Khoa học thường thức - Hãy trả lời em tại sao? (Tập 1): Phần 2

Được phân bổ một cách khoa học theo ba chương chính, Khoa học thường thức - Hãy trả lời em tại sao? sẽ là cỗ máy google giúp giải đáp hàng trăm các câu hỏi xoay quanh mọi chủ đề của thế giới quanh ta. Thế giới chúng ta giải đáp những câu hỏi về hiện tượng tự nhiên; Sự việc khởi đầu như thế nào? sẽ giúp trả lời những câu hỏi về lịch sử, xã hội. Và Thân thể chúng ta sẽ là lời giải đáp cho những băn khoăn không biết hỏi ai về chính cơ thể chúng ta. Mời các bạn cùng đón đọc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khoa học thường thức - Hãy trả lời em tại sao? (Tập 1): Phần 249Bằng cách nào nhận ranấm độc?Đừng mất công đi tìm quy luật phân định nấm nào độc,nấm nào lành. Vô ích mà hậu quả thì không lường được. Ainói gì thì nói, ai mách bạn phương pháp này, bí quyết kia đểphân định “độc, lành” của họ nhà nấm thì bạn cứ vui vẻ cámơn và - vì chính sự an toàn của bạn - đừng có nghe theo,đừng có ăn bất cứ thứ nấm nào bạn lượm được ở đâu đó.Nhiều, rất nhiều người lầmlẫn hoặc có ý tưởng sai lầm vềnấm và sự lầm lẫn này thườnglà lầm lẫn chết người. Chếttheo nghĩa đen và chết đauđớn nữa kìa chứ không phảichết theo nghĩa bóng. Chẳnghạn, có người cho rằng khi chomuỗng mạ bạc quậy nồi nấunấm, nếu muỗng sạm đen lạithì đó là nấm độc. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng chỉ cần“đụng” vào nấm độc thôi thì cũng đủ tàn đời rồi! Quá đáng.Thật ra không có sự khác biệt nhau rõ rệt giữa “nấm độc”và “nấm lành”. Giản dị là có hai thứ tên gọi cho một thứ đồvật. Có người lại cho rằng nấm nào có màu đỏ mang cá lànấm lành, “xực” được. Nhận định này dựa trên sự kiện có hailoại nấm có màu đỏ mang cá được biết rõ là “lành” và một86loại tên là Amanitas cũng có màu nâu đỏ mang cá nhưng lại“độc”. Nhưng điều đáng buồn là hầu như chẳng bao giờ cóthể phân biệt được nấm có màu đỏ mang cá nào lành, nấmnào độc trước khi hậu quả phát tác. Và lúc đó đã muộn rồi. Vảlại có thiếu gì nấm mang cá không có màu đỏ mà vẫn lành.Vậy, an toàn nhất là đừng ăn nấm lạ dù nom nó rất giốngvới nấm lành.50Acid là gì?Acid còn có tên gọi là cường toan. Toan có nghĩa là chua,cường có nghĩa là đậm, mạnh. Nói nôm na ra là chua... chếtngười. Chết người ở đây cũng xin hiểu theo nghĩa đen. Vàcái chết do acid gây ra thì thật là kinh khủng. Acid làmcháy quần áo, làm cháy da thịt, thậm chí xương cũng tiêuluôn. Cho đến sắt thép mà còn chịu thua acid. Do đó, nhiềungười mới nghe nói đến acid là đã sởn gai ốc.Đúng là acid rất đáng sợ. Nhưng chỉ đáng sợ đối với mộtvài loại có nồng độ đậm đặc thôi. Trong thực phẩm ta dùnghàng ngày có thiếu gì acid. Ngay trong bao tử của bạn hiệngiờ cũng đang có acid đó, bạn tin không? Và còn thiếu gìloại acid được dùng trong thực phẩm, sơn, thuốc uốn tóc,kem bôi da và các sản phẩm công nghiệp. Bởi vậy nếu cónói rằng acid là hữu ích, là cần thiết cho sức khỏe và đờisống hàng ngày của bạn thì cũng chẳng phải là nói... bậy!87Có nhiều thứ acid nhưng đại khái có thể phân làm hailoại: acid hữu cơ và acid vô cơ. Ta thử xem đặc điểm củamỗi loại này.Acid sulfuric là acid rất quan trọng trong công nghiệp. Vàcũng rất nguy hiểm, chưa cần đụng vào, chỉ cần hít phải hơicủa nó thôi thì cũng đủ “mệt” với nó rồi. Thậm chí, khôngcần hít, chỉ cần nhìn trực tiếp, gần nó thôi thì mắt của bạncũng “bị thương rồi”. Acid clohydric là một acid khác cũng rấtmạnh và độc. Nó là sản phẩm tổng hợp của acid sulfuric vàmuối ăn của chúng ta. Nguy hiểm nhưng lại rất hữu dụng.Nó được dùng để chế tạo các acid khác và để lau kim loại.Trong thân thể con người có chứa một ít acid này ở nồngđộ rất thấp. Nó giúp cho sự tiêu hóa thực phẩm đó bạn.Acid nitric cũng là loại acid mạnh khác tác hại mắt và da.Trong khi đó acid boric lại là acid rất yếu. Tại nước Ý, ngườita có thể tìm được acid này trong thiên nhiên. Acid này đượcdùng để chế tạo đồ gốm, ciment, bột màu, mỹ phẩm. Đôikhi nó còn được dùng để chế tạo thuốc ngừa thai, nhưngkhông nên dùng nó vào mục đích này. Acid carbonic là dothán khí - tức là khí carbon dioxid - có trong khói xe hơi, xegắn máy, động cơ chạy bằng xăng dầu thải ra. Trong nướcngọt có “ga” cũng có loại khí carbon dioxid nhưng với nồngđộ rất thấp và số lượng rất ít. Acid assenic được dùng đểchế tạo thuốc trừ sâu.Acid hữu cơ thì không mạnh bằng acid vô cơ. Dấm ănlà một loại acid. Đó là acid acetic. Người ta tạo ra acid này88bằng cách cho lên men các loại trái cây như táo, chuối...Ăn Yaourt bạn thấy cái vị chua chua, phải không? Đó chínhlà acid lactic. Acid amin rất cần cho cơ thể. Và acid này doprotein trong thực phẩm mà ra. Cam, táo, nho, chanh... đềuchứa acid ascorbic - tức là vitamin C. Trong gan trứng, thịt bòđều có chứa acid nicotinic giúp chữa và ngừa các bệnh về da.Chuyện về họ hàng nhà acid còn nhiều phức tạp hơn nữakìa. Hữu dụng đó, tác hại đó. Hữu dụng đến mức cần thiết,không có không xong. Acid clohydric chẳng hạn, không cónó, không tiêu hóa được thực phẩm. Nhưng có nhiều quábao tử lủng liền. Có thứ acid được chế tạo bằng nhiều loạithực phẩm, có thứ bằng các chất khí của chính nó.Tóm lại, từ công dụng cho đến chế tạo, họ nhà acid khôngđơn giản tí nào.51Chất kỵ hỏa là gì?Chắc nhiều người tưởng chất kỵ hỏa là một sáng chế tânkỳ?! Thật ra con người đã biết đến nó và dùng nó cả ngànnăm trước rồi. Trong các đền thờ cổ, nó được dùng bao cácbó đuốc và các tấm che trên các bàn thờ, nóc đền thờ đểkhi thiêu của lễ, bàn thờ và đền thờ không bị “bà hỏa” sờmó. Cách nay hơn hai ngàn năm, người La Mã cổ đã dùngchất kỵ hỏa bọc xác lúc hỏa thiêu ...