Chuyển đổi số theo công nghệ 4.0, buộc chúng ta phải thay đổi xã hội một cách toàn diện. Hoạt động khởi nghiệp cũng bắt nhịp với xu thế đó. Trong nhiều ngành nghề, lĩnh vực khởi nghiệp thì khởi nghiệp theo phương thức bán hàng đa cấp ( MLM) được lựa chọn bởi lợi thế của ngành, song ở Việt Nam lại gặp nhiều thử thách, một trong những giải pháp dự báo và hạn chế rủi ro là hoàn thiện pháp luật về bán hàng đa cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khởi nghiệp 4.0 và nhu cầu hoàn thiện pháp luật bán hàng đa cấp tại Việt Nam
KHỞI NGHIỆP 4.0 VÀ NHU CẦU HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT BÁN HÀNG
ĐA CẤP TẠI VIỆT NAM
Lê Thị Phúc
TÓM TẮT:
Chuyển đổi số theo công nghệ 4.0, buộc chúng ta phải thay đổi xã hội một
cách toàn diện. Hoạt động khởi nghiệp cũng bắt nhịp với xu thế đó. Trong nhiều
ngành nghề, lĩnh vực khởi nghiệp thì khởi nghiệp theo phương thức bán hàng đa
cấp ( MLM) được lựa chọn bởi lợi thế của ngành, song ở Việt Nam lại gặp nhiều
thử thách, một trong những giải pháp dự báo và hạn chế rủi ro là hoàn thiện pháp
luật về bán hàng đa cấp.
Từ khóa: Khởi nghiệp 4.0; pháp luật về bán hàng đa cấp
1. Đặt vấn đề
Làn sóng công nghệ 4.0 làm thay đổi mọi trật tự. Chuyển đổi số buộc chúng ta
phải thay đổi toàn diện từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đến các hoạt
động quản lý nhà nước và cả đời sống sinh hoạt của người dân. Nếu năm 2016 được
chọn là năm “Quốc gia khởi nghiệp” thì năm 2000 Chính Phủ lựa chọn là “ Năm
chuyển đổi số Quốc gia”. Trong bối cảnh đó Khởi nghiệp 4.0 trở thành một xu thế
mạnh mẽ. Ngày càng nhiều sinh viên ra trường, những người trẻ và có các độ tuổi
khác nhau chọn Khởi nghiệp thay vì chọn một việc làm công ăn lương. Ngành nghề,
lĩnh vực mà các cá nhân lựa chọn để khởi nghiệp vô cùng đa dạng, phong phú.
Trong số các ngành nghề, lĩnh vực đó thì với nhiều ưu điểm và sự “hấp dẫn”
riêng, ngành bán hàng đa cấp (MLM) đã được nhiều người, đặc biệt là người trẻ lựa
chọn làm mô hình khởi nghiệp. Nhưng thống kê thực tế cho thấy tỷ lệ khởi nghiệp
4.0 nói chung và khởi nghiệp theo mô hình kinh doanh đa cấp trong thời kỳ 4.0 nói
riêng tỷ lệ thành công chưa cao, ẩn chứa nhiều rủi ro, bất cập, tác động xấu và rộng
đến xã hội. Nguyên nhân dẫn đến bất cập có nhiều, nhưng trong đó phải kể đến
hành lang pháp lý lỏng lẻo của hệ thống pháp luật. Vì thế hơn lúc nào hết nhu cầu
hoàn thiện pháp luật về bán hàng đa cấp tại Việt Nam trở nên vô cùng cấp thiết.
TS., Trung tâm THL& QHĐN, Trường Đại học Luật, Đại học Huế; Email: phuclt@hul.edu.vn
170
2. Nhu cầu khởi nghiệp 4.0 và xu hướng lựa chọn bán hàng đa cấp
(MLM) để khởi nghiệp trong giai đoạn hiện nay.
2.1 Nhu cầu khởi nghiệp 4.0
Trong khuôn khổ bài báo cáo, tác giả xin phép không đi sâu bàn luận phân tích
khái niệm “Chuyển đổi số” hay tầm quan trọng của cách mạng 4.0 với sự phát triển
kinh tế xã hội mà sẽ đi thẳng vào vấn đề khởi nghiệp 4.0.
