Lươn bị tiếng oan gây bệnh mạch lươn

Chẳng rõ từ đâu mà trong dân gian lại có lời đồn ănnhiều thịt lươn sẽ bị bệnh mạch lươn, một căn bệnhkhá phổ biến. Mới đây trên mạng lại xuất hiện nhữngtài liệu cảnh báo mọi người phải tránh xa các mónlươn vì trong đó có chứa sẵn mầm gây bệnh mạchlươn!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lươn bị tiếng oan gây bệnh mạch lươn Lươn bị tiếng oan gâybệnh mạch lươnChẳng rõ từ đâu mà trong dân gian lại có lời đồn ănnhiều thịt lươn sẽ bị bệnh mạch lươn, một căn bệnhkhá phổ biến. Mới đây trên mạng lại xuất hiện nhữngtài liệu cảnh báo mọi người phải tránh xa các mónlươn vì trong đó có chứa sẵn mầm gây bệnh mạchlươn! Nhận diện thủ phạm Bệnh mạch lươn mà dân gian nói, trong y khoa gọi là bệnh rò hậu môn và đứng hàng thứ haitrong các bệnh đến khám ở phòng khám hậu môn. Đây làbệnh lý nhiễm trùng ở vùng hậu môn trực tràng, thể hiệndưới hai dạng: cấp tính (ápxe hậu môn) và mạn tính (ròhậu môn).Ápxe hậu môn và rò hậu môn là hậu quả của nhiễm trùngở khe và nhú trong ống hậu môn, từ đó làm viêm và tụ mủở các tuyến hậu môn ở giữa hai cơ thắt hậu môn, sau đóphá miệng ra da quanh hậu môn tạo thành rò hậu môn.Có thể do tính chất ăn luồn ở vùng quanh hậu môn và tạonhiều ngóc ngách đường rò, giống như con lươn ăn luồndưới bùn, nên dân gian mới đặt tên bệnh này là mạchlươn.Ápxe hậu môn và rò hậu môn là hai bệnh có triệu chứngkhác nhau nhưng cùng nguyên nhân và cùng cơ chế sinhbệnh. Sự khác nhau chỉ thể hiện trên triệu chứng là ápxecó cấp tính ồ ạt và rò có mạn tính âm thầm. 90% nguyênnhân rò hậu môn là do xuất phát từ tuyến hậu môn bị viêmnhiễm các vi khuẩn như trực khuẩn coli, tụ cầu khuẩn, liêncầu khuẩn... 10% còn lại có nguyên nhân đặc hiệu nhưlao, nhiễm nấm, dị vật vùng hậu môn, ung thư hậu môntrực tràng, chấn thương, sau phẫu thuật vùng tầng sinhmôn, ung thư bạch huyết, xạ trị vùng chậu... Tỷ lệ mắcbệnh nam/nữ là 4/1, tuổi mắc bệnh từ 30 – 50 tuổi. Với cơchế gây bệnh như vừa nói thì rõ ràng ăn thịt lươn khôngthể nào lại gây ra bệnh rò hậu môn. Ngay cả khi dinhdưỡng sai lầm, ăn thịt lươn sống, thì cũng chỉ có nguy cơbị nhiễm ký sinh trùng, giun… chứ không thể là thủ phạmgây bệnh mạch lươn.Dễ nhầm bệnh tự khỏiThường thì bệnh nhân bị ápxe quanh hậu môn có xuhướng đến khám sớm, từ 2 – 3 ngày sau khi triệu chứngđầu tiên xuất hiện, với cơn đau và có khối căng phồngsưng đỏ nóng cạnh hậu môn, kèm theo sốt. Khối sưngnày làm bệnh nhân mất ngủ. Khi đè lên khối phồng, bệnhnhân rất đau nên không thể ngồi thẳng được, phải ngồinhếch lên không áp mông xuống ghế.Trái lại, với người bị rò hậu môn thì lại thường đến khámtrễ hơn, có khi vài tuần, có trường hợp đến vài tháng. Lúcnày cạnh hậu môn xuất hiện một mụn mủ như nhọt đầuđinh. Mụn mủ đau tăng lên khi không bể miệng, nhưng khivỡ ra và chảy mủ thì bệnh nhân lại thấy hết đau, sau đómụn này bít miệng. Tình trạng