Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và những mâu thuẫn của nó ở Việt Nam

Nền kinh tế nước ta ngày càng tụt hậu khủng hoảng trầm trọng kéo dài, mức sống nhân dân thấp. Đứng trước bối cảnh đó con đường đúng đắn duy nhất để đổi mới đất nước là đổi mới nền kinh tế. Tại đại hội VI (tháng 12/1986) của đảng ta đã đề ra đường lối đổi mới nền kinh tế, chuyển từ nền kinh tế theo cơ chế bao cấp tràn lan và tập trung quan liêu sang nền kinh tế thị truờng có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Một chủ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và những mâu thuẫn của nó ở Việt Nam LỜI MỞ ĐẦU Năm 1986 trở về truớc nền kinh tế nước ta là nền kinh tế sản xuất nhỏ tựcung tự cấp vận hành theo cơ chế tập trung quan liêu bao cấp. Mặt khác donhững sai lầm trong nhận thức về mô hình kinh tế xã hội chủ nghĩa. Nền kinh tếnước ta ngày càng tụt hậu khủng hoảng trầm trọng kéo dài, mức sống nhân dâ nthấp. Đứng trước bối cảnh đó con đườ ng đúng đắn duy nhất để đổi mới đất nướclà đổi mới nền kinh tế. Tại đạ i hội VI (tháng 12/1986) c ủa đả ng ta đã đề rađườ ng lối đổi mới nền kinh tế, chuyển từ nền kinh tế theo cơ chế bao cấp trànlan và tập trung quan liêu sang nền kinh tế thị truờng có sự quản lý c ủa nhà nướctheo định hướ ng xã hội chủ nghĩa. Một chủ trương hết sức quan trọng c ủa giaiđoạn này là phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần nhằm khai thác cóhiệu quả các nguồn lực c ủa đất nước để thúc đẩ y nền kinh tế tăng trưở ng nhanhchóng. Đổi mới hoạt động c ủa các doanh nghiệp nhà nước là một trong nhữngchủ trương lớn c ủa đảng và nhà nước nhằm đáp ứng yêu cầu đó. Qua mườ i năm đổi mới chúng ta đạt được những thành tựu đáng khích lệ.Điều đó chứng tỏ đườ ng lối lãnh đạo c ủa đảng và nhà nước ta hoàn toàn đúngđắn. Nhưng phía sau những thành tựu đó c òn không ít những khó khăn nổi cộmdo trong nền kinh tế đó còn tồn tại rất nhiều mâu thuẫn khác nhau. Do đó cầnnghiên cứu, bổ sung và hoàn thiện những quan điể m, biện pháp để nền kinh Tếnước ta phát triển theo định hướ ng phát triển xã hội chủ nghĩa và giữ vững địnhhướ ng đó. Để hiểu rõ nền kinh tế Việt Nam trong giai đoạn hiện nay và sự pháttriển sắp tới thì em đã chọn đề tài: “Kinh tế thị trường đ ịnh hướng xã hội chủnghĩa và những mâu thuẫn c ủa nó. Sự đổi mới tất yếu c ủa các doanh nghiệpthương mại nhà nước ở nước ta hiện nay để nghiên cứu. 1 PHẦN I: LÝ LUẬN CHUNGI Cơ sở lý luận:1. Nội dung c ủa quy luật mâu thuẫn:1.1. Mâu thuẫn là hiện tượng khách quan và phổ biếnPhép biện chứng duy vật khẳng định mọi sự vật hiện tượ ng trong thế giới đề utồn tại mâu thuẫn bên trong.Mâu thuẫn tồn tại khách quan trong mọi s ự vật và hiện tuợng c ủa giới tự nhiên,đời sống xã hội và tư duy c ủa con ngườ i.Mâu thuẫn tồn tại phổ biến ở mọi sự vật hiện tượ ng và tồn tại trong suốt quátrình phát triển c ủa mỗi sự vật.Mâu thuẫn mang tính đa dạng. Mỗi s ự vật, mỗi quá trình c ủa thế giới kháchquan tồn tại những mâu thuẫn khác nhau. Mâu thuẫn trong tự nhiên khác trongmẫu thuẫn xã hội và khác với mâu thuẫn trong tư duy.1.2. Sự thống nhất và đ ấu tranh của các mặt đ ối lập.+ Đấu tranh giữa các mặt đối lập là sự tác động qua lại theo xu hướ ng bài trừphủ định khác nhau giữa các mặt đó.+ Sự thống nhất giữa các mặt đối lập trong cùng một sự vật không tách giơì s ựđấu tranh, chuyển hoá giữa chúng. Bởi vì các mặt đối lập cùng tồn tại trong mộtsự vật thống nhất như một chính thể trọn vẹn nhưng không nằ m yên bên nhaumà điều chỉnh, chỉnh hoá lẫn nhau tạo thành động lực phát triển c ủa bản thân s ựvật+ Sự đấ u tranh c ủa các mặt đối lập được chia là m nhiều giai đoạn. Khi mới xuấthiện, mâu thuẫn thườ ng được biểu hiện ở sự khác nhau c ủa hai mặt. Chỉ có haimặt khác nhau có liên hệ hữu cơ với nhau và phát triển trái ngược nhau thì mớihình thành bước đầ u c ủa mâu thuẫn. Trong quá trình phát triển c ủa mâu thuẫn s ựkhác nhau đó biến thành s ự đối lập và dẫn đến xung đột gay gắt. Đế n một giaiđoạn nào đó thì hai mặt đối lập sẽ chuyển hoá lẫn nhau, mâu thuẫn được giải 2quyết. Kết quả là sự thống nhất c ủa hai mặt đối lập c ũ bị phá huỷ, sự thống nhấtcủa hai mặt đối lập mới dược hình thành cùng với mâu thuẫn mới .Ví dụ: Sự phát triển c ủa xã hội sẽ gắn liền với sự phát triển c ủa phương thức sảnxuất. Trong phương thức sản xuất thì lực lượ ng sản xuất là yếu tố động, luônluôn vận đông theo hướ ng hoàn thiện. Đế n một giai đoạn nào đó thì quan hệ sảnxuất hiện tại sẽ không phù hợp với lực lượng sản xuất. Lúc đó sẽ sinh ra mâuthuẫn giữa lực luợng sản xuất và quan hệ s ản xuất, quan hệ sản xuất kìm hãm s ựphát triển c ủa lực lượ ng sản xuất. Khi đó quan hệ sản xuất c ũ sẽ được xoá bỏ vàthay vào đó là quan hệ sản xuất mới phù hợp . Quá trình phát triển và bài chừlẫn nhau giữa lực lượ ng sản xuất và quan hệ sản xuất sẽ diễn ra liên tục khôngngừng.+Sự thống nhất c ủa các mặt đối lập c ụ thể nào c ũng đề u có tính chất tạ m thờitương đối, nghĩa là nó tồn tại trong trạng thái đứng yên tương đối c ủa sự vậthiện tượ ng. Còn sự đấ u tranh c ủa các mặt đối lập là có tính chất tuyệt đối nghĩalà nó phá vỡ sự ổn định dẫn đế n sự chuyển hoá về vật chất c ủa các sự vât vàhiện tượ ng.1.3. Sự chuyển hoá của các mặt đ ối lập. Không phải bất kỳ sự đấ u tranh nào c ủa các mặt đối lập nào dẫn đế n s ựchuyển hoá giữa chúng chỉ có sự đấ u tranh c ủa các ...