Khoa học hành vi và giáo dục sức khoẻ part 1

Thực hiện Nghị định 43/2000/NĐ -CP ngày 30/8/2000 của Chính Phủ quy định chi tiết và hướng dẫn triển khai Luật Giáo dục, Bộ Y tế đã phê duyệt ban hành các chương trình khung cho Giáo dục đại học nhóm ngành Y tế công cộng (YTCC). Bộ Y tế tổ chức biên soạn bộ tài liệu dạy -học các môn học cơ sở và chuyên ngành theo chương trình mơi
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khoa học hành vi và giáo dục sức khoẻ part 1 Bé y tÕ Vô khoa häc vμ ®μo t¹o Khoa häc hμnh vi vμ gi¸o dôc søc khoÎ S¸ch dïng §μo t¹o Cö nh©n y tÕ c«ng céng M· sè: §14Z05 Nhμ xuÊt b¶n y häc Hμ néi - 2005 Chñ biªn PGS.TS. NguyÔn ThÞ Thu Nh÷ng ng−êi biªn so¹n ThS. NguyÔn Thu Anh Tham gia tæ chøc b¶n th¶o PGS.TS. NguyÔn ThÞ Thu PGS.TS. NguyÔn ThÞ BÝch Liªn PGS.TS. Phïng V¨n Hoµn TS. TrÇn Nh− Nguyªn TS. Kh−¬ng V¨n Duy TS. Lª TrÇn Ngoan ThS. §Æng Huy Hoµng ThS. NguyÔn Thu Anh © B¶n quyÒn thuéc Bé Y tÕ (Vô khoa häc vμ §μo t¹o) 2 LêI GIíI THIÖU Thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 43/2000/N§ -CP ngµy 30/8/2000 cña ChÝnh Phñ quy ®Þnh chi tiÕt vµ h−íng dÉn triÓn khai LuËt Gi¸o dôc, Bé Y tÕ ®· phª duyÖt ban hµnh c¸c ch−¬ng tr×nh khung cho Gi¸o dôc ®¹i häc nhãm ngµnh Y tÕ c«ng céng (YTCC). Bé Y tÕ tæ chøc biªn so¹n bé tµi liÖu d¹y -häc c¸c m«n häc c¬ së vµ chuyªn ngµnh theo ch−¬ng tr×nh míi nh»m tõng b−íc x©y dùng bé s¸ch chuÈn trong c«ng t¸c ®µo t¹o §¹i häc chuyªn ngµnh YTCC cña ngµnh Y tÕ. Trªn c¬ së ®ã s¸ch Khoa häc hµnh vi vµ Gi¸o dôc søc kháe ®−îc tæ chøc biªn so¹n l¹i dùa trªn gi¸o tr×nh N©ng cao søc kháe (NCSK) ®· sö dông gi¶ng d¹y cho ®èi t−îng Cö nh©n YTCC tõ n¨m 2002, víi sù tham gia biªn so¹n cña c¸c Gi¶ng viªn Bé m«n Gi¸o dôc søc kháe (GDSK) vµ c¸c gi¶ng viªn kiªm chøc cña tr−êng §¹i häc YTCC. Thêi gian tr−íc ®©y, tËp gi¸o tr×nh GDSK vµ NCSK ®−îc biªn so¹n cã néi dung tËp trung ®Ò cËp ®Õn qu¸ tr×nh GDSK nh»m n©ng cao kiÕn thøc, thay ®æi th¸i ®é vµ hµnh vi cña ®èi t−îng theo h−íng tÝch cùc, cã lîi cho søc kháe. Thùc tÕ ®Ó h×nh thµnh, duy tr× bÒn v÷ng hµnh vi søc kháe lµnh m¹nh, ®iÒu mµ chóng ta mong muèn, kh«ng thÓ ®¹t ®−îc nÕu chØ ®¬n thuÇn thùc hiÖn GDSK. Qu¸ tr×nh nµy ph¶i diÔn ra vµ tÝch hîp trong nh÷ng m«i tr−êng thuËn lîi, víi nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp, ®ång thêi c¸c c¸ nh©n tham gia ph¶i cã nh÷ng kÜ n¨ng cÇn thiÕt. §iÒu nµy ®· ®−îc chØ ra trong c¸c chiÕn l−îc hµnh ®éng chÝnh cña HiÕn ch−¬ng Ottawa vÒ NCSK n¨m 1986 ®Ó gãp phÇn ®¹t ®−îc mong muèn Søc kháe cho mäi ng−êi. §Ó cËp nhËt nhËt kiÕn thøc vÒ NCSK cho sinh viªn YTCC, c¸c t¸c gi¶ ®· cÊu tróc l¹i néi dung cuèn s¸ch