Đặc điểm: Bạc hà còn gọi là Bạc hà nam, Nạt nặm, Cha piac bom (Tày) Mentha arvensis L. Họ Hoa môi (Laminaceae) Mô tả cây: Cỏ thân mềm hình vuông, mọc đứng hay mọc bò. Khi phân cành có thể cao khong 30-80 cm. Lá mọc đối, mép khía răng, hoa nhỏ màu trắng hoặc tím hồng mọc ở kẽ lá (Bạc hà Âu thì hoa mọc đầu cành). Toàn cây có lông và có tinh dầu thơm. Phân loại: - Bạc hà Âu (mentha piperita L.) di thực của Nga, Đức; sản lượng kém hơn bạc hà Nam,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật trồng bạc hà Kỹ thuật trồng bạc hàĐặc điểm:Bạc hà còn gọi là Bạc hà nam, Nạt nặm, Cha piac bom (Tày) Menthaarvensis L. Họ Hoa môi (Laminaceae)Mô tả cây: Cỏ thân mềm hình vuông, mọc đứng hay mọc bò. Khiphân cành có thể cao khong 30-80 cm. Lá mọc đối, mép khía răng,hoa nhỏ màu trắng hoặc tím hồng mọc ở kẽ lá (Bạc hà Âu thì hoamọc đầu cành). Toàn cây có lông và có tinh dầu thơm.Phân loại:- Bạc hà Âu (mentha piperita L.) di thực của Nga, Đức; sản lượngkém hơn bạc hà Nam, nhưng mùi vị thơm mát.- Bạc hà Nam thường mọc hoang ở nhiều nơi, chỗ ẩm ướt, và mọcthành vùng tập trung ở Sơn La, Lai Châu, Vĩnh Phú (Tam Đảo), LàoCai và thường trồng ở vườn nhà từng khóm với các thứ rau thơm.- Gần đây ta đã nhập một loại Bạc hà Nhật Bản cũng thuộc loạiMentha arvensis L. có sản lượng tinh dầu và menthol khá cao. Cácvùng sản xuất hiện nay chủ yếu là loại Bạc hà này. Bạc hà là loại cỏsống lâu năm, mùa đông cây lụi đi nhưng sang xuân lại đâm mầm,mọc lại. Tuy vậy, muốn có sản lượng cao thì cần trồng lại hàng năm,thu hoạch trước mùa nước.Đất trồng:Bạc hà ưa đất nhiều màu, ẩm nhưng thoát nước: khô thì rụng lá, úngthì thối lá, chỗ trũng lá phủ kín ẩm quá thì sinh nấm bệnh.- Ở rừng tốt nhất là đất mới khai phá, có nhiều mùn và độ ẩm cao.Đất rừng sườn đồi nên san luống có bờ theo bậc thang không dốcquá 15-20 độ C, tránh mưa trôi phân và xói đất.- Ở đồng bằng cần luân canh, trồng vào đất mới ở chân ruộng vụtrước trồng đậu hay trồng lúa. ở ruộng lúa thì dọn rạ đến đâu, càyngay đến đấy, phơi ải nhằm diệt cỏ dại và trứng sâu. Sau vài ngày,bừa, vơ sạch cỏ. Nếu đất khô thì cày vỡ rồi bừa luôn để giữ ẩm. Lầnsau thì cày bừa rồi lên luống ngay, để phòng mưa ướt đất. Đất cầnđập nhỏ, mặt luống phải phẳng để dễ thoát nước.Trường hợp chân ruộng thấp thì phải lên luống cao 10-15 cm, rộng0,9-1 m, rãnh luống rộng 20 cm. Thời vụ trồng Bạc hà tốt nhất làtháng 2-3. Trồng Bạc hà với quy mô lớn đòi hỏi mấy điều kiện sauđây:1. Cần gần nguồn nước tưới, xa mương phải đào giếng.2. Cần có tổ chức cất tinh dầu ở liền, tránh vận chuyển cồng kềnh vàhư hỏng nguyên liệu.3. Cần chuẩn bị phân bón đầy đủ, với cách thức chăm bón thích hợp.Phân bón:Lượng phân cần thiết cho một hecta như sau: 15-20 