Luận văn Thạc sĩ Khoa học Ngữ văn: Giảng dạy truyện hiện đại Việt Nam ở trường trung học phổ thông

Luận văn Thạc sĩ Khoa học Ngữ văn: Giảng dạy truyện hiện đại Việt Nam ở trường trung học phổ thông trình bày về vấn đề phương pháp giảng dạy truyện hiện đại Việt Nam trong trường trung học phổ thông; giảng dạy tác phẩm truyện trong sách giáo khoa môn Văn ở trường trung học phổ thông.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học Ngữ văn: Giảng dạy truyện hiện đại Việt Nam ở trường trung học phổ thông BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ VIỆT HOAGIẢNG DẠY TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHO THÔNG LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NGỮ VĂN TP. HỒ CHÍ MINH – 2003 MỤC LỤCMỤC LỤC ......................................................................................................................... 3MỞ ĐẦU............................................................................................................................ 5 1. Lí do chọn đề tài ................................................................................................................... 5 2.Lịch sử vấn đề ....................................................................................................................... 6 3.Nhiệm vụ của đề tài ............................................................................................................ 13 4.Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................... 14 5.Đóng góp của luận văn ....................................................................................................... 14 6. Kết cấu của luận văn ......................................................................................................... 14CHƯƠNG 1: VẤN ĐỀ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆTNAM TRONG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ........................................... 16 1.1.NHẬN XÉT VỀ PHẦN VĂN HỌC HIỆN ĐẠI VÀ TRUYỆN HIỆN ĐẠI VIỆT NAM TRONG CHƯƠNG TRÌNH MÔN VĂN ở TRƯNG HỌC PHỔ THÔNG .......................... 16 1.2.VẤN ĐỀ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TRUYỆN HIỆN ĐẠI TRONG CHƯƠNG TRÌNH VĂN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG.................................................... 18 1.2.1.NHÌN LẠI MỘT SỐ KHUYNH HƯỚNG, PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VĂN HỌC NÓI CHUNG, DẠY TRUYỆN NÓI RIÊNG TRONG TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HIỆN NAY ................................................................................................. 18 1.2.1.1.Về khuynh hướng giảng dạy văn chương ........................................................... 18 1.2.1.2.Về phương pháp giảng dạy tác phẩm văn chương............................................. 21 1.2.1.3.Nhận xét tổng quát ............................................................................................. 26 1.2.2.MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH, GIẢNG DẠY THỂ LOẠI TRUYỆN ............................................................................................................................ 29 1.2.2.1.Một số đặc trưng cơ bản của thể loại truyện ..................................................... 29 1.2.2.2.Phân tích, giảng dạy truyện theo đặc trưng thể loại ......................................... 32 3 1.2.2.3.Giáo án cho một bài giảng thuộc thể loại truyện .............................................. 40CHƯƠNG 2: GIẢNG DẠY TÁC PHẨM TRUYỆN TRONG SÁCH GIÁO KHOAMÔN VĂN Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ............................................ 43 2.1.Những truyện, trích đoạn truyện được giảng trong chương trình lớp 11 ..................... 43 2.2.Những truyện, trích đoạn truyện được giảng trong chương trình lớp 12 .................... 74KẾT LUẬN ................................................................................................................... 138THƯ MỤC..................................................................................................................... 141PHỤ LỤC ...................................................................................................................... 146 4 MỞ ĐẦU1. Lí do chọn đề tài Tiếp nhận văn học là một quá trình trong đó từng cá nhân tìm hiểu, khám phá giá trị đíchthực của tác phẩm, từ tác phẩm, đem lại cho mình chất dinh dưỡng tâm hồn. Sự tiếp nhận tácphẩm văn chương tùy thuộc vào từng cá nhân, vì vậy, sẽ có nhiều tiếng nói khác nhau về cùngmột tác phẩm. Tuy nhiên, nói như thế không phải là không có tiếng nói chung trong quá trìnhtiếp nhận một tác phẩm văn chương. Theo Nguyễn Thanh Hùng: Không có kết luận duy nhấtvà chân lý tuyệt đối về tác phẩm văn chương nhưng vẫn tồn tại chân lý nghệ thuật của tácphẩm. Nhiệm vụ của người thầy dạy Văn - người tiếp nhận và giới thiệu tác phẩm văn chươngđến học sinh - là phải bảo đảm được chân lý nghệ thuật của tác phẩm đồng thời với việc giáodục cho học sinh năng lực tư duy và cảm thụ, thưởng thức cái hay, cái đẹp của tác phẩm, gópphần quan trọng trong việc giáo dục nhân cách sống cho học sinh, bởi Văn học là nhân học(M. Gorky). Dạy học vừa là khoa học vừa là nghệ thuật. Người thầy có tri thức đồng thời phảicó phương pháp truyền thụ tốt thì mới giảng dạy tốt được. Hiện nay trong nhà trường phổthông, vấn đề nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy bộ môn trong đó có môn Văn -đang đặtra cấp thiết cho ngành và thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu giáo dục cũng như bảnthân giáo viên trực tiếp giảng dạy. Môn văn trong nhà trường là một thiết kế mang tính sưphạm cho nên nó hàm chứa nội dung phương pháp. Để đáp ứng được nhu cầu dạy và học theohướng phát huy khả năng sáng tạo, tự học ở học sinh, trước hết người thầy phải nhận thức đượcvấn đề dạy cái gì, dạy như thế nào?. Có một thực trạng là có những giáo viên không nắm vữngphương pháp phân tích một tác phẩm được chọn giảng trong chương trình theo đặc trưng thểloại của nó nên khai thác tác phẩm một cách chung chung, sơ lược, công thức, không đúng theođặc ...