo Luật Bảo vệ môi trường của Việt Nam thì “Môi trường là hệ thống các yếu tố vật chất tựnhiên và nhân tạo có tác động đối với sự tồn tại và phát triển của con người và sinh vật”1. Vậy có thểnói, môi trường là tất cả những gì tạo nên sự sống xung quanh con người. Đó là tổ hợp các yếu tố: (i)Tài nguyên thiên nhiên (bao gồm có tài nguyên tái tạo như nước, sinh vật, đất; tài nguyên không táitạo như khoáng sản và tài nguyên năng lượng vĩnh cửu như gió, mặt trời, thủy triều, không khí, đất,nước, khí hậu, ánh sáng, cảnh quan…); (ii) không gian sinh tồn. Đây là nơi cư trú của con người baogồm có đất, nước và không khí; (iii) cảnh quan và hệ sinh thái. Cảnh quan là các khu vực địa lý khácnhau, đặc trưng bởi các hệ sinh thái tự nhiên như rừng, đồng cỏ, hồ nước… đến môi trường do conngười tạo ra như các khu nông nghiệp và đô thị. Những sản phẩm con người tạo ra từ thực phẩm đếnvật dụng đều là sản phẩm từ thiên nhiên thông qua quá trình lao động của chính con người. ThS. Trường Đại học Mỏ - Địa chất.1 Quốc hội (2014), Luật số: 55/2014/QH13 về Bảo vệ môi trường. (https://thuvienphapluat.vn/van-ban/tai-nguyen-moi-truong/Luat-bao-ve-moi-truong-2014-238636.aspx, truy cập ngày 12/9/2020). 129 Trường Đại học Mỏ - Địa chất Đạo đức môi trường là những chuẩn mực tự nhiên, bình thường ngấm sâu trong hành vi và trongphong cách sinh hoạt, ứng xử của mỗi người và mỗi cộng đồng - Con người bảo vệ môi trường, tôntrọng giới tự nhiên và cẩn trọng trước hệ sinh thái một cách tự nhiên, không cần ai ra lệnh, không vìmục đích vụ lợi nào khác. Đạo đức môi trường biểu hiện thiết thực trong hành vi của mỗi người, mỗi cộng đồng. Trình độcao của đạo đức môi trường biểu hiện ở ý thức và kỹ năng xử lý những vấn đề môi trường. Có thểtrong tư tưởng, trong suy nghĩ của mình, những người dân bình thường không hề biết các lý thuyếtcao siêu nào đó về hệ sinh thái và bảo vệ môi trường; song, không hẳn vì thế mà họ kém ý thức vềmặt đạo đức môi trường. Đạo đức môi trường, trước hết, được biểu hiện ở tình cảm tự nhiên của conngười - con người biết ửng xử thân thiện và biết tôn trọng môi trường sống quanh họ. Đạo đức môitrường độc lập nhất định với học vấn. Người có học vấn cao chưa chắc đã có đạo đức môi trường ởtrình độ cao. Người có học vấn thấp vẫn có thể có đạo đức môi trường đáng tôn trọng1. Như vậy, đạo đức môi trường chính là hành vi ứng xử của con người và cộng đồng với môitrường thiên nhiên mà không hoàn toàn phụ thuộc vào trình độ học vấn của con người. 2.2. Dịch chuyển ô nhiễm theo không gian Một xu hướng rất phổ biến hiện nay, đó là con người dịch chuyển gánh nặng về môi trường theokhông gian khi sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên như gỗ, khoáng sản, hải sản…và gây ra sự ônhiễm ở các khu vực khác mà thiếu sự bồi thường một cách thỏa đáng, đầy đủ cả về kinh tế và môitrường. Ví dụ như Nhật Bản đã thành lập các khu ...