Kinh nghiệm của một số nước về tổ chức bộ máy thực hiện chức năng kiểm soát, giải quyết sự cố ô nhiễm môi trường liên tỉnh

Sự cố môi trường do phát thải các chất thải độc hại cũng như thiên tai khi xảy ra sẽ gây ra những tác động xấu tới sức khỏe con người, tài sản và môi trường tự nhiên, đặc biệt là những sự cố ô nhiễm lớn ảnh hưởng diện rộng đã thay đổi đối với các yếu tố mang tính tự nhiên như nước, đất, không khí, hệ thực vật, động vật. Trước những tác động và thiệt hại môi trường từ sự cố môi trường lớn các quốc gia trên thế giới đã có những chuyển biến tích cực trong việc hoàn thiện bộ máy và năng lực quản lực quản lý cho các hoạt động phòng ngừa, ứng phó và xử lý hậu sự cố môi trường, thiên tai, thảm họa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm của một số nước về tổ chức bộ máy thực hiện chức năng kiểm soát, giải quyết sự cố ô nhiễm môi trường liên tỉnh KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ NƯỚC VỀ TỔ CHỨC BỘ MÁY THỰC  HIỆN   CHỨC   NĂNG   KIỂM   SOÁT,   GIẢI   QUYẾT   SỰ   CỐ   Ô   NHIỄM   MÔI TRƯỜNG LIÊN TỈNH TS. Bùi Hoài Nam, Th.S. Lưu Thị Hương, Th.S Nguyễn Thị Thu Thảo Viện Khoa học môi trường Sự cố môi trường do phát thải các chất thải độc hại cũng như  thiên tai  khi xảy ra sẽ gây ra những tác động xấu tới sức khỏe con người, tài sản và  môi trường tự  nhiên., đăc biêt la nh ̣ ̣ ̀ ưng s ̃ ự  cố  ô nhiễm lớn  ảnh hưởng diện   rộng đã thay đôi đôi v ̉ ́ ơi cac yêu tô mang tinh t ́ ́ ́ ́ ́ ự  nhiên như  nước, đât, không ́   ́ ̣ ực vât, đông vât. Tr khi, hê th ̣ ̣ ̣ ước những tác động và thiệt hại môi trường từ  sự cố môi trường lớn các quốc gia trên thế giới đã có những chuyển biến tích   cực trong việc hoàn thiện bộ máy và năng lực quản lực quản lý cho các hoạt   động phòng ngừa,  ứng phó và xử  lý hậu sự  cố  môi trường, thiên tai, thảm  họa. Tại Philipin.   Philipin trong quá trình xây dựng Bộ luật môi trường 1977 đã lồng ghép  các vấn đề sự  cố  môi trường. Philipin cũng đã xây dựng khung quản lý toàn  diện của Hội động điều phối thảm họa quốc gia, xây dựng mạng lưới cơ  quan/tổ chức về quản lý rủi ro, các sự cố cũng như thảm họa môi trường, lập  bản đồ  nguy hiểm và cảnh báo sớm sự  cố  môi trường dựa vào cộng đồng.   Lồng ghép quản lý giảm thiểu rủi ro do thảm họa, sự cố môi trường vào quy  hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Hiện nay, Philippine phân cấp sáu loại hình các cơ  quan, tổ  chức tham  gia thực hiện công tác quản lý và giảm thiểu rủi ro, sự cố thảm họa quốc gia,  cụ thể: Hội đồng quản lý thảm họa quốc gia, 16 Hội đồng điều phối quản lý  và giảm thiểu rủi ro thảm họa khu vực, 80 Hội đồng điều phối quản lý và   giảm thiểu rủi ro thảm họa cấp tỉnh, 117 Hội  đồng điều phối quản lý và   giảm thiểu rủi ro thảm họa cấp thành phố, 1496 Hội đồng điều phối quản lý  và giảm thiểu rủi ro thảm họa cấp đô thị, 41945 Hội đồng điều phối quản lý  và giảm thiểu rủi ro thảm họa cấp xã. Hệ thống mang lưới cơ quan quản lý,   tổ  chức quản lý và giảm thiểu rủi ro do thảm họa, sự  cố  môi trường được   phân công phân cấp rõ ràng. Các cơ  quan tập trung nhiều  ở  cấp địa phương  hơn cấp trung ương, nơi trực tiếp xẩy ra các sự cố, thảm họa. Tại Úc Kinh nghiệm nổi bật của công ty Santos  Ltd  tại Úc về cơ cấu tổ chức   phòng ngừa và ứng phó với sự cố gây ô nhiễm môi trường lớn có thể xảy ra   ở  diện rộng nhiều bang trong quá trình vận hành các dự  án, là kinh nghiệm   cho nhiều địa phương  và công ty khác tại Úc học tập kinh nghiệm.  Santos  Ltd, dự án Santos GLNG  đã phát triển một kế hoạch chuẩn bị  ứng phó khẩn cấp như là một phần của hệ thống quản lý và ứng phó sự  cố  khẩn cấp sự cố môi trường. Kế hoạch lớn bao gồm nhiều kế hoạch chi tiết   được xây dựng và duy trì  ở  ba cấp độ:Kế  hoạch  ứng phó khẩn cấp; Kế  hoạch quản lý sự  cố; Kế  hoạch quản lý thảm họa. các kế  hoạch đều phải  đáp ứng các yêu cầu pháp lý quốc gia. Các sự  cố môi trường được phân chia theo 5 cấp độ  dựa mức độ  ảnh   hưởng đến con người, môi trường và xã hội, các trường hợp khẩn cấp mức   độ  4 và 5 về  môi trường là những trường hợp gây tử  vong/ thương tật vĩnh  viễn cho con người,  ảnh hưởng nghiêm trọng, lâu dài đến môi trường và xã   hội Các dự án của Santos có cấu trúc đáp ứng 4 cấp để  quản lý các sự  cố  môi trường: Đội phản ứng tại hiện trường , đội phản ứng nhanh, đội quản lý   sự  cố  (và đội quản lý thảm họa). Mỗi đội có chức năng nhiệm vụ  riêng và   phối hợp với nhau trong   ứng phó, khắc phục  sự  cố  môi trường. Đội phản   ứng nhanh sự cố và đội phản ứng hiện trường được thiết lập trong kế hoạch   và được kích hoạt khi có sự cố xảy ra. Hai nhóm này có sự kết hợp chặt chẽ  với nhau theo quy trình trong kế hoạch thực hiện. Cấu trúc quản lý sự cố môi  trường tại Santos GLNG thể hiện trong sơ đồ sau: Tại Trung Quốc Cơ   chế   quản   lý   của   Trung   Quốc,   xử   lý   hậu   quả   sự   cố   môi  trường/thảm họa kết hợp quản lý giữa các bộ  ngành liên quan và có sự  kết  hợp giữa các cấp trung ương với địa phương. Luật Ứng phó Khẩn cấp 2007  phân các sự  cố/ thảm họa bằng các màu khác nhau dựa vào mức độ  nghiêm  trọng xanh dương, vàng, cam hoặc đỏ, với màu đỏ  tượng trưng cho cấp độ  nghiêm trọng nhất. Trong trường hợp xảy ra thảm họa, tuyên bố quốc gia sẽ  được ban hành kèm theo màu sắc cụ  thể. Tổ  chức bộ  máy phân cấp, phân  công quản lý sự  cố/thảm họa được chia thành các giai đoạn tiền thảm họa  tập trung vào việc phân quyền; giai đoạn thảm họa, tập trung vào việc thành  lập hệ  thống ...