LUẬN VĂN: Hoạt động tự quản của cộng đồng dân cư trong việc thực thi quyền lực nhà nước ở cơ sở

Trong dòng chảy phát triển của lịch sử có một lực lượng to lớn để làm nên sức mạnh và niềm tự hào của dân tộc. Đó chính là nhân dân. Những nhà tư tưởng lớn của dân tộc đã từng có những tổng kết: “Đẩy thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân”, “dân vi quý, xã tắc thứ chi”... Dân chính là chủ thể của dân tộc, tự đứng lên bằng chính sức mạnh nội sinh, tình đoàn kết, lòng nồng nàn yêu nước để bảo vệ chủ quyền dân tộc. Cuộc kháng chiến trường kỳ ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
LUẬN VĂN: Hoạt động tự quản của cộng đồng dân cư trong việc thực thi quyền lực nhà nước ở cơ sở LUẬN VĂN: Hoạt động tự quản của cộng đồngdân cư trong việc thực thi quyền lực nhà nước ở cơ sở MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong dòng chảy phát triển của lịch sử có một lực l ượng to lớn để làm nên sứcmạnh và niềm tự hào của dân tộc. Đó chính là nhân dân. Những nhà tư tưởng lớn của dântộc đã từng có những tổng kết: “Đẩy thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân”, “dân viquý, xã tắc thứ chi”... Dân chính là chủ thể của dân tộc, tự đứng lên bằng chính sức mạnhnội sinh, tình đoàn kết, lòng nồng nàn yêu nước để bảo vệ chủ quyền dân tộc. Cuộckháng chiến trường kỳ chống Pháp, chống Mỹ chính là cuộc kháng chiến thần thánh,như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh tổng kết, đó là cuộc “chiến tranh nhân dân”, bởi nó đượcgột lên từ chính sự cố kết của cộng đồng, ý thức tự giác của mỗi một người dân, niềm tinvào chính nghĩa, vào ngày mai thắng lợi. Ngày nay đất nước đã sang một trang mới, công cuộc đổi mới bước đầu đã giànhđược những thành tựu đáng kể, chủ thể tiên phong trong công cuộc đổi mới chính là nhândân, bài học xuyên suốt các kỳ Đại hội VI, VII, VIII, IX, X mà Đảng ta quán triệt khilãnh đạo đất nước đó chính là “lấy dân làm gốc”, Nhà nước ta là nhà nước pháp quyền,của dân, do dân, vì dân, các mặt trận đoàn thể đều trên cơ sở tập hợp rộng rãi quần chúngnhân dân. Trên bình diện lý luận và thực tiễn đều có sự xuất hiện của nhân dân với tưcách là chủ thể của xã hội. Mặt khác ta cũng thấy rằng, xã hội càng phát triển thì đi kèmtheo nó là những nguy cơ, các nguy cơ không hề được dập tắt mà trái lại nó lại được nhânlên trong những điều kiện mới. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng xác định:đất nước ta đối diện với những “nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế so với nhiều nướctrong khu vực và trên thế giới vẫn tồn tại. Tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạođức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên gắn với tệ quan liêu, tham nhũng, lãngphí là nghiêm trọng. Những biểu hiện xa rời mục tiêu của chủ nghĩa xã hội chưa đượckhắc phục. Các thế lực thù địch vẫn tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến hoà bình”, gâybạo loạn lật đổ, sử dụng các chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” hòng làm thay đổi chế độchính trị ở nước ta” [19, tr.22]. Đối diện và chịu những ảnh hưởng trực tiếp từ những nguycơ này chính là những người dân, đặc biệt là những người dân ở cơ sở - cộng đồng dân cư -người dân ở đây tồn tại cùng chiều dài của lịch sử dân tộc, nơi nẩy sinh các mối quan hệ xãhội vững bền của dân tộc. Ngày nay cùng sự đi lên của đất nước thì cộng đồng dân cư chính là nhân tố đểkiến tạo nên một xã hội mới. Nhưng chính trong điều kiện hiện nay, lại đặt ra vấn đềlà làm sao phát huy được hiệu quả của cộng đồng dân cư, đặt nó trong yêu cầu cầnđược tự giác cao. Có một chủ thể nhận biết và phát huy được giá trị của cộng đồngdân cư một cách trực tiếp nhất là chính quyền c ơ sở, là vai trò quản lý, chỉ đạo củanhà nước bằng pháp luật, bằng các chính sách, quy định hiện hành nhưng vấn đề làphát huy tính hiệu quả của nó tới mỗi một người dân, “bàn tay dài” của Nhà n ước cóvới tới dân cư ở cơ sở không, người dân miền xuôi cũng như miền ngược có được ấmno, sung túc không, có bị đe doạ hay bị bóc tách tại cộng đồng mà mình đang sinhsống không? Vấn đề không phải là không có chính quyền, không có pháp luật, khôngcó chính sách, nhưng vấn đề là án lệnh không được thực thi, chính sách không đượcchấp hành. Ở đây, chính là mối quan hệ giữa chủ trương và hiệu quả, giữa quản lý củachính quyền và tự quản của cộng đồng dân cư; những kết quả mà mỗi cá nhân cầnthực hiện, không có gì tốt bằng tự thân chủ thể h ành động, phát huy sức mạnh nội tạivà một bên là sự quản lý của chính quyền cơ sở, cần tránh hai thái cực: buông lỏngquản lý hay o ép hoạt động chủ động tích cực của cộng đồng. Vậy ở đây đặt ra vấn đềthực thi quyền lực nhà nước ở cơ sở. Có một nhân tố tác động sâu sắc đến cộng đồng dân cư cơ sở, đó chính là cơchế thị trường. Một mặt thị trường là sản phẩm tiến bộ của nhân loại nh ưng mặt kháccơ chế của nó tác động rất khốc liệt, song hành với nó thì người dân phải đối mặt vớicơm, áo, gạo, tiền, xăng dầu, lửa điện. Người nông dân sau một đêm tỉnh dậy thấymình không còn là chính mình n ữa, nguy cơ về tương lai sẽ ra sao khi ruộng đấtkhông còn, nguy cơ của sản phẩm làm ra bị tư thương ép giá, tương lai con cái họchành như thế nào với mức học phí quá cao tại một trường học nào đó. Chúng ta vẫnnói đến dân chủ tức dân là chủ và dân làm chủ; nhưng thực tế có như vậy không?Cộng đồng dân cư chính là nơi chứa đựng những hậu quả của việc quyền lực nhànước, quyền lực của dân, quyền lực của luật pháp, của những cá nhân được uỷ quyềnnhưng không được kiểm soát chặt chẽ. Tại chính những c ơ sở, một số cán bộ tự xemmình là “quan cơ sở” lợi dụng quyền lực cá nhân để trục lợi, đục k ...