La bàn từ hàng hải part 10

5.1 Những trường hợp cần thiết phải hiệu chỉnh la bàn 5.1.1 Những nguyên nhân gây ra độ lệch la bàn: Các tàu chạy biển hiện nay đều được đóng bằng sắt thép. La bàn từ trang bị trên tàu, do ảnh hưởng của từ trường sắt thép trên tàu sinh ra, tác dụng vào la bàn, gây ra độ lệch rất lớn. Nhất là đối với tàu đóng mới, độ lệch có thể đạt tới vài chục độ. Trong quá trình hoạt động, trạng thái từ trường của la bàn không phải là cố định, mà biến đổi theo...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
La bàn từ hàng hải part 10 C«ng t¸c hiÖu chØnh la bµn vµ ph−¬ng ph¸p lËp ®é lÖch cßn l¹iCh−¬ng 5 Ch−¬ng 5 C«ng t¸c hiÖu chØnh la bµn vµ ph−¬ng ph¸p lËp b¶ng ®é lÖch cßn l¹i5.1 Nh÷ng tr−êng hîp cÇn thiÕt ph¶i hiÖu chØnh la bµn 5.1.1 Nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra ®é lÖch la bµn: C¸c tµu ch¹y biÓn hiÖn nay ®Òu ®−îc ®ãng b»ng s¾t thÐp. La bµn tõ trang bÞ trªn tµu, do¶nh h−ëng cña tõ tr−êng s¾t thÐp trªn tµu sinh ra, t¸c dông vµo la bµn, g©y ra ®é lÖch rÊt lín.NhÊt lµ ®èi víi tµu ®ãng míi, ®é lÖch cã thÓ ®¹t tíi vµi chôc ®é. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i tõ tr−êng cña la bµn kh«ng ph¶i lµ cè ®Þnh, mµbiÕn ®æi theo sù biÕn ®æi cña s¾t thÐp trªn tµu vµ c¸c ®iÒu kiÖn tõ ho¸ trong thiªn nhiªn : nh−tµu bÞ va ch¹m m¹nh, bÞ m¾c c¹n, tµu n»m l©u trªn mét h−íng cè ®Þnh, tµu vµo söa ch÷a lín,v.v. C¸c tr−êng hîp nµy ®Òu cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn tr¹ng th¸i tõ tr−êng cña tµu g©y ra ®é lÖchla bµn. La bµn tõ sau mét thêi gian dµi sö dông, kim trô vµ c¸c bé phËn c¬ häc kh¸c cã thÓ bÞmßn vµ h− háng, g©y ra ®é lÖch la bµn lín. Do vËy ta ph¶i tiÒn hµnh b¶o d−ìng vµ söa ch÷a labµn theo ®Þnh k× hµng n¨m. 5.1.2 C¸c tr−êng hîp cÇn ph¶i hiÖu chØnh la bµn + Tµu ®ãng míi + Tµu vµo nhµ m¸y söa ch÷a lín theo ®Þnh k× + Tµu bÞ chÊn ®éng m¹n nh−: va ch¹m m¹nh, bÞ m¾c c¹n, tµu bÞ ph¸o kÝch... + VÞ trÝ la bµn thay ®æi do kiÕn tróc buång l¸i thay ®æi + Sau khi tµu chuyªn chë mét khèi l−îng s¾t thÐp lín. + La bµn sau khi sö dông 12 th¸ng cÇn kiÓm tra vµ khö ®é lÖch. + Trong qu¸ tr×nh tµu ch¹y biÓn nÕu kiÓm tra la bµn cã ®é lÖch δ > ± 5O, nªn cho khö l¹i®é lÖch la bµn.5.2. Thø khö c¸c lùc ®é lÖchPh©n tÝch ®Çy ®ñ c¸c lùc t¸c dông vµo la bµn g©y ra ®é lÖch, ta chia lµm 6 lo¹i: + §é lÖch cè ®Þnh + §é lÖch b¸n vßng chÝnh + §é lÖch bµn vßng phô + §é lÖch phÇn t− vßng do lùc D’ λH sinh ra + §é lÖch phÇn t− vßng do lùc E’ λH sinh ra + §é lÖch tµu nghiªng112 C«ng t¸c hiÖu chØnh la bµn vµ ph−¬ng ph¸p lËp ®é lÖch cßn l¹iCh−¬ng 5 Trong qu¸ tr×nh hiÖu chØnh la bµn, nam ch©m vµ s¾t non ®−îc ®Æt tËp trung quanh la bµnnªn chóng cã t¸c dông lÉn nhau. Do ®ã thø tù khö c¸c lùc ®é lÖch lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p, nãcã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®é chÝnh x¸c cña ph−¬ng ph¸p hiÖu chØnhThø tù ®é lÖch ®−îc tiÕn hµnh nh− sau: 5.2.1 §èi víi tµu ®ãng míi Gåm 4 b−íc: - §Æt 2 qu¶ cÇu s¾t non khö ®é lÖch phÇn t−, c¸c thái s¾t non Flinder khö ®é lÖch khi tµuthay ®æi vÜ ®é tõ vµo vÞ trÝ gi¸ ®ì trªn th©n la bµn, vÞ trÝ vµ sè l−îng c¸c thái s¾t non cã thÓtham kh¶o c¸c tµu cïng lo¹i hoÆc ®Æt vµo vÞ trÝ theo kinh nghiÖm cña ng−êi hiÖu chØnh. B−ícnµy coi nh− khö s¬ bé ®é lÖch phÇn t− vµ ®é lÖch b¸n vßng phô -Khö ®é lÖch tµu nghiªng: ®Æt nam ch©m ch¼ng ®øng vµo vÞ trÝ trong th©n la bµn, th−êng®Æt ®Çu ®á quay lªn khi tµu ®ãng ë b¾c b¸n cÇu. - Khö ®é lÖch b¸n vßng: b»ng c¸ch ®Æt c¸c thanh nam ch©m theo chiÒu däc vµ chiÒungang vµo vÞ trÝ vµ ®iÒu chØnh ®Ó khö lùc B’λH vµ C’λH - Khö bæ sung ®é lÖch phÇn t− do lùc D’λH sinh ra. NÕu hai qu¶ cÇu s¾t non dÞch chuyÓnnhiÒu so víi vÞ trÝ ban ®Çu th× cÇn ph¶i khö l¹i ®é lÖch b¸n vßng. - §èi víi tµu ®ãng míi, khi khö ®é lÖch cÇn ph¶i tiÕn hµnh theo 4 b−íc trªn ®−îc gi¶ithÝch nh− sau: - NÕu tiÕn hµnh khö ®é lÖch bµn vßng tøc lµ c¸c thanh nam ch©m vÜnh cöu ®· ®−îc ®Æt ëvÞ trÝ thÝch hîp, sau ®ã míi tiÒn hµnh khö ®é lÖch phÇn t−. Tr−êng hîp nµy 2 qu¶ cÇu s¾t nonc¶m øng rÊt m¹nh lµm cho ®é lÖch b¸n vßng thay ®æi, ®ång thêi hÖ sè s¾t non a vµ e do 2 qu¶cÇu sinh ra sÏ ¶nh h−ëng ®Õn ®é lÖch tµu nghiªng vµ ¶nh h−ëng ®Õn hÖ sè la bµn λ. VËy tõnh÷ng lÝ do trªn, ®é lÖch phÇn t− cÇn ph¶i khö s¬ bé tr−íc. - C¸c thái s¾t non Flinder khö ®é lÖch b¸n vßng phô kh«ng nh÷ng sinh ra hÖ sè s¾t non+c, mµ cßn sinh ra hÖ sè d¹ng +k. Do ®ã +k sÏ ¶nh h−ëng ®Õn ®é lÖch tµu nghiªng. V× vËy khö®é lÖch b¸n vßng phô cÇn tiÕn hµnh tr−íc khi khö ®é lÖch tµu nghiªng. - NÕu ®é lÖch tµu nghiªng khö sau ®é lÖch b¸n vßng th× khi khö ®é lÖch tµu nghiªng, tøclµ lµm cho tµu bÞ nghiªng sÏ sinh ra ®é lÖch b¸n vßng bæ sung. Ngoµi ra nam ch©m th¼ng ®øng®Ó tõ ho¸ c¸c thái s¾t non th¼ng ®øng Flinder còng sinh ra ®é lÖch b¸n vßng bæ sung. V× vËy®é lÖch tµu nghiªng cÇn ph¶i khö tr−íc ®é lÖch b¸n vßng. 5.2.2 §èi víi tµu cò (tøc lµ la bµn trªn tµu ®· ®−îc khö ®é lÖch, nay cÇn ph¶i khö l¹i). TiÕn hµnh theo c¸c b−íc sau: Nam ch©m th¼ng ®øng khö ®é lÖch tµu nghiªng vµ c¸c thái s¾t non Flinder khö ®é lÖchb¸n vßng phô ®· ®−îc ®Æt vµo vÞ trÝ thÝch hîp, kh«ng cÇn khö l¹i ®é lÖch trªn 113 C«ng t¸c hiÖu chØnh la bµn vµ ph−¬ng ph¸p lËp ®é lÖch cßn l¹iCh−¬ng 5 Khö ®é lÖch bµn vßng chÝnh B’λH vµ C’λH. Khö ®é ...