Luận văn Thạc sĩ Văn học: Bản sắc dân tộc Nga trong truyện ngắn của A.Chekhov

Mục đích nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu những ý tưởng được gợi ý và xoáy sâu vào trọng tâm: bản sắc văn hóa Nga từ cả phương diện tư duy, cảm thức về thế giới, con người đến cả những yếu tố nghệ thuật. Mời các bạn tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Văn học: Bản sắc dân tộc Nga trong truyện ngắn của A.Chekhov ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘITRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- TRẦN THỊ NGỌC HÀ BẢN SẮC DÂN TỘC NGATRONG TRUYỆN NGẮN A. CHEKHOV LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HỌC Hà Nội-2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘITRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ----------------------------------------------------- TRẦN THỊ NGỌC HÀ BẢN SẮC DÂN TỘC NGATRONG TRUYỆN NGẮN A. CHEKHOV Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Lý luận văn học Mã số: 60 22 01 20 Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Như Trang Hà Nội-2016 MỤC LỤCMỞ ĐẦU ........................................................................................................... 2CHƢƠNG 1: BẢN SẮC DÂN TỘC VÀ NHỮNG “THAM SỐ” CỦABẢN SẮC DÂN TỘC NGA.................................................................... 91.1 Khái lược về bản sắc dân tộc .................................................................... 91.2 Các tham số xác định bản sắc văn hóa Nga .............................................. 12CHƢƠNG 2: BẢN SẮC DÂN TỘC NGA TRONG TRUYỆN NGẮNA. CHEKHOV NHÌN TỪ CÁC KIỂU NHÂN VẬT ..................................... 212.1 Nhân vật “con người nhỏ bé .................................................................... 212.2. Nhân vật và sức mạnh cứu rỗi.................................................................. 332.3 Nhân vật đang trong cuộc hành trình ....................................................... 47CHƢƠNG 3: BẢN SẮC DÂN TỘC NGA TRONG TRUYỆN NGẮNA. CHEKHOV NHÌN TỪ PHƢƠNG DIỆN KHÔNG GIAN........................ 573.1 Không gian làng quê và thiên nhiên Nga .................................................. 573.2 Không gian thành thị và hành trình khám phá thế giới của con người Nga. ..633.3 Không gian ngôi nhà – nơi trở về của con người Nga .............................. 66KẾT LUẬN ..................................................................................................... 72TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 75 1 MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài A.Chekhov (1860-1904) là nhà văn vĩ đại của nền văn học Nga thếkỉ XIX, người đại biểu kiệt xuất cuối cùng của chủ nghĩa hiện thực phêphán Nga. Ông được coi là bậc thầy truyện ngắn với số lượng khá đồ sộ,gần 600 truyện, trong đó có nhiều truyện xứng vào hàng kiệt tác của văn họcthế giới. Nhà tiểu thuyết người Đức Th.Mann khẳng định nghệ thuật tự sựcủa A.Chekhov không nghi ngờ gì nữa thuộc về những gì có sức mạnh nhấtvà tinh hoa nhất trong toàn bộ văn học châu Âu[21,tr48]. Sức hấp dẫn của truyện ngắn A.Chekhov không phải ở những biếncố lớn lao, những sự kiện tầm cỡ tạo nên những biến động trong đời sốnglịch sử- xã hội. Ngòi bút của ông hướng vào lĩnh vực hiện thực mà các nhàvăn Nga đương thời chưa khai thác hết. Đó là cuộc sống hàng ngày vớimuôn vàn biểu hiện phong phú, đa dạng, phức tạp của nó. Đọc truyện ngắncủa A.Chekhov, độc giả sẽ hiểu rõ hơn xã hội, đời sống, con người Nga thếkỉ XIX. Đặt vấn đề bản sắc dân tộc/ căn tính dân tộc để đi vào thế giới nghệthuật của nhà văn là sự lựa chọn, là định hướng không ít nhà nghiên cứu vănhóa, văn học đương đại. Câu hỏi mang tính bản thể triết học luôn được đặt rasau tất cả mọi khám phá về nghệ thuật luôn là: Ta là ai? Ta thuộc về nơi nào?Ta có điểm gì khác biệt? Bản sắc dân tộc là khái niệm không chỉ để nhậndạng một dân tộc với những đặc sắc văn hóa riêng mà còn phản ánh nhu cầukhẳng định cái riêng, cái độc đáo, cái đẹp của dân tộc trong tương quan vớicác dân tộc khác. Sáng tác của nhà văn lớn luôn hướng đến luận giải nhữngcâu hỏi mang tính bản thể luận đó, luôn chứa đựng “mã” văn hóa của cộngđồng, dân tộc. 2 Bản sắc dân tộc là một phạm trù có tính lịch sử của tồn tại xã hội,được xác lập trên cơ sở những đặc điểm hiện hữu khách quan ban đầu khicộng đồng mới hình thành và vẫn tiếp tục thay đổi, ổn định trong quá trìnhcộng đồng đó vận động. Căn tính của một dân tộc được hợp nhất bởi căn tínhcủa mỗi cá nhân trong cộng đồng trên nguyên lí của sự đồng hoá, dung hoàvà thích nghi để cùng tồn tại. Do đó, nó đại diện cho một nhóm người trongmột phạm vi không gian văn hoá nhất định. Từ đó có thể thấy, căn tính dântộc còn là phạm trù để giúp phân biệt cộng đồng này với cộng đồng khác. Đókhông chỉ là một cách thức để nhận dạng một dân tộc với những đặc sắc vănhoá riêng mà đó còn là một nhu cầu khẳng định cái riêng, cái độc đáo, cáiđẹp của dân tộc trong tương quan so sánh với các dân tộc khác. Vì những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài Bản sắc dân tộc Ngatrong truyện ngắn của A.Chekhov mong góp một phần nhỏ vào việc đánhgiá thế giới nghệ thuật và những giá trị thẩm mỹ độc đáo trong tryện ngắncủa nhà văn Nga kiệt xuất A.Chekhov.2.Lịch sử vấn đềCác tác phẩm của A.Chekhov đến với độc giả Việt Nam từ những năm 50của thế kỉ XX. Ngay sau đó, những bài phê bình, nghiên cứu về Chekhov lầnlượt xuất hiện. Nghiên cứu về Chekhov từ trước đến nay chủ yếu là nhữngbài viết riêng lẻ, hay những bài giới thiệu in trong các tuyển tập tác phẩm,hầu như chưa xuất hiện một chuyên luận nào dành riêng nghiên cứu tác gianày.Đọc và tham khảo hầu hết những bài viết ấy, chúng tôi nhận ra một số hướngnghiên cứu và tiếp cận chính như sau:- Hướng tiếp cận xã hội học kết hợp với nghiên cứu tiểu sử: Đây là hướngtiếp cận chính của rất nhiều bài viết về Chekhov từ những thập niên 60, 70, 380 và đầu 90. Có ...