Lồng bẫy cải tiến – Nghề khai thác bền vững

Năm 2010, Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Quảng Ngãi thực hiện dự án “Hỗ trợ và tiếp nhận công nghệ khai thác hải sản bằng lồng bẫy cải tiến cho ngư dân khu kinh tế Dung Quất và vùng ven” do thạc sỹ Nguyễn Trọng Thảo giảng viên bộ môn Công nghệ khai thác thuỷ sản trường Đại học Nha Trang làm chủ nhiệm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lồng bẫy cải tiến – Nghề khai thác bền vững Lồng bẫy cải tiến – Nghề khai thác bền vữngNăm 2010, Sở Khoa học và công nghệ tỉnh Quảng Ngãithực hiện dự án “Hỗ trợ và tiếp nhận công nghệ khai tháchải sản bằng lồng bẫy cải tiến cho ngư dân khu kinh tếDung Quất và vùng ven” do thạc sỹ Nguyễn Trọng Thảo -giảng viên bộ môn Công nghệ khai thác thuỷ sản trườngĐại học Nha Trang làm chủ nhiệm. Mục đích của dự án làhỗ trợ cho ngư dân tiếp cận và sử dụng một số mẫu lồngbẫy cải tiến do Th.s Nguyễn Trọng Thảo nghiên cứu và chếtạo.Nguồn lợi hải sản hiện nay đang suy giảm nghiêm trọng dophần lớn lượng tàu nhỏ khai thác ven bờ và sử dụng ngư cụkhông có tính chọn lọc cao, thậm chí mang tính huỷ diệtnhư khai thác bằng thuốc nổ, châm điện… Trong khi nghềlồng bẫy ở nước ta đã có từ lâu đời, khai thác nội đồng vàven biển nhưng hiệu quả chưa cao mặc dù gần đây ngư dânđã áp dụng một số mẫu lồng bẫy của nước ngoài. Lồng bẫycải tiến do Th.s Nguyễn Trọng Thảo nghiên cứu và chế tạocó thể xếp gọn được, khai thác mang tính chọn lọc cao vàhiệu quả sẽ là nghề sinh kế lâu dài, góp phần giải quyếtcông ăn việc làm, xoá đói giảm nghèo cho ngư dân khaithác ven bờ và chính là cơ sở cho việc chuyển đổi cơ cấunghề khai thác mang tính bảo vệ môi trường sinh thái biển.Lồng bẫy cải tiến có cấu tạo đơn giản gồm khung lồngbằng sắt ø5 hoặc ø6, lưới bao lồng, dây liên kết. Vật liệuchế tạo dễ tìm, giá thành phù hợp với điều kiện của ngưdân. Lồng bẫy cải tiến có các hình dạng như hình chữ nhật,hình tròn, hình bán nguyệt… Tuỳ thuộc vào ngư trườngđánh bắt, đối tượng đánh bắt mà thiết kế và chế tạo lồng cóhình dạng cho phù hợp.1- chốt giữ, 2- miệng hom, 3- lưới hom 4- hộp mồi, 5- chốtxoay, 6- dây liên kếtKhi đến ngư trường đánh bắt, ngư dân tiến hành thả lồngbẫy. Tốc độ tàu khi thả lồng đạt 4 – 5 hải lý/giờ, nhằm thảcăng dây triên để giữ khoảng cách các lồng. Khi thả lồngphải đảm bảo nguyên tắc lồng được thả bên mạn phải tàutheo thứ tự từ phải qua trái và tuân theo nguyên tắc chiếcnào xếp trước sẽ được thả trước. Thời gian thả 1 dây lồng(150 chiếc/dây) khoảng 10 – 15 phút.Trước khi khai thác cần chuẩn bị đủ lượng mồi, mồi đượcsử dụng gồm các loại cá, tôm được bảo quản lạnh. Khi tàura đến ngư trường ngư dân xắt mồi nhỏ và cho vào túi đựngmồi hoặc hộp đựng mồi, mồi được sử dụng trong khoảngthời gian 48 giờ sau đó sẽ được thay thế bằng mồi mới.Kiểm tra lồng, xếp lồng lên boong và dưới hầm theo thứ tựtừ dưới lên trên và từ phải qua trái.Sau khi thả hết lồng trên tàu cần điều động tàu đến một vịtrí thuận lợi có thể kiểm soát được các vàng lồng đã thả.Sau 4 – 5 giờ thả lồng tiến hành kéo lồng và thu vớt sảnphẩm khai thác được. Lồng sẽ được kéo lên từ bên mạnphải tàu và cần 1 người đứng tời, 1 người giật khuyết dâythẻo thu và chuyển lồng, 1 người thu sản phẩm và sắp xếplồng.Để đánh giá hiệu quả đánh bắt của lồng bẫy cải tiến, ngày27/05/2010, dự án đã tổ chức chương trình khảo sát và khaithác thử nghiệm bằng lồng bẫy cải tiến tại xã Bình Châu,huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Qua chương trình nàydự án đã hỗ trợ cho ngư dân Trương Đình Hải trú tại thônAn Hải, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn 200 chiếc lồng bẫycải tiến các loại với tổng giá trị 30 triệu đồng nhằm khảosát, đánh giá nguồn lợi hải sản tại vùng biển rạn xã BìnhChâu. Đồng thời kiểm nghiệm hiệu quả đánh bắt của lồngbẫy cải tiến để từ đó xác định ngư trường khai thác hợp lývà các kiểu lồng bẫy cải tiến hiệu quả tại các vùng biển tỉnhQuảng Ngãi. Kết quả khai thác thử nghiệm ban đầu chothấy, lồng bẫy cải tiến có khả năng khai thác được cua, ghẹcác loại, các loài cá sống rạn như cá mú, cá đổng… tại cácvùng biển có đáy không bằng phẳng, nhiều đá, san hô,nhiều rong… và không thể sử dụng lưới khai thác được.Lồng bẫy cải tiến là nghề khai thác hải sản thân thiện vớimôi trường, góp phần bảo vệ tài nguyên biển và là cơ sởchuyển đổi phương tiện khai thác bền vững. Hơn nữa lồngbẫy cải tiến có giá thành rẻ, ngư dân có thể tự chế tạo bằngvật liệu dễ kiếm.Mạnh Hùng ...