Trong những năm gần đây, cụm từ khởi nghiệp được nói đến, được nghe,
được xuất hiện ở nhiều diễn đàn, khác nhau, người người khởi nghiệp, nhà nhà khởi
nghiệp, năm 2016 Chính Phủ chọn là năm “Quốc gia khởi nghiệp”, bởi trình độ dân
trí ngày càng cao, chất lượng sống đòi hỏi được nâng lên, công nghệ phát triển dẫn
đến người ta tự trả lời cho chính mình: Tại sao phải khởi nghiệp? Thay vì lựa chọn
một công việc làm công ăn lương như trước đây. Một trong các lý do đó chính là
con người vốn ta khát khao Tự do, muốn có được sự nghiệp truyền đời, muốn chủ
động trong công việc, muốn phát huy được hết khả năng sáng tạo, muốn khẳng định
giá trị bản thân bằng việc giúp đỡ người khác, tạo công ăn việc làm cho xã hội,
muốn dịch chuyển nguồn thu nhập chủ động sang thu nhập thụ động (Kim tứ đồ -
cha giàu cha nghèo) .
2.2. Đặc điểm của khởi nghiệp 4.0
Tóm lại nhu cầu khởi nghiệp ngày càng gia tăng mạnh mẽ như một làn sóng
và nó mang ba đặc điểm cơ bản sau:
Một là: Mang tính tất yếu của sự phát triển xã hội.
Lịch sử phát triển xã hội loài người đã phát triển qua 5 hình thái kinh tế xã hội
đó là: Công xã nguyên thủy; Chiếm hữu nô lệ; Xã hội phong kiến; Tư bản chủ
nghĩa; Xã hội chủ nghĩa. Điều đó cho thấy con người đều hướng đến sự tự do, thoát
khỏi sự giam tù cơ thể, giam tù tư tưởng, xã hội ngày nay con người hướng đến sự
tự do toàn diện cả về cơ thể, vật chất và tinh thần. Khởi nghiệp là một nhu cầu tất
yếu giúp con người đạt đến sự tự do ấy. Trong tuyên ngôn độc lập của nước Mỹ hay
Tuyên ngôn độc lập của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đều nhấn mạnh
đến 2 từ Tự do.
Hai là: Đáp ứng những nhu cầu chính đáng trong tháp nhu cầu của con người
Năm 1943, Trong nghiên cứu Đánh giá tâm lý học, Abraham Maslow nghiên
cứu ra các mức độ nhu cầu cảm xúc trong điều khiển hành vi của con người, sau
171
này người ta hay gọi là “Tháp nhu cầu Maslow” thì có năm tầng trong tháp nhu
cầu. Tầng thứ nhất: Các nhu cầu căn bản nhất thuộc về “thể lý” – thức ăn, nước
uống, nơi trú ngụ, tình dục, bài tiết, thở, nghĩ ngơi. Tầng thứ hai: Nhu cầu an toàn -
cần có cảm giác yên tâm về an toàn thân thể, việc làm, gia đình, sức khỏe, tài sản
được đảm bảo. Tầng thứ 3: Nhu cầu được giao lưu tình cảm và được trực thuộc,
muốn được thuộc về một tổ chức, cộng đồng, nơi nào đó, muốn có gia đình ấm êm,
bạn bè thân hữu tin cậy. Tầng thứ 4: Nhu cầu được quý trọng, kính mến. Tầng thứ
5: Nhu cầu được thể hiện bản thân ở cường độ cao, được sáng tạo, được trình diễn,
được ghi nhận179. Dựa vào đó ta thấy việc khởi nghiệp sẽ đáp ứng được cả 5 nhu
cầu của con người, đặc biệt là ở nhu cầu thứ 5, mà ở các công việc làm công ăn
lương không thõa mãn được, vì vậy khi xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu con
người cũng được nâng tầng, khởi nghiệp trở thành một nhu cầu mạnh mẽ của xã hội
Ba là: Mang nhiều thách thức
Bên cạnh những lợi thế, những nhu cầu, xu hướng, thì chúng ta phải nhìn thấy
một điều là hoạt động khởi nghiệp mang nhiều thách thức, nhiều rủi ro đặc biệt là
đối với người trẻ chưa có nhiều kinh nghiệm sống và kinh nghiệm trong kinh
doanh, họ quá ảo tưởng vào sự thành công, họ kỳ vọng vào việc thành công nhanh
chóng, thành công mà không cần nhiều sự nỗ lực, vì vậy nếu không chuẩn bị tốt,
trang bị tốt trước khi khởi nghiệp thì là một thử thách, một cạm bẫy lớn. Công bằng
mà nói tỉ l ...