Luận văn Thạc sĩ Khoa học kinh tế: Nghiên cứu nghèo đói ở vùng Ven phá Tam Giang huyện Quảng Điền tỉnh Thừa Thiên Huế

Đề tài nghiên cứu đã hệ thống hóa các vấn đề cơ bản có tính chất lý luận và thực tiễn về nghèo đói; phân tích đánh giá thực trạng nghèo đói, tìm hiểu những nguyên nhân chính dẫn đến nghèo đói của các hộ gia đình ở vùng nông thôn; đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của huyện, nhằm góp phần xóa đói giảm nghèo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học kinh tế: Nghiên cứu nghèo đói ở vùng Ven phá Tam Giang huyện Quảng Điền tỉnh Thừa Thiên HuếPHẦN MỞ ĐẦU1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀINhiều thập kỷ trở lại đây, sự phát triển về lực lượng sản xuất, của khoa học –kỹ thuật và công nghệ đã mang lại đời sống vật chất và tinh thần ngày càng cao.Nhưng cũng xuất hiện một thực tế khắc nghiệt là; số người nghèo đói chiếm một tỷlệ còn quá cao “khoảng 1/5 dân số thế giới sống trong cảnh nghèo nàn lạc hậu”[3].Nghèo đói đã ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển, từng lĩnh vực khác nhauẾcủa đời sống xã hội, không chỉ ở những quốc gia kém phát triển mà còn có ở cảUnhững quốc gia phát triển. Vì vậy, việc xóa đói giảm nghèo luôn là mối quan tâḿHcủa mọi quốc gia.TÊỞ Việt Nam, xóa đói giảm nghèo được coi là nhiệm vụ trọng tâm, trong sựnghiệp đổi mới. Đảng và nhà nước ta đã khẳng định công tác xóa đói giảm nghèo làHmột chương trình quốc gia, việc thực hiện chương trình này phải được tiến hànhINtrên quy mô rộng lớn và được thực hiện lồng ghép với các chương trình quốc giakhác. Trên thực tế chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, đời sống nhân dânKđã được nâng lên một cách rõ rệt, bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang hơn, tỵ̉Clệ hộ nghèo giảm dần, số hộ khá, hộ giàu ngày càng tăng lên. Mặc dù vậy, về nhậnOthức, cách tiếp cận, sự lựa chọn mục tiêu và giải pháp khắc phục đói nghèo ở nhiềụI Hnơi, nhiều cấp chưa được nhất quán. Vì thế, công tác xóa đói giảm nghèo giữa cáccấp, các ngành, đoàn thể ở một số nơi đặc biệt là các huyện miền núi, vùng sâu,ĐAvùng xa, vùng dân tộc thiểu số chưa được đồng bộ và thống nhất.Quảng Điền là một huyện nằm trong khu vực các tỉnh duyên hải miền trung,nơi thường xuyên bị thiên tai đe dọa. Trong những năm qua nhờ làm tốt công tácxóa đói giảm nghèo (XĐGN), tỷ lệ hộ nghèo trong huyện đã giảm. Tuy nhiên hiệnnay tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn khá cao (16,7% năm 2008 và 11,58% năm 2009) so vớicả nước cũng như các địa phương trong tỉnh. Thực trạng đời sống của nhân dân cònquá thấp. Điều kiện sống như đường xá, văn hóa, giáo dục, y tế đang khó khăn đặcbiệt là ở vùng ven phá Tam Giang, biển Đông. Vì vậy xóa đói giảm nghèo đang làmối quan tâm to lớn của địa phương.1Do nguồn lực dành cho công tác xóa đói giảm nghèo có hạn, ngoài việc xácđịnh số người nghèo là một nội dung quan trọng để định hướng chính sách giảmnghèo, thì việc nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến nghèo đói nhất là các yếu tốđặc điểm của hộ gia đình là một vấn đề cần thiết từ đó có những giải pháp, đầu tưhiệu quả.Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của địa phương và những kiến thức đã học:“Nghiên cứu nghèo đói ở vùng Ven phá Tam Giang huyện Quảng Điền tỉnhẾThừa Thiên Huế” là đề tài được tôi chọn làm luận văn tốt nghiệp.U2. MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀÍH2.1. Mục tiêu tổng quátXác định nguyên nhân nghèo đói, làm cơ sở đề xuất các giải pháp xóa đóiTÊgiảm nghèo ở vùng ven phá Tam Giang huyện Quảng Điền.2.2. Mục tiêu cụ thểH- Hệ thống hóa các vấn đề cơ bản có tính chất lý luận và thực tiễn về nghèo đói.IN- Phân tích đánh giá thực trạng nghèo đói, tìm hiểu những nguyên nhân chínhKdẫn đến nghèo đói của các hộ gia đình ở vùng nông thôn.- Đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của huyện,ỌCnhằm góp phần xóa đói giảm nghèo.̣I H3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU3.1. Đối tượng nghiên cứuĐAĐề tài này liên quan đến các vấn đề thu nhập và tình trạng nghèo đói củangười dân, do đó đối tượng nghiên cứu chính của đề tài là các hộ gia đình nông dân.3.2. Phạm vi nghiên cứuVề mặt không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu các hộ nông dân ở 3 xã đạidiện cho vùng ven phá Tam Giang ở huyện Quảng Điền.Về mặt thời gian: Điều tra tình hình của các hộ năm 2009 đánh giá số liệu từ2006 - 2008 và đưa ra những giải pháp đến năm 2010 - 2015.2CHƯƠNG ICƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỂN VỀ NGHÈO ĐÓI1.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGHÈO ĐÓI1.1.1. Khái niệm về nghèo đóiKhông có một khái niệm duy nhất về nghèo đói, và do đó không có mộtphương pháp hoàn hảo để đo được nó. Nghèo đói là tình trạng bị thiếu thốn ở nhiềuẾphương diện. Thu nhập hạn chế, hoặc thiếu cơ hội tạo thu nhập, thiếu tài sản để đảmUbảo tiêu dùng trong những lúc khó khăn, và dễ bị thổn thương trong những đột biếńHbất lợi, ít được tham gia vào quá trình ra quyết định, cảm giác bị sĩ nhục, khôngTÊđược người khác tôn trọng…đó là những khía cạnh của những người nghèo.Việt Nam thừa nhận định nghĩa chung về nghèo đói do hội nghị chống đóiHnghèo ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương do ESCAP tổ chức tại Băng Cốc TháiINLan tháng 9 năm 1993 đưa ra: “ Nghèo là một bộ phận dân cư không được hưởnghoặc thỏa mản các nhu cầu cơ bản của con người mà nhu cầu này đã được xã hộiKthừa nhận tùy theo trình độ phát triển kinh tế xã hội và phong tục tập quán của địạCphương”[4].OVới khái niệm này có ba vấn đề đặt ra đó là:̣I HNhu cầu cơ bản của con người bao gồm: ăn, m ...