Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Dân ca Gầu plềnh và lễ hội gầu tào của dân tộc Hmông ở Lào Cai – truyền thống và biến đổi

Luận án làm sáng tỏ mối quan hệ biện chứng, mật thiết giữa Gầu plềnh và LHGT, sự biến đổi của chúng trong xã hội đương đại; vận dụng lý thuyết thi pháp học văn học dân gian, trên cơ sở văn bản và thực tế diễn xướng, đánh giá những giá trị nội dung, nghệ thuật Gầu plềnh; khẳng định vai trò quan trọng của Gầu plềnh trong đời sống tinh thần dân tộc Hmông.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Dân ca Gầu plềnh và lễ hội gầu tào của dân tộc Hmông ở Lào Cai – truyền thống và biến đổi BỘGIÁODỤCVÀĐÀOTẠO TRƯỜNGĐẠIHỌCSƯPHẠMHÀNỘI BÙIXUÂNTIỆP DÂN CA GẦU PLỀNH VÀ LỄ HỘI GẦU TÀO CỦANGƯỜI HMÔNG Ở LÀO CAI – TRUYỀN THỐNG VÀ BIẾN ĐỔI Chuyênngành:Vănhọcdângian Mãsố:62.22.01.25 LUẬNÁNTIẾNSĨNGỮVĂN Ngườihướngdẫnkhoahọc:PGS.TSPhạmThuYến HÀNỘI2015 LỜICAMĐOAN Tôixincamđoanluậnánlàdotôiviết.Cáccứliệunêutrongluậnántrungthực,kháchquan.Tôixinhoàntoànchịutráchnhiệmvềlờicamđoancủamình. HàNội,ngàytháng01năm2015 Nghiêncứusinh Tácgiả BùiXuânTiệp DANHMỤCCÁCKÍHIỆU,CÁCCHỮVIẾTTẮT Luậnánsửdụngmộtsốkíhiệu,mộtsốchữviếttắt: 1.Kíhiệu Dấu[]:đểchúthích.Kíhiệutrongdấumócđượchiểunhưsau:Sốthứnhấtlàsốthứtựtácphẩmtríchdẫntheodanhmụctàiliệuthamkhảo;sốthứhai làsốtrang.Vídụ:[1,tr.45]đượchiểu:1làsốthứtựtácphẩmtríchdẫntrongtàiliệuthamkhảo,45làtríchdẫntạitrang45.NộidungtríchdẫntàiliệudịchtừnguyênbảntiếngTrungQuốcdochúngtôitựdịchsangtiếngViệt,sẽthêmchữbg(bảngốc).Vídụ:[191,tr.126.bg]:191làsốthứ tự tácphẩmtríchdẫntrong tàiliệuthamkhảo,126.bg.làtríchdẫntạitrang126củabảngốctiếngTrungđãdịchratiếngViệt. Dấu( ):trongtrườnghợpđể chúthíchphụ lục ảnh.Vídụ:(A2.6, tr.283):Alà ảnh;2.6là ảnh6chương2;tr.283làtrang283.Trongtrườnghợpchúthíchphụlụckhác:Vídụ(PL2.2,tr.259):PL2.2làphụlụcsố2chương2;tr. 259:trangsố259củaphụlục. 2.Cácchữviếttắt TT Viếtthôngthường Viếttắt1 Ảnhsố A2 Bảngốc bg3 HàNội H.4 Lễhộigầutào LHGT5 Nhàxuấtbản Nxb6 Phổcậpgiáodụctiểuhọc PCGDTH7 Phổcậpgiáodụctrunghochọccơsở PCGDTHCS8 Phụlục PL9 Trang tr.10 TrungQuốc TQ11 ỦybanTrungươngmặttrậnTổquốcViệtNam UBTWMTTQVN12 Vídụ VD13 Xãhộichủnghĩa XHCNMỤCLỤC 1 MỞĐẦU 1.Lýdochọnđềtài