Kinh nghiệm và ý nghĩa đối với Việt Nam trong mô hình phát triển xã hội của một số nước phát triển châu Âu: Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 của tài liệu Kinh nghiệm và ý nghĩa đối với Việt Nam trong mô hình phát triển xã hội của một số nước phát triển châu Âu tiếp tục trình bày các nội dung về việc đánh giá các mô hình phát triển xã hội châu Âu và ý nghĩa đối với Việt Nam, sự tương đồng và khác biệt trong các mô hình phát triển xã hội ở châu Âu và Việt Nam, một số bài học kinh nghiệm và giải pháp cho mô hình phát triển xã hội của Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm và ý nghĩa đối với Việt Nam trong mô hình phát triển xã hội của một số nước phát triển châu Âu: Phần 2CHƯƠNG IIIĐÁNH GIÁ VỂ CÁC MÔ HÌNHPHÁT TRIỂN Xà HỘI CHÂU ÂuVÀ Ý NGHĨA ĐỐI VỚI VIÊT NAMI. ĐÁNÍI (ỈIÁ VỂ CÁC MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN Xà HỘICHÂU Âll1. Vc đặc trư ng của các mô hìnhNíô hình xã hội và phát triển xã hội ở đây đirực xem xét dướikhía cạnh xă hội của phát triển kinh tế. Việc nghiên cứii mô hìnhphát triên cứa các nước châu Âu cho thấy đây là mô hình mangđặc trưng của một nền kinh tế hồn hợp ở đố các nhà nước phúclợi đóng vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo nhu cầu củatừng cá nhân trong xã hội, cung cấp đầy đủ những quyền cơ bảncủa con người và ổn định nền kinh tế.dác nước phát triển châu Âu luôn xem mình là các nền kinhtế thị trirờng xã hội do vậy với cách nhìn phát triển Kế hội làthành tích xã hội cùa sự phát triển kinh tế người ta thường phânbiệt 4 loại mô hình xã hội của các nước phát triển châu Âu gồm:(!) Mô !iình Bắc Âu (Nordic/Scandinavia model) gồm các đạidiện nhu Thuy Điển, Phần Lan, Đan M ạch..., (ii) Mô hình Nam307Mô HỈNH PHÁT TRIỂN XẪ HÔI CỦA MỔT s ố N ư ớ c..Âu hoặc Địa Trung Hái (M editerranean model) với các đạidiện Italia, Tây Bán Nha, Bồ Đào N h a ...,(iii) Mô hình Lục địa(Continental model) với các nước Pháp, Đức, B ỉ ...và (iv) Môhình Anglo-Saxon (hay gọi đoti giản là mô hình Anh-Britishmodel) gồm các đại diện Anh, Ireland... Sự gắn kết giữa pháttriển xã hội (thể hiện ở sự công bằng) với phát triển kinh lế (thểhiện ở sự tăng trưởng và tính cạnh tranh) là nền tảng cùa sự phânchia 4 loại mô hình phát triển như trên. Căn cứ vào 2 tiêu chícông bằng (equality) và hiệu quả (effíciency) thì các mô hìiih xãhội châu  u khác nhau ở chỗ: mô hình Bắc Âu có mức độ côngbằng và hiệu quả đều cao hom các mô hình khác, còn mô hìnhNam Âu ở cực đối nghịch với sịr thiếu hụt ở cả hai tiêu chí nàytrong khi mô hình Lục địa có mức công bằng cao nhưng thiếuhụt về hiệu quả và tnô hình Anh thì có hiệu quả cao nhưng thiếucông bằng.Tuy nhiên hiện nay dường như các nước phát triển chầu Âuđang tìm kiếm mô hình xã hội chung trên cơ sở bảo tồn vàphát huy đặc sắc của các mô hình quốc gia - dân tộc riêngbiệt. Tuy quan niệm việc tạo dựng mô hình xã hội châu Âuthống nhất (uniíorm ) là điều không thể và cũng không mongmuốn, nhưng mô hình xâ hội châu Âu vẫn được nói đến nhưlà sự bổ sung thêm các giá trị để tạo ra những tiêu chuẩn xãhội tố i thiểu làm chỗ dựa chính trị và kỹ thuật cho phái triểnk in h tế tạ o c ô n g ăn v iệ c là m v à p h ú c lợ i cho d ân chú n g. M ôhình xã hội châu Ẳu đề cao tính hiệu quả (efficiency), hiệu lực(effectiveness), công bằng xã hội (social equality) và tính bềnvững (sustainability) d o đó nó mang đặc tính chung là CỐC môhình phúc lợi xã hội.308Chương III: ĐÁNH GIÁ VẾ CÁC Mô HÌNH PHÁT TRIỂN Xà HỘI...Như cách dặt vấn đề, phát triển xã hội, phát triển con ngườilà đích cao nhất trong quá trình phát triển. Muốn có thành quảđể thực hiện phúc lợi xã hội, nâng cao đời sống con người thìcần phải có nhiều của cải vật chất và muốn có nhiều của cảivật chất cho xã liộ i thì cần thúc đẩy phát triển kinh tế. Điều đólý giải tại sao kinh tế th ị trường có vai trò rất quan trọng trongcác mô hình phát triển của các nước châu Âu. Các nước châuẤu dù có muốn thực hiện chính sách xã hội thế nào thì vẫnphải duy trì nền kinh tế thị trường. Chính kinh tế th ị trường sẽIhúc đấy cạiih tranh và thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Đe chokinh tế thị trường phát triển và phát huy hiệu quả đối với xãhội cần phải có một nền pháp quyền và một xã hội dân chủ.Diều này thể hiện rất rõ trong mô hình phát triển của Cộng[lòa 1jẻ n bang Đức với nồ lực phát triển kinh tế th ị trường xãhội tưcnig đổi thành công và trở thành một mô hình nổi tiếngcho nliiều nước khác học tập.về thực chất, có thể khắng định rằng quá trình phát triển củacác nươc châu Âu đều dựa trên ba trụ cột Kinh tế thị trường - NhàIiước pháp quyền - Xã hội dân ằự. Ba trụ cột này ứiể hiện nhữnglliành lựu phát triển cúa văn minh Iihân loại, mang tính phổ biến.Kinh tế thị trường ra đòá và phát triển đã tạo ra những tiền đề cầnthiết Víi thúc đẩy lứiu cầu hình thành, sự phát Iriển của nhà nướcpháp quyền cũng như xã hội dân sự, đồng thòi chính sự hỉnli ứiànhvà phát ti lên cỉm nhà nước pháp quyên, xẵ hội dân sự đã và sẽ tíiúcđẩy sự phát triển nhanh hơn của kinh tế thị trường. Tam giác pháttriển nà> luôn gắn bó biện chímg và có ý nghĩa quan trọng đặc lỊÌệtđối vưi sụ phát triển của mỗi quốc gia trong tìiời đại toàn cầu hoávà hội nhập mạnh mẽ hiện nay.309Mô HÌNH PHÁT TRIỂN XẪ HỘI CỦA MÔT số NướcBiểu đồ 3.1: Các hệ thống kinh tế và ảnh hưởng của các chủthể kỉnh tếK.tếKKHtậptrungK.tếSEMETTXHCN NM CM AIM MMNM: Mô hình Bắc ÂuCM: Mô hinh Lục địaAIM: Mô hinh Anh - Ai lenMM: Mô hình Địa Trung hảiMHtựđomớiKTTTtựdoG: Vai trò chính phùCS: Xã hội dân sựIR: Trách nhiệm cá nhânNguồn: Dieter W.Benecke, Tổng quan v ...