Khóa luận Đặc điểm ngữ nghĩa logic trong truyện cười bác Ba Phi

Logic tôn trọng sự thật, hướng đến chân lí. Phóng đại bóp méo, làm sai lệch sự thật, làm sự vật sự việc mất đi bản chất vốn có ban đầu. Phóng đại là một biểu hiện của sự phi logic. Truyện cười bác Ba Phi sử dụng ngôn ngữ để phóng đại hiện thực dẫn đến có sự bất tương thích giữa ngữ nghĩa ngôn từ và logic.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khóa luận " Đặc điểm ngữ nghĩa logic trong truyện cười bác Ba Phi " Khóa luậnĐặc điểm ngữ nghĩa -logic trong truyện cười bác Ba PhiMỤC LỤCPHẦN MỞ ĐẦU..1. Lí do chọn đề tài2. Lịch sử vấn đề.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.4. Phương pháp nghiên cứu.5. Kết cấu khóa luận.PHẦN NỘI DUNG..CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN..1.1. Khái quát về mối quan hệ giữa logic và ngữ nghĩa.1.2. Lập luận trong logic hình thức và logic phi hình thức.1.3. Khái quát về tác giả và truyện cười bác Ba PhiCHƯƠNG 2: PHÓNG ĐẠI – MỘT BIỆN PHÁP TU TỪ NGỮ NGHĨA –LOGIC TRONG TRUYỆN CƯỜI BÁC BA PHI.2.1. Phóng đại khả chấp. 2.1.1. Phóng đại sự vật 2.1.2. Phóng đại sự việc.2.2. Phóng đại bất khả chấp.CHƯƠNG 3: CÁI LÍ CỦA SỰ PHÓNG ĐẠI VÀ LẬP LUẬN THEOLOGIC PHI HÌNH THỨC TRONG TRUYỆN CƯỜI BÁC BA PHI3.1. Cơ sở để xác định cái lí trong truyện cười bác Ba Phi3.2. Lập luận và các kiểu lí lẽ trong truyện cười bác Ba PhiPHẦN KẾT LUẬN..TÀI LIỆU THAM KHẢO..PHỤ LỤC: TRUYỆN BÁC BA PHI Logic tôn trọng sự thật, hướng đến chân lí. Phóng đại bóp méo, làm sailệch sự thật, làm sự vật sự việc mất đi bản chất vốn có ban đầu. Phóng đại làmột biểu hiện của sự phi logic. Truyện cười bác Ba Phi sử dụng ngôn ngữ đểphóng đại hiện thực dẫn đến có sự bất tương thích giữa ngữ nghĩa ngôn từ vàlogic. Tất cả các truyện cười bác Ba Phi đều có yếu tố phóng đại. Vì vậy,muốn thuyết phục người nghe tin vào các câu chuyện của mình thì người kểphải kể chuyện một cách hợp lí. Nghĩa là người kể phải có những lập luậnchặt chẽ, logic và phải dựa trên những cơ sở có thật. Như vậy, câu chuyệnmới có thể thuyết phục người nghe. Trong chương tiếp theo, chúng tôi sẽ đitìm cái lí, cái cơ sở của sự phóng đại và phân tích lập luận trong truyện cườibác Ba Phi. Đồng thời, chúng tôi cũng phân tích các loại lí lẽ mà bác Ba Phiđã sử dụng để thuyết phục người đọc, người nghe.CHƯƠNG 3: CÁI LÍ CỦA SỰ PHÓNG ĐẠI VÀ LẬP LUẬN THEOLOGIC PHI HÌNH THỨC TRONG TRUYỆN CƯỜI BÁC BA PHI3.1. Cơ sở để xác định cái lí trong truyện cười bác Ba PhiKhông kể những truyện phóng đại đến mức phi lí, không thể chấp nhận được,các câu chuyện còn lại có thể thuyết phục được người nghe tin vào sự việcbác Ba Phi kể. Các câu chuyện đều có yếu tố phóng đại. Vì vậy, đi tìm cái lícủa sự phóng đại là rất cần thiết.Trước tiên, những câu chuyện của bác Ba Phi đều dựa vào thực tại làm nền.Truyện kể Ba Phi thường xuất phát từ những sự việc, hiện tượng vốn đã tồntại trong thực tế. Cơ sở thực tế của phóng đại Lúa nở ngầm chính là hiệntượng lúa nổi ở đồng bằng Nam Bộ. Lúa nổi đã giúp hàng trăm ngàn hộ dâncầm cự với cái đói sau các cơn hồng thủy. Cơ sở của phóng đại Nếp dẻochính là loại nếp Cò Hương nổi tiếng của đất rừng U Minh. Chính cái hiệnthực rất màu