Kỹ năng tư vấn cá nhân về khám phá, lựa chọn và phát triển nghề nghiệp cho học sinh trung học - Tài liệu chuyên đề: Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 của cuốn sách "Kỹ năng tư vấn cá nhân về khám phá, lựa chọn và phát triển nghề nghiệp cho học sinh trung học" tiếp tục nội dung về tư vấn hướng nghiệp cá nhân; Vận dụng lí thuyết để hỗ trợ học sinh phát triển năng lực hướng nghiệp.... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết cuốn sách tại đây!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ năng tư vấn cá nhân về khám phá, lựa chọn và phát triển nghề nghiệp cho học sinh trung học - Tài liệu chuyên đề: Phần 2 TƯ VẤN HƯỚNG NGHIỆP CÁ NHÂNPHẦN 2 TƯ VẤN HƯỚNG NGHIỆP I TƯ VẤN HƯỚNG NGHIỆP1. KHÁI NIỆMTVHN được hiểu là hệ thống những biện pháp tâm lí, giáo dục và một số biện pháp khác đượccác chuyên viên TVHN, các thầy/cô giáo làm nhiệm vụ TVHN…(gọi chung là tư vấn viên - TVV) sử PHẦN 2dụng nhằm phát hiện, đánh giá sở thích nghề nghiệp, khả năng về thể chất, trí tuệ của HS, sinhviên, thanh, thiếu niên… (gọi chung là người được tư vấn - NĐTV); đối chiếu các khả năng thực có củamỗi em với những yêu cầu của bậc học cao hơn hoặc những yêu cầu của nghề đặt ra đối với ngườilao động, có cân nhắc đến nhu cầu nhân lực của địa phương và xã hội. Từ đó, giúp cho NĐTV tựtìm ra giải pháp và từng bước giải quyết vấn đề để chọn được hướng học hoặc chọn nghề phù hợp.Tùy theo đối tượng và nhu cầu tư vấn, TVHN có thể là: Tư vấn hướng học Giúp các em lựa chọn ban học, ngành học, trường học phù hợp ở cấp học, bậc học cao hơn; Tư vấn chọn nghề Giúp các em lựa chọn ngành nghề và cơ sở đào tạo nghề vừa phù hợp với nguyện vọng, sở thích, khả năng của các em, vừa phù hợp với hoàn cảnh gia đình và nhu cầu nhân lực của địa phương, xã hội.2. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ2.1 Mục tiêuMục tiêu cuối cùng của TVHN đối với HS trung học là giúp các em xây dựng được kếhoạch nghề nghiệp tương lai trong suốt thời gian đi học và ra được quyết định chọnngành, nghề phù hợp. Kế hoạch này có thể thay đổi theo thời gian, tùy vào sự trưởngthành và kiến thức của các em về bản thân, về các cơ hội nghề nghiệp trong thị trườngtuyển dụng cũng như những con đường khác nhau để thực hiện kế hoạch ấy.TVHN là một quá trình lâu dài, được thực hiện qua các loại hình như tư vấn nhóm và tưvấn cá nhân.(13)13. Đọc thêm tài liệu tham khảo: Tài liệu bổ sung sách giáo viên giáo dục hướng nghiệp lớp 9; lớp 10, 11, 12 - Hồ Phụng Hoàng Phoenix,Trần Thị Thu và Nguyễn Ngọc Tài, NXB ĐH Quốc gia, 2012. 43 TƯ VẤN HƯỚNG NGHIỆP CÁ NHÂN 2.2. Nhiệm vụ • Phát hiện và đánh giá được những sở thích, khả năng nghề nghiệp hiện có của HS; • Khuyến khích, động viên HS tự giáo dục, rèn luyện và phát triển những khả năng còn thiếu; • Hướng dẫn/hỗ trợ HS chuẩn bị sẵn sàng về tâm lí cũng như những hiểu biết thực tế đối với nghề nghiệp mà các em định chọn; • Giúp HS tìm ra giải pháp và từng bước giải quyết vấn đề để chọn được hướng học hoặc chọn nghề phù hợp. 3. CÁC LOẠI HÌNH TƯ VẤN HƯỚNG NGHIỆP 3.1 Tư vấn hướng nghiệp theo nhóm TNHN theo nhóm là loại hình TVHN mà trong đó, nhiều HS (nam, nữ) cùng lớp hoặc cùng khối lớp được TVHN trong cùng thời gian, không gian nhất định. Tùy điều kiện, khả năng của từng cơ sở giáo dục và người làm TVHN, có thể tổ chức TVHN nhóm nhỏ hoặc nhóm lớn. Nếu làm tốt loại hình TVHN theo nhóm, có nghĩa là làm từ sớm, có chiến lược và lồng ghép được TVHN vào các hoạt động giáo dục khác để tận dụng ngân sách, nhân lực và làm cho hoạt động được phong phú mà vẫn đạt các mục tiêu đề ra thì sẽ đạt được “một mũi tên trúng nhiều đích”. Ví dụ: Lồng ghép TVHN vào một số chủ đề của Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho toàn khối lớp 9 như chủ đề “Chăm ngoan, học giỏi”, “Tôn sư, trọng đạo”, “Tiến bước lên Đoàn”… Qua tham gia hoạt động, HS có cơ hội tìm hiểu để nhận thức rõ hơn về sở thích, khả năng của bản thân, đồng thời có được một số nhận thức nghề nghiệp (cho mục tiêu hướng nghiệp); Hoặc, lồng ghép TVHN vào nội dung của hoạt động theo chủ đề tháng 12 “Thanh niên với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, chủ đề tháng 3 “Thanh niên với vấn đề lập nghiệp” ở khối lớp 10, 11, 12 để giúp HS (nam, nữ) về tìm hiểu thị trường lao động, thông tin tuyển sinh và đào tạo nghề (cho mục tiêu hướng nghiệp). Bên cạnh đó, nhà trường có thể lồng ghép TVHN vào các hoạt động ngoại khóa khác như thi tìm hiểu nghề, thi nữ sinh tài năng, thanh lịch, thi giọng hát hay, thi thể dục thể thao…để HS có cơ hội thể hiện sở thích, khả năng của bản thân. Đối với khối lớp 12, nhà trường có thể lồng ghép TVHN khi tổ chức ngày hội tư vấn tuyển sinh để các em tập hợp các kiến thức hướng nghiệp của các năm (lớp 9, lớp 10, lớp 11) vào việc lập kế hoạch nghề phù hợp: thi vào CĐ, ĐH, hay học nghề tại trường CĐ nghề, TC nghề, trường ng ...