Lưu ý khi trồng ca cao xen trong vườn điều

Mô hình trồng xen cacao trong vườn điều mới đây thực tế có vài nơi thành công, tuy nhiên rất cần đánh giá nghiêm túc kết quả thử nghiệm để có khuyến cáo rõ ràng cho nông dân. Tiếp theo số báo trước, chúng tôi cung cấp thêm ý kiến của các nhà nghiên cứu để người dân tham khảo. TS. Phạm Hồng Đức Phước (ĐH nông lâm TP.HCM, chuyên gia hàng đầu về cây cacao Việt Nam): Cây cacao là loại thực vật thích bóng râm nên thích hợp trồng xen, phát triển trên nhiều địa hình và loại...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lưu ý khi trồng ca cao xen trong vườn điều Lưu ý khi trồng ca cao xen trong vườn điều Ảnh minh hoạ Mô hình trồng xen cacao trong vườn điều mới đây thực tế có vài nơi thành công, tuy nhiên rất cần đánh giá nghiêm túc kết quả thử nghiệm để có khuyến cáo rõ ràng cho nông dân. Tiếp theo số báo trước, chúng tôi cung cấp thêm ý kiến của các nhà nghiên cứu để người dân tham khảo. TS. Phạ m Hồng Đức Phước (ĐH nông lâm TP.HCM, chuyên gia hàng đầu về cây cacao Việt Nam): Cây cacao là loại thực vật thích bóng râm nên thích hợp trồng xen, phát triển trên nhiều địa hình và loại đất khác nhau nếu có bóng che và đủ nước tưới. Khi trồng xen cây cacao trong vườn điều, cây điều được yếu tố thuận lợi để tăng năng suất (trong vườn ẩm độ tăng, độ che phủ lớn). Tuy nhiên, độ ẩm cao lại là môi trường tốt để bệnh phát triển, nhất là vào mùa mưa. Nấm hồng phổ biến trên cây điều rất nguy hiể m cho cây cacao vì đây cũng là ký chủ của bệnh này. Khi gặp điều kiện thuận lợi, ẩm độ cao, nấm hồng phát triển và phát tán nhanh làm thân cây điều và cây cacao tổn thất lớn. Do đó cần theo dõi, phát hiện sớm. Ngoài ra trong điều kiện ẩm độ của vườn điều có xen cacao là điều kiện thuận lợi cho bệnh thối trái và loét thân. Bọ xít muỗi trên cacao tấn công cây điều và ngược lại. Bên cạnh sâu bệnh, khó khăn chính của mô hình trồng xen cacao trong vườn điều hiện nay là lớp dư thừa thực vật che phủ đất gây trở ngại cho việc thu hoạch điều. Đây là vấn đề rất nan giải vì người dân không thể dọn sạch lớp lá khô trong mùa thu hoạch điều. Để ứng dụng trên diện rộng cần nghiên cứu nhanh kỹ thuật thu hoạch điều khi trồng xen cacao, mật độ trồng tối ưu, kỹ thuật tạo hình hợp lý cho cacao và điều, phát triển kỹ thuật dùng kiến vàng kiể m soát côn trùng, phòng trừ sâu bệnh, biện pháp canh tác... PGS.TS. Trần Văn Hâu (ĐH Cần Thơ): Cây cacao nguồn gốc rừng nhiệt đới từ lâu được coi là cây ưa bóng râm tiêu biểu. Tuy nhiên, ngày nay người ta phát hiện ra rằng năng suất của cây cacao trong điều kiện tự nhiên rất thấp và năng suất có thể tăng cao khi trồng trong điều kiện bóng râm thưa hơn. Có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng thật ra cacao không phải là cây “ưa” bóng râm. Cây điều có khả năng chịu hạn rất lớn nhờ có bộ rễ đặc biệt. Khi trồng xen khả năng cạnh tranh dinh dưỡng rất cao. Điều là cây có lá rộng, ánh sáng xuyên qua tán cây thấp và không rụng lá theo mùa, do đó, khi trồng với mật độ bình thường thích hợp cho cây điều thì ánh sáng xuyên qua tán cây thấp, không đáp ứng được cho sự phát triển của cây trồng xen. Cây trồng xen không thể trồng dưới tán điều mà phải trồng xen giữa tán hai hàng điều. Cần lưu ý, cây cacao không phải là cây quá ưa bóng râm nên không thể trồng và cho năng suất trong điều kiện ánh sáng dưới 50%. Do đặc điểm của cây điều, nếu trồng xen cacao thì vườn điều phải có mật độ thưa hơn mật độ trồng thông thường. Nếu trồng cacao quá dày, sự che rợp lẫn nhau làm cho cây thiếu ánh sáng ảnh hưởng đến năng suất và bệnh thối trái. Cây cacao đòi hỏi phải bón phân và tưới nước đầy đủ trong điều kiện bóng râm thưa, nhưng nếu điều kiện bóng râm nhiều, nhu cầu phân bón sẽ thấp, nếu bón nhiều phân, đặc biệt là phân đạm cây sẽ sinh trưởng mạnh nhưng sẽ cho hoa và đậu trái ít. Vùng trồng xen, nếu ánh sáng dưới 50% cho cây cacao thì không nên trồng (chưa kể điều kiện nước tưới). TS. Hoàng Quốc Tuấn (Phân viện quy hoạch - thiết kế nông nghiệp): Từ nay đến 2012 phát triển vừa phải diện tích cacao trong lúc chờ bộ giống chuẩn và quy hoạch cho cây trồng này. Hiện nay không ít dự án phát triển cây cacao tràn lan, trong đó có nhiều vùng không thích hợp. Những mô hình thử nghiệm mới qua một vài vụ đã thống kê hiệu quả để nhân rộng thì khó thuyết phục. Thế giới có khoảng 50 nước trồng cacao, đó là những nước khí hậu mưa nhiệt đới, ẩm cao, nhưng chỉ có vài nước như Brasil, Malaysia, Indonesia... có thu nhập khá cao từ cacao. Còn Việt Nam, lượng mưa trung bình không cao, cuộc chiến nguồn nước đang ngày càng gay go, khô hạn kéo dài (tại Bình Phước, nhiều vùng nông hộ đã khoan giếng đến độ sâu 80 - 90 m mới có nước, trong khi trước đây chỉ 50 - 60 m). Nếu phát triển cacao trong vườn điều, ngoài các yếu tố như che bóng, cần nguồn nước, đất phù hợp (đất bazan cây phát triển tốt, chứ đất xám, cát thì cây khó phát triển).