mỡ, trù phú của đất rừng phương Nam đã làm nền cho nhữngphóng đại của một loạt các truyện kể Ba Phi khác. Sự giàu có về sản vật tựnhiên làm cho sự phóng đại được bay bổng. Miền đất U Minh hồi mới khaiphá là nơi thiên nhiên hoang dã. Chính vì thiên nhiên hoang dã, chưa có dấuchân người đã tồn tại một lượng lớn các sản vật đa dạng về loài và phong phúvề số lượng. Người nghe có thể cảm nhận và tin vào các hình ảnh phóng đại:cá dưới kinh quẫy ùn ụt, chim bay từng đàn mát trời, trứng le le trắng mặtnước…Quả thật, nếu không sống giữa một thiên nhiên giàu có, trù phú thìkhông thể kể được những câu chuyện khó tưởng tượng như vậy.Cách sử dụng các trạng ngữ chỉ thời gian: Hồi nẳm, năm đó, hồi đất rừng mớikhai phá…cũng góp phần giúp câu chuyện thêm kì bí, xa xôi. Những trạngngữ này, làm người nghe không thể xác định được thời gian cũng như kiểmchứng các sự việc bác Ba Phi kể. Thiên nhiên hoang dã có rất nhiều bí ẩn vàkhoảng thời gian không thể xác định được, người nghe sẽ bị đặt vào trạngthái mông lung không hoàn toàn tin nhưng cũng không thể chối bỏ.Trong các câu chuyện của bác Ba Phi, bác Ba chỉ kể chuyện cho trẻ em vànhững người lạ từ nơi khác đến, không am hiểu rừng U Minh như nhữngngười lớn tuổi. Vì không hiểu biết về vùng đất này nên cho dù bác Ba Phiphóng đại đến mức nào đi nữa, người nghe cũng phải “tin sái cổ”.Cuối cùng, điều làm mọi người tin vào các câu chuyện là vì bác Ba Phi có rấtnhiều kiến thức và am hiểu vùng đất quê mình. Tiếng kêu của các loại chim,thói quen di chuyển của kì đà, cách ăn của nai…bác Ba đều biết rõ, làm chocác câu chuyện bác thêm sinh động và hấp dẫn.Đặc biệt, với thủ pháp chuẩn bị ngữ cảnh, các chi tiết được sắp xếp một cáchhợp lí làm người đọc, người nghe thán phục trí thông minh của người kể. Đểnói chuyện mình đã cho heo đi cày, một chuyện lạ ở xứ này, heo ở đây khôngkhác gì trâu, bò, bác Ba Phi đã có sự rào đón, dẫn dắt bằng các chi tiết: Xứ UMinh muỗi nhiều, phải giăng mùng cho thú vật ngủ, chuồng heo và chuồngtrâu đặt kế nhau, mùa màng bận bận rộn nên phải đi cày từ lúc tối mịt nên đãbắt nhầm hai con heo to…Để nói chuyện “Chà gạc nai” đã có các chi tiết dẫndắt: con trăn gấm nuôi to quá cỡ, kiếm đồ ăn cho nó không xuể, thỉnh thoảngphải thả nó vào rừng kiếm ăn, thức ăn nó từng ăn cũng đủ thứ: chồn đèn,chuột cống…nên chuyện nó ăn nai chà là không lạ gì! Hay để kể đượcchuyện thu hoạch mấy tấn lưỡi nai, người kể đã có những chi tiết dẫn dắt từđầu: nai ở xứ này nhiều, cả bầy phá lúa rất dữ, có người đã nói rằng phải đểxứ này cho nai ở…Ngoài ra, những kết thúc mang tính khẳng định trong văn bản giúp cho cáctruyện kể có vẻ như hoàn toàn chân thật. Thường thì phần kết của truyện kểBa Phi kết thúc văn bản với một kiểu rất độc đáo: “Hổng tin hỏi bả mà coi!”(Gài bẫy bắt chim), “Hổng tin, bà con cứ hỏi “bà xã” tui thử coi!” (Bắt chimtrời ăn lúa), “Đứa nào hổng tin vô sau bếp coi bác gái bây đang giở mắm rathì biết liền” (Ong mật rừng Tràm), “Không tin đi hỏi bả coi có phải thiệtvậy hông?” (Bắt heo rừng) hay “Hổng tin cứ làm thử thì biết!” (Căn bệnh dacổ của tôi)... 3.2. Lập luận và các kiểu lí lẽ trong truyện cười bác Ba Phi3.2.1. Lập luận trong truyện cười ...