Thông tin tài liệu:
một triều đình yếu kém , mục ruỗng , kết quả là quốc gia rơi vào vòng nô lệ . Ngọn cờ nghĩa khí phất lên từ trại Trùng Quang cũng không giành lại được cơ đồ . Là một anh hùng thất thế thời ấy , trước lúc ra đi , Đặng Dung đã để lại một nỗi " cảm hoài " .
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiến thức lớp 10 CẢM HOÀI- ĐẶN DUNG-phần tích bài cảm hoàiKiến thức lớp 10 CẢM HOÀI- ĐẶN DUNG-phần 1PHÂN TÍCH BÀI CẢM HOÀI CỦA ĐẶN DUNG một triều đình yếu kém , mục ruỗng , kết quả là quốc gia rơi vàovòng nô lệ . Ngọn cờ nghĩa khí phất lên từ trại Trùng Quang cũng không giành lại được cơ đồ . Là một anh hùng thất thế thời ấy , trước lúc ra đi , Đặng Dung đã để lại một nỗi cảm hoài . Thế sự du du nại lão hà Vô cùng thiên địa nhập hàm ca Có phải đó là tiếng thở dài của một người anh hùng thất thế ? Việc đời trôi mãi nhưng ta đã già rồi ! Với một cuộc đời chìmnổi, va chạm với rất nhiều thử thách vậy mà bây giờ Đặng Dungphải bó gối ngồi nhìn thế sự du du , làm sao tránh được nỗisầu vạn cổ ? Trong câu hát nghêu ngao của người anh hùng thấtthế là cả một nỗi hoài cảm mênh mang vô cùng thiên địa ! Vậnkhứ , tiệc tàn nhưng mối sầu còn mãi với ngàn thu . Giới thiệumối cảm hoài , hai câu đề đã ôm trùm vũ trụ . Một chút đạingôn cho ta hiểu chí anh hùng .Theo bố cục cổ điển của một bài thất ngôn bát cú thì hai câu tiếptheo phải là câu thực . Thế nhưng thời lai đồ điếu thành công dị /Vận khứ anh hùng ẩm hận đa lại được sinh ra dưới hình hài củahai câu luận - đó là một cách nhìn nhận đánh giá sự thành bại ởđời. Đôi khi, ở những bài thơ thất ngôn bát cú, hai câu luận lạimang nét thực . Đó là khi sự kiện đến ồ ạt , dồn dập khiến takhông còn thời gian để mà bàn luận nữa .Chẳng biết đây có phảilà bài thơ duy nhất trong văn học Việt Nam có hai câu thực mangnét luận hay không ? Việc đã theo dòng trôi xa , Đặng Dung có đủđộ lùi để uống cạn niềm cay đắng. Ta hình dung ông như một conngười ngồi lại bên dòng chảy cuộc đời mà trầm mặc suy ngẫm.Kẻ đồ , điếu mà ông nói đến trong câu thơ trên là Hàn Tín vàKhương Tử Nha, hai anh hùng nổi tiếng trong lịch sử TrungQuốc. Xuất thân từ những kẻ bần hàn , họ vẫn có thể dựng nêncông nghiệp, có thể đem tài trí của mình để mộng bá đồ vương.Còn ông xuất thân từ một gia đình danh tướng thì sao?... Cọpchết để da... Đặng Dung ơi ! Tiếng thơm của người anh hùng cònvang mãi . Chẳng phải lạc nước hai xe đành bỏ phí ông chorằng vận của mình đã khứ. Thời thế giờ đây không giúp kẻ anhhùng. Ông cay đắng thừa nhận mình bất lực , dẫu không là mộtkẻ bất tài : Trí chủ hữu hoài phù địa trục Tẩy binh vô lộ vãn thiên hàTa cảm thấy choáng ngợp trước hình ảnh thơ to lớn, kì vĩ. Khôngcó sức mạnh như Hercules của thần thoại Hy Lạp, Đặng Dungvẫn muốn nâng trục đất để giúp vua, giúp nước... Nhà Trần đã điqua nhưng hào khí của một thời lịch sử kiêu hùng còn bừng cháytrong ông. Lòng yêu nước thương dân của ông đã được thể hiệnrất rõ qua câu thơ tẩy binh vô lộ vãn thiên hà . Ông muốn tẩybinh. Vâng! Rửa áo giáp của một cuộc chiên tranh tàn khốc. Dùbiết sẽ rất khó khăn, ông phải rửa nhữg giọt máu của bao sinhlinh còn vương trên áo, rửa đi dấu vết của bụi đường trong ngàndặm chinh an. Với tấm lòng của một người yêu nước, ông sẵnsàng làm điều đó, ông chỉ muốn vươn tới một nền hòa bình thựcsự. Nhưng tiếc thay! Nhịp chùng của bài thơ đã tới, Vô lộ vãnthiên hà. Chỉ có thiên hà mới gột được giáp binh. Nhưng thiênhà, con sông rộng lớn với muôn vàn tinh tú, chỉ tồn tại trên bầutrời hoặc trong giấc mơ của những người mang chí lớn mà thôi.Mãi đến lúc ra đi ông vẫn mong tìm cho bằng được đường khaithông thiên hà xuống trần gian, cho nền hòa bình, độc lập trở vềcùng đất Việt. Quốc thù vị báo đầu tiên bạch Kỷ độ long tuyền đái nguyệt ma.Còn gì buồn hơn cho kẻ anh hùng khi nghiệp lớn của cuộc đờidang dở ? Tuổi xanh qua đi, quốc thù còn đó - ta cứ ngỡ bài thơkhép lại trong một tiếng thở dài.Kỷ độ long tuyền đái nguyệt ma - câu thơ cuối đã xóa đi nhữngsuy diễn tầm thường đó, nó ánh lên một nỗi tự hào, như vầnghào quang của thanh gươm quý ngời lên giữa đêm trăng. Tuổigià, đầu bạc, vận đã qua rồi nhưng người nghĩa sĩ mấy độ màigươm không có điều gì phải hộ thẹn với đời, dẫu lòng mang baotiếc nuối. Thanh gươm mà ông từng mài trong đêm trăng ấy cómột nét nào đó giống ngọn giáo mà Phạm Ngũ Lão đã từng trấngiữ núi sông. Thanh gươm ấy, hy vọng rằng Đặng Dung vẫn giắtbên hông khi lao mình xuống sông để không lọt vào tay giặc.Trải qua hơn nửa thiên niên kỷ, Cảm Hoài vẫn đứng đấy sừngsững, tượng trưng cho một ý chí Việt Nam. Dù bất lực trước cuộcđời, những câu thơ của Đặng Dung vẫn hằn lên những nỗi niềmto lớn, hình như sĩ khí của một đời cầm gươm đã ám ảnh từngcâu chữ - Phi hào kiệt chi sĩ bất năng. Nhà Hồ tan rã là một điềutất yếu nhưng lịch sử lại có thêm tên tuổi Đặng Dung và văn họcViệt Nam mãi khắc ghi một mối Cảm Hoài. ...