víi ba phÇn chÝnh: nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña NCSK, nh÷ng kÜ n¨ng chÝnh trong NCSK vµ triÓn khai c¸c ch−¬ng tr×nh NCSK t¹i céng ®ång. Trong ®ã néi dung truyÒn th«ng, GDSK vÉn ®−îc thÓ hiÖn lµ mét cÊu phÇn quan träng cña ch−¬ng tr×nh NCSK. Nh÷ng lÝ thuyÕt vÒ hµnh vi ®−îc tr×nh bµy víi môc ®Ých gióp c¸c c¸n bé sÏ vµ ®ang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc YTCC cã thÓ øng dông ®Ó ph©n tÝch, gi¶i thÝch vµ dù ®o¸n hµnh vi c¸ nh©n gãp phÇn x©y dùng c¸c chiÕn l−îc can thiÖp NCSK hiÖu qu¶. S¸ch ®· ®−îc Héi ®ång chuyªn m«n thÈm ®Þnh s¸ch gi¸o khoa vµ tµi liÖu d¹y - häc cña Bé Y tÕ phª chuÈn xuÊt b¶n lµm tµi liÖu D¹y-Häc chÝnh thøc cho ®èi t−îng Cö nh©n YTCC trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®ång thêi cã thÓ sö dông tham kh¶o cho c¸c ®èi t−îng kh¸c ®ang häc tËp vµ c«ng t¸c trong ngµnh YTCC. Sau mét thêi gian thö nghiÖm, s¸ch cÇn ®−îc hiÖu chØnh tiªu ®Ò, bæ sung vµ cËp nhËt néi dung ®Ó phï hîp víi yªu cÇu, t×nh h×nh míi. Vô Khoa häc vµ §µo t¹o, Bé y tÕ xin ch©n thµnh c¶m ¬n Tr−êng §¹i häc YTCC ®· biªn so¹n cuèn s¸ch nµy. Chóng t«i mong nhËn ®−îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c ®ång nghiÖp, gi¶ng viªn vµ sinh viªn ®Ó cuèn s¸ch ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. Bé Y TÕ Vô KHOA HäC vµ §µO T¹O 3 MôC LôC PhÇn 1. GIíI THIÖU VÒ N¢NG CAO SøC KHOÎ 9 1. Søc khoÎ vµ ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu 9 2. Gi¸o dôc søc khoÎ 11 3. N©ng cao søc khoÎ 14 4. C¸c nguyªn t¾c chÝnh cña n©ng cao søc khoÎ 22 C©u hái th¶o luËn 23 Hµnh vi søc khoÎ vµ qu¸ tr×nh thay ®æi hµnh vi 24 1. Nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh søc khoÎ 24 2. Hµnh vi søc khoÎ vµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng 27 3. Qu¸ tr×nh thay ®æi hµnh vi søc khoÎ 35 4. Qu¸ tr×nh thay ®æi hµnh vi vµ can thiÖp thÝch hîp 39 C©u hái th¶o luËn 44 C¸c ph−¬ng thøc tiÕp cËn vµ m« h×nh n©ng cao søc khoÎ 46 1. C¸c ph−¬ng thøc tiÕp cËn n©ng cao søc khoÎ 46 2. C¸c m« h×nh n©ng cao søc khoÎ 53 C©u hái th¶o luËn 60 Ph−¬ng ph¸p truyÒn th«ng søc khoÎ 62 1. Qu¸ tr×nh truyÒn th«ng 62 2. Ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng 71 5. TiÕp cËn truyÒn th«ng-gi¸o dôc søc khoÎ 79 6. C¸c ph−¬ng ph¸p truyÒn th«ng ®¹i chóng 84 7. Nh÷ng kü n¨ng giao tiÕp 86 C©u hái th¶o luËn 87 §¸ng gi¸ nhu cÇu søc khoÎ 88 1. Kh¸i niÖm nhu cÇu søc khoÎ 88 2. C¸c d¹ng nhu cÇu 89 3. C¸c b−íc thùc hiÖn ®¸nh gi¸ nhu cÇu søc khoÎ 90 4. Ph−¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin 96 4 Bµi tËp thùc hµnh 97 LËp kÕ ho¹ch ch−¬ng tr×nh n©ng cao søc khoÎ 98 1. Kh ...