tấn phân chuồnghay 5-7 tấn phân bắc, phân phải được ủ hoai mục, nhất thiết khôngđược dùng phân tươi, vì phân tươi toả nhiệt làm chết cây. 2/3 phânchuồng hoai mục trộn với phân lân dùng để bón lót, còn 1/3 cần ủthêm cho thật hoai để sau khi thu hoạch lần thứ nhất sẽ bón thêm. -Phân hoá học chỉ cần ít: - 200-300 kg supe phosphat trộn với phânchuồng để bón lót và bón thúc. - 200-250 kg phân amon sunfat dùngđể tưới thúc. Sau mỗi lứa cắt tưới thúc 2-3 lần. Mỗi lần 15-20 kg/hapha loãng tưới, tiếp sau tưới nước lã để rửa đạm cho khỏi táp lá. -150kg kali sunfat chia theo tỉ lệ như trên hoà cùng phân đạm tướithúc.Gieo trồng:Sau khi làm đất nhỏ thành luống và bón lót phân như đã nói trên,rạch hàng ngang luống sâu 8-10cm, hàng cách nhau độ 25-30cm, đểtrồng. Có thể trồng bằng cành để nguyên không cắt thì rải đều theorãnh, lấp đất để ngọn thò độ 3 cm và ấn chặt gốc, tưới nước. Hoặcdùng thân rễ cắt thành đoạn 8-10cm, đặt vào rãnh nối đuôi nhau, lấpđất ấn chặt, tưới ngay nước để chóng bén rễ.Làm cỏ và tưới nước:Ở giai đoạn cây chưa bò lan ra thì dùng cuốc xới phá váng đất.Nhưng sau khi cây bò rộng ra và thân rễ đã phát triển mạnh thì nhổcỏ bằng tay và xáo xới ở chỗ đất hở và má luống. Bạc hà gặp hạn thìkhô cằn, nếu thiếu nước nghiêm trọng thì lá sẽ rụng trụi. Vậy cầnphải tưới nước kịp thời. Mùa hè đất quá khô thì nên tưới nước quacác rãnh để ngấm sâu vào thân rễ, hoặc bơm tháo nước vào ruộngqua một đêm, hôm sau tháo kiệt. Nếu gặp mưa to cần tháo nướcnhanh chóng cho khỏi thối lá.Phòng trừ sâu bệnh:Cần chú ý phòng bệnh và trừ sâu cho cây:- Khi cây phân cành nhiều, lá che kín đất, thiếu ánh sáng, ở chỗtrũng độ ẩm chênh lệch nhiều với độ ẩm không khí là cơ hội để bệnhgỉ sắt lan nhanh. Dùng dung dịch Boocđô hoặc hợp tễ Diêm sinh vớiVôi phun định kỳ 7 ngày 1 lần để hạn chế bệnh.- Bệnh thối lá dễ phát hiện. Hễ thấy một đám nhỏ bị nhũn tựa như bịđổ nước nóng vào, thì cũng phòng trừ như trên, hoặc nặng thì nhổđám cây bị bệnh và rắc vôi bột vào.- Vào tháng 1-2-3, để phòng sâu xám cắn ngang cây khi mầm lá mớimọc: dùng thuốc trừ sâu trộn với đất bột và cỏ non rắc lên trên mặtluống vào chiều tối để đêm sâu ra ăn sẽ chết. Sâu ít thì bắt bằng tay.- Có loại sâu khoang ăn lá rất hại. Cần xử lý kịp thời, dùng thuốc trừsâu pha loãng phun vào buổi chiều mát, phun liên tục, cách nhau 3ngày, vài lần thì hết sâu.Thu hái và nhân giống:Sau khi trồng khoảng 4-5 tháng, khi thấy khối lượng thân lá caonhất, hoa nở rộ, thường vào tháng 5-6 thì thu hái lần đầu. Cắt phầnthân cành có mang lá là chính, phần còn lại phải cắt bỏ đi để cho mặtluống bằng phẳng, sạch cỏ. Bừa qua để xới sơ đất và vơ sạch cỏ. Bấygiờ lấy số phân còn lại 1/3 đánh tơi rải đều trên mặt luống, h ...