Mạch gỗ

Mạch gỗ thuật ngữ khoa học là xylem (chữ "xylem" bắt nguồn từ 1 từ cổ điển Hy Lạp ξυλον (xylon), có nghĩa là "gỗ"), là tổ chức dẫn truyền nhựa nguyên (khoáng và nước) trong thân cây, chỉ có ở cây gỗ lá rộng. Mạch gỗ chiếm 20-30% thể tích thân cây. Cấu tạo mạch gỗ là tập hợp của các tế bào mạch gỗ nối tiếp nhau thành ống dài theo chiều dọc của thân cây. Quan sát dưới kính hiển vi, tế bào mạch gỗ có hình dạng: hình trụ, hình trống hoặc viên trụ. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mạch gỗ Mạch gỗMặt cắt mô tả của 1 thân cây, có [1]các bó mạch gỗ và mạch libeMạch gỗ thuật ngữ khoa học làxylem (chữ xylem bắt nguồn từ 1từ cổ điển Hy Lạp ξυλον (xylon),có nghĩa là gỗ), là tổ chức dẫntruyền nhựa nguyên (khoáng vànước) trong thân cây, chỉ có ở câygỗ lá rộng. Mạch gỗ chiếm 20-30%thể tích thân cây. Cấu tạo mạch gỗlà tập hợp của các tế bào mạch gỗnối tiếp nhau thành ống dài theochiều dọc của thân cây. Quan sátdưới kính hiển vi, tế bào mạch gỗcó hình dạng: hình trụ, hình trốnghoặc viên trụ. Mạch gỗ là thànhphần lớn nhất trong cấu tạo thô đạicủa gỗ nên dễ quan sát nhất, trênmặt cắt ngang nó có hình tròn hoặcelip nên gọi là lỗ mạch, trên mặt cắtxuyên tâm và tiếp tuyến nó có dạngống nên gọi là ống mạch.Phân bốQuan sát cấu tạo thô đại trên mặtcắt ngang của thân cây, lỗ mạchthường có các dạng phân bố: Xếp vòng: ở phần gỗ sớm, lỗ mạch có đường kính lớn hơn hẳn và xếp vòng, ở phần gỗ muộn, lỗ mạch nhỏ hơn hẳn và xếp phân tán rải rác. Dựa vào đặc điểm phân bố này có thể dễ dáng phân biệt gỗ sớm và