Kỹ thuật trồng và chăm sóc Dưa leo

1. GIỚI THIỆU Dưa leo được biết ở Ấn Độ cách nay hơn 3.000 năm, sau đó được lan truyền dọc theo hướng Tây Châu Á, Châu Phi và miền Nam Châu Âu. Dưa leo được trồng ở Trung Quốc từ thế kỹ thứ 6 và hiện nay được trồng rộng rãi khắp nơi trên thế giới.Dưa leo cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất. Trái dưa leo chứa 96% nước và 100g trái tươi cho 14 calo; 0,7 mg protein; 24 mg calcium; vitamin A 20 IU; vitamin C 12 mg; vitamin B1 0,024 mg; vitamin B2 0,075 mg...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật trồng và chăm sóc Dưa leoKỹ thuật trồng và chăm sóc Dưa leo1. GIỚI THIỆUDưa leo được biết ở Ấn Độ cách nay hơn 3.000 năm, sau đóđược lan truyền dọc theo hướng Tây Châu Á, Châu Phi và miềnNam Châu Âu. Dưa leo được trồng ở Trung Quốc từ thế kỹ thứ6 và hiện nay được trồng rộng rãi khắp nơi trên thế giới.Dưa leocung cấp nhiều vitamin và khoáng chất. Trái dưa leo chứa 96%nước và 100g trái tươi cho 14 calo; 0,7 mg protein; 24 mgcalcium; vitamin A 20 IU; vitamin C 12 mg; vitamin B1 0,024mg; vitamin B2 0,075 mg và niacin 0,3 mg.2. ĐẶC TÍNH SINH HỌCRễ: Bộ rễ dưa phát triển rất yếu, rễ chỉ phân bố ở tầng đất mặt30 - 40 cm.Thân: Thân thảo hằng niên, thân dài, có nhiều tua cuốn để bámkhi bò. Chiều dài thân tùy điều kiện canh tác và giống, các giốngcanh tác ngoài đồng thường chỉ dài từ 0.5 - 2,5 m. Thân trên lámầm và lóng thân trong điều kiện ẩm độ cao có thể thành lậpnhiều rễ bất định. Thân tròn hay có góc cạnh, có lông ít nhiềutùy giống. Thân chánh thường phân nhánh; cũng có nhiều dạngdưa leo hoàn toàn không thành lập nhánh ngang. Sự phân nhánhcủa dưa còn chịu ảnh hưởng của nhiệt độ ban đêm.Lá: Lá đơn, to mọc cách trên thân, dạng lá hơi tam giác vớicuống lá rất dài 5 - 15 cm; rìa lá nguyên hay có răng cưa. Lá trêncùng cây cũng có kích thước và hình dáng thay đổi.Hoa: Đơn tính cùng cây hay khác cây. Hoa cái mọc ở nách láthành đôi hay riêng biệt; hoa đực mọc thành cụm từ 5 - 7 hoa;dưa leo cũng có hoa lưỡng tính. có giống trên cây có cả 3 loạihoa và có giống chỉ có 1 loại hoa trên cây. Hoa có màu vàng, thụphấn nhờ côn trùng, bầu noãn của hoa cái phát triển rất nhanhngay trước khi hoa nở. Các giống dưa leo trồng ở vùng ĐBSCLthường ra hoa sớm, bắt đầu ở nách lá thứ 4 - 5 trên thân chính,sau đó hoa nở liên tục trên thân chính và nhánh.Sự biến dị về tính trạng giới tính ở dưa leo rất rộng, đó là đặctính thích nghi mạnh của cây trong điều kiện môi trường. Nóichung, điều kiện ngày dài, nhiệt độ cao và các điều kiện bất lợikhác làm cho cây cho nhiều hoa đực. Ngoài ra, tỉa nhánh, sửdụng kích thích sinh trưởng và chế độ phân bón có thể ảnhhưởng