NghịquyếthộinghịTrungươngĐảnglầnthứV(khóaVIII)xácđịnh:“Di sảnvănhóalàtàisảnvôgiá,gắnkếtcộngđồngdântộc,làcốtlõicủabảnsắc dântộc,cơ sở để sángtạonhữnggiátrị mớivàgiaolưuvănhóa.Hếtsứccoitrọngbảotồn,kếthừa,pháthuynhữnggiátrị vănhóatruyềnthống(báchọcvà dângian).Vănhóacáchmạngbaogồmcả vănhóavậtthể vàvănhóaphivậtthể”[3,tr.63].ViệtNamlàquốcgiađadântộc,trongđó,dântộcHmôngcódân số 1.068.189người, đứnghàngthứ 6(Kinh:73.594.427,Tày:1.623.920,Thái:1.550.423,Mường:1.268.963,Khơ me:1.260.640)trongdanhsách54dântộc [157,tr.273].NềnvănhóaHmông,trongđó,vănhọcdângianhếtsứcđặcsắc đangđứngtrướcnhiềutháchthức,thậmchícóbộ phậnbịmaimộttrongxuthếcơchếthịtrường,hộinhậpquốctếhiệnnay.Nghiêncứuđềtàinàylàviệclàmđầyýnghĩagópphầnpháthuy,giữgìnbảnsắcvănhóacổtruyềndântộc. LàoCailàtỉnhvùngcao,biêngiớicóvịtríđịalýđặcbiệt,nhiềuđồngbàoHmông sinh sống (năm 2013: 154.709người, chiếm 24,59% dânsố toàntỉnh,[156])với5ngànhHmôngcưtrútại9/9huyện,thànhphố.LàoCaicócácnhóm(ngành)HmôngtiêubiểuchocộngđồngdântộcHmôngởViệtNam.Họcònlưu giữ đượcnềnvănhóadângianphongphú,độcđáo,hấpdẫn,trongđó,vănhọcdângiancóvịtrívôcùngquantrọng,mangđậmbảnsắcdântộc,phảnánhnhiều mặtđờisống,phongtục,tậpquán,tínngưỡng,tư tưởng,tìnhcảm,tâmhồn,thẩmmĩ...củađồngbào.Đặcbiệt,dâncaHmôngrấtphongphú,vớinhiềutiểu loạinhư:tiếnghátcướixin,tiếngháttangma,tiếngháttìnhyêu,tiếnghátlàmdâu,tiếnghátmồ côi....“Tiếngháttìnhyêu”(dâncaGầuplềnh;viếttắt:Gầu plềnh)cósố lượnglớnnhất,giátrị vănhọcnghệ thuậtđộcđáovàvaitròquantrọngtrongsinhhoạtcộngđồng,nhấtlàtạiLễ hộiGầutào(Grâuktaox–viếttắt:LHGT).Nhưngđếnnay,việcnghiêncứuGầuplềnh,LHGT,nhấtlàsựbiến đổicủachúngchưađượcmấyngườiquantâmnênrấtcầnđượcnghiêncứucụthể,sâusắchơn. Từ năm1945đếnnay,côngtácsưutầmvănhọcdângianHmôngđạtnhiềuthànhtựu,diệnmạovănhọcdângianHmônghiệnlêntươngđốiđầyđủ. Nghiêncứuvề dântộcHmôngnhư lịchsử,dântộchọc,vănhóadângian,văn họcdângian…đượcchútrọng,cókếtquả.Đặcbiệt,côngtácsưutầmdâncaHmôngđượcđẩymạnh;số lượngtácphẩmGầuplềnhsưutầm,côngbố trên 21000trang.Đólànguồntư liệuchínhđảmbảochotácgiả Luậnánlựachọn,khảosátthựchiệnđề tài.Nghiêncứuđề tài“DâncaGầuplềnhvàLHGTcủa dântộcHmông ở LàoCai–truyềnthốngvàbiếnđổi”,chúngtôihyvọnggóp phầngiảimã,làmsángtỏ mộtphươngdiệncủavănhọcnghệ thuậtdângianHmôngvàmộtmảngsinhho ...