này tái đi tái lại nhiều lần.Do lượng mủ chảy ra ít nên bệnh nhân hay coi thường vàđể vài ngày mụn tự lành, không đi khám sớm. Nhiềungười còn ngộ nhận khi miệng lỗ rò tự bít lại, tức là bệnhđã khỏi, chứ không biết là mỗi lần tái phát đường rò có xuhướng ăn lan và luồn dưới da quanh hậu môn tạo thànhđường rò phức tạp. “Có thể do tính chất ăn luồn ở vùng quanh hậu môn và tạo nhiều ngóc ngách đường rò, giốngSự thành công của phẫu thuật rò hậu như con lươn ănmôn tuỳ thuộc nhiều vào phát hiện mối luồn dưới bùn,liên quan giữa đường rò và giải phẫu nên dân gian mớihọc vùng hậu môn. Vì vậy phân loại đặt tên bệnh ròthương tổn giải phẫu bệnh của đường hậu môn là mạchrò là rất quan trọng. Bảng phân loại lươn”.của bệnh viện Saint Mark được nhiềunước công nhận và áp dụng, gồm bốn nhóm chính: rò liêncơ thắt; rò xuyên cơ thắt; rò trên cơ thắt; rò ngoài cơ thắt.Trong phân loại này, rò ngoài cơ thắt thường là do cácnguyên nhân đặc hiệu đã mô tả ở trên, điều trị chủ yếu làđiều trị nguyên nhân đặc hiệu đó chứ không phải mổ rònhư trường hợp rò do nguyên nhân nhiễm trùng tuyếnhậu môn. Ngoài các đường rò chính đã nói, có thể cóthêm các đường rò nhánh phụ hay các đường rò thứ phátdo bệnh nhân không đi điều trị sớm. Đây chính là nguyênnhân gây thất bại trong điều trị và cũng là lý do vì saotrước khi điều trị rò cần phải biết chính xác hình ảnhthương tổn của đường rò.Nguyên tắc điều trịNếu là ápxe hậu môn: phải được rạch tháo mủ càng sớmcàng tốt, tránh ổ mủ lan rộng, tạo thành các đường hầmnhư mạch lươn, làm hư hại nhiều tổ chức mô ở vùng hậumôn.Nếu là rò hậu môn: phải chẩn đoán chính xác thương tổnrò qua các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh. Sau khi xácđịnh loại rò mới thực hiện phẫu thuật. Nguyên tắc củaphẫu thuật điều trị rò là phải cắt bỏ được mô xơ đường rònhưng vẫn phải bảo vệ an toàn cơ thắt hậu môn, vì taibiến khi cắt đứt cơ thắt hậu môn sẽ gây ra biến chứng đicầu mất tự chủ. Đây là biến chứng ảnh hưởng rất nhiềuđến chất lượng sống. Vì vậy khi cắt mô xơ đường rò đếnvùng cơ thắt, các bác sĩ thường sử dụng phương phápcột dây thun bó cơ thắt để cắt dần dần bó cơ thắt nàytrong nhiều ngày. Việc cột dây thun bó cơ thắt có tác dụnggiúp bảo vệ sự toàn vẹn cơ thắt hậu môn, đồng thời dẫnlưu ổ nhiễm trùng và mủ ở đường rò.Làm sao chẩn đoán chính xác?Sau khi khám lâm sàng chẩn đoán rò hậu môn, các bácsĩ sẽ cho bệnh nhân đi làm xét nghiệm chẩn đoán hìnhảnh để xác định loại thương tổn rò hậu môn. Có ba loạixét nghiệm cho việc này: X-quang đường rò có cảnquang; siêu âm hậu môn; chụp cộng hưởng từ đường rò.X-quang đường rò có cản quang: là phương pháp đãthực hiện từ rất lâu, hiện vẫn còn sử dụng. Tuy nhiên chỉgiúp nhận định được là rò có thông vào trực tràng không,không thể xác định vị trí lỗ rò trong trực tràng và chínhxác khoảng 25%. Nhược điểm là nếu bơm thuốc cảnquang áp lực cao có thể ...