đến sự biến đổi giới tính của cây. Các dạng cây có giớitính khác nhau ở dưa leo được nghiên cứu và tạo lập để sữ dụngtrong chọn tạo giống lai.Trái, hạt: Lúc còn non có gai xù xì, khi trái lớn gai từ từ mất đi.Trái từ khi hình thành đến khi thu hoạch có màu xanh đậm, xanhnhạt, có hay không có hoa văn (sọc, vệt, chấm), khi chín tráichuyển sang màu vàng sậm, nâu hay trắng xanh. Trái tăngtrưởng rất nhanh tùy theo giống, có thể thu trái từ 8 - 10 ngàysau khi hoa nở. Phẩm chất trái không chỉ tùy thuộc vào thànhphần các chất dinh dưỡng trong trái mà còn tùy thuộc vào độchặc của thịt trái, độ lớn của ruột trái và hương vị trái. Trái chứahạt màu trắng ngà, trung bình có từ 200 - 500 hạt/trái.Dưa leothuộc nhóm ưa nhiệt, nhiệt độ ngày thích hợp cho dưa tăngtrưởng là 30oC. và nhiệt độ ban đêm 18 - 21oC. Dưa có phản ứngvới độ dài ngày khác nhau tùy theo giống, thông thường ngàyngắn kích thích cây ra lá và trái, vì vậy điều kiện thời tiết vùngđồng bằng cho phép dưa leo ra hoa trái quanh năm.Yêu cầu vềđộ ẩm đất của dưa leo rất lớn. Dưa chịu hạn rất yếu, thiếu nướccây sinh trưởng kém và tích lũy chất cucurbitaxin làm trái trởnên đắng. Tuy nhiên ẩm độ không khí cao lại giúp cho bệnhđốm phấn phát triển mạnh.3. GIỐNGCó 2 nhóm giống dưa leo:3.1. Nhóm dưa trồng giàn: Canh tác phổ biến ở những nơi cóđiều kiện làm giàn. Các giống dưa trong nhóm này có:3.1.1. Các giống lai F1:- Mummy 331: Nhập nội từ Thái Lan, sinh trưởng khá, ra nhánhmạnh, bắt đầu cho thu hoạch 35 - 37 NSKG, trái suông đẹp, totrung bình (dài 16 - 20 cm, nặng 160 - 200 g), vỏ màu xanhtrung bình, gai trắng, thịt chắc, phẩm chất ngon, dòn, không bịđắng, năng suất trung bình 30 - 50 tấn/ha.- Giống 759: Nhập nộitừ Thái lan, sinh trưởng mạnh, cho thu hoạch 35 - 37 NSKG, tráithẳng, to trung bình, gai trắng, màu trái hơi nhạt hơn nhưngnăng suất và tính chống chịu tương đương Mummy 331.- MỹTrắng: Nhập nội từ Thái Lan, cây phát triển và phân nhánh tốt,cho thu hoạch 35 - 37 NSKG, tỉ lệ đậu trái cao, trái to trungbình, màu trắng xanh, gai trắng, ít bị trái đèo ngay cả ở giai đoạncuối thu hoạch.- Mỹ Xanh: Nhập nội từ Thái Lan, cây sinhtrưởng tốt, chống chịu tốt hơn giống Mỹ Trắng, trái to tươngđương Mỹ Trắng nhưng cho nhiều trái và năng suất cao hơn.-Happy 2 và Happy 14: Nhập nội từ Hà Lan, cây phát triển rấtmạnh nên cần giàn cao, cây cho 100 % hoa cái, có 10 % cây đựccho phấn. Do đó trong kỹ thuật trồng chú ý đảm bảo tỉ lệ câyđực trong quần thể. Trái to (dài > 20 cm, nặng > 200g), màuxanh trung bình, ruột nhỏ, gai trắng nên trái giữ được rất lâu sauthu hoạch. Dưa Happy chống chịu tốt bệnh đốm phấn và chonăng suất cao tương đương các giống F1 khác. ...