Kinh nghiệm thu hồi đất ở một số quốc gia và bài học cho Việt Nam

Bài viết Kinh nghiệm thu hồi đất ở một số quốc gia và bài học cho Việt Nam trình bày về nguyên tắc thu hồi đất; Quy trình thu hồi đất; Xác định phương án bồi thường thu hồi đất; Sửa đổi, điều chỉnh quy định về đền bù và thu hồi đất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm thu hồi đất ở một số quốc gia và bài học cho Việt Nam Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2022. ISBN: 978-604-82-7001-8 KINH NGHIỆM THU HỒI ĐẤT Ở MỘT SỐ QUỐC GIA VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM Đào Mộng Anh Trường Đại học Thủy lợi, email: daoanh@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG thế giới, khoảng 1,4 tỷ người (World Bank, 2022), cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế và Tại Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5, Ban chấp cách mạng công nghiệp ở Trung Quốc cũng hành TƯ Đảng Khoá XIII về 'Tiếp tục đổi diễn ra nhanh, tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ, vì mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao vậy, việc giải quyết quan hệ xã hội về đất đai ở hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo Trung Quốc là rất đáng quan tâm. Ở Trung động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển Quốc, những quy định và các điều khoản về có thu nhập cao' đã nêu rõ những hạn chế của thu hồi đất được quy định trực tiếp trong Hiến quá trình thu hồi, đền bù đất hiện nay ở Việt pháp. Đất đai có thể thu hồi cho mục đích công Nam. Thực tiễn triển khai thực hiện thu hồi, để phục vụ cho các mục đích công, chẳng hạn bồi thường đòi hỏi kết hợp hài hòa giữa lợi ích như quốc phòng, giao thông, bảo vệ nguồn nhà nước, lợi ích chủ đầu tư và người bị thu nước, phục cho các cơ quan chính phủ… hồi đất. Mỗi quốc gia có quy định và cách thức Cũng như ở Trung Quốc, ở Pháp, quá trình thực hiện riêng, cơ bản tùy thuộc vào chế độ sở hữu về đất đai và điều kiện thực tế ở mỗi nước. thu hồi đất để theo đuổi mục đích vì lợi ích Bài viết này giới thiệu một số kinh nghiệm của công, đó là những dự án phát triển, xây dựng Trung Quốc, Pháp và Nhật Bản dựa trên 3 nội hạ tầng (đường xá, nhà ở, khu vui chơi trẻ dung chính: (1) Nguyên tắc thu hồi đất; (2) em…); xây dựng khu công nghiệp hoặc thủ Quy trình thu hồi đất; (3) Xác định phương án công nghiệp. Hiện nay, Pháp là một trong bồi thường thu hồi đất; từ đó rút ra được những những quốc gia có thể chế trưng thu chi tiết và bài học kinh nghiệm và giúp quá trình THĐNN hoàn chỉnh nhất. Tuy nhiên nếu một dự án có ở Việt Nam hoàn chỉnh và hiệu quả hơn. mục đích duy nhất để tạo ra lợi nhuận mà không mang lại bất kỳ lợi ích cho cộng đồng 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU thì dự án đó sẽ không được coi là hoạt động vì lợi ích công. Trường hợp chủ sở hữu tư nhân Bài viết sử dụng phương pháp tổng hợp, không muốn bán đất thì Nhà nước được quyền phân tích, so sánh từ các kết quả nghiên cứu trưng thu đất đai có bồi thường cho chủ sở hữu. về thu hồi và đền bù đất ở Trung Quốc, Pháp Còn ở Nhật Bản, về cơ bản, nguyên tắc thu và Nhật Bản, từ đó đưa ra các bài học kinh nghiệm phù hợp với tình hình thực tiễn của hồi đất cũng nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển Việt Nam. các lợi ích công và các công trình công cộng. Đối tượng có quyền hạn thực hiện thu hồi đất 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU là chính phủ, các cơ quan địa phương, các cơ quan hành chính hợp nhất, các công ty vận tải 3.1. Về nguyên tắc thu hồi đất đường sắt, các công ty sản xuất năng lượng. Trên thế giới, các quốc gia thu hồi đất đều 3.2. Quy trình thu hồi đất nhằm phục vụ mục đích công và đền bù được trả cho chủ sở hữu đất. Với dân số đông nhất Ở Trung Quốc, quy trình gồm 4 bước: 369 Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2022. ISBN: 978-604-82-7001-8 Bước 1: khảo sát các điều kiện để tiến 3.3. Xác định phương án bồi thường thu hành thu hồi đất. hồi đất Bước 2: xây dựng các dự thảo về kế hoạch Ở Trung Quốc, người bị thu hồi đất được thu hồi đất. thanh toán ba loại tiền: tiền bồi thường đất Bước 3: cơ quan quản lý đất đai báo cáo đai, tiền trợ cấp về tái định cư, tiền trợ cấp với chính quyền địa phương, tiếp theo trình bồi thường hoa màu trên đất (Ashwin, 2011). kế hoạch thu hồi đất và các tài liệu khác lên Cách tính tiền bồi thường đất đai và tiền trợ cấp cao hơn để kiểm tra và phê duyệt. cấp tái định cư căn cứ vào kỹ thuật so sánh Bước 4: thông báo và công bố dự án sau giá bán thường được sử dụng để xác định giá khi dự án được phê duyệt. trị thị trường của đất rồi nhân với hệ số do Ở Pháp, thu hồi đất bao gồm 02 giai đoạn: nhà nước quy định. Phương pháp này xem Giai đoạn thứ nhất: Giai đoạn hành chính xét giá bán đất ở các khu vực lân cận trong Mục đích để kiểm tra dự án có mang lại lợi thời gian gần từ các hợp đồng mua bán của ích công hay không và xác định tài sản nào các giao dịch đất tương tự trong quá khứ, giá có liên quan đến dự án. Khi tất cả điều kiện bán trung bình được tính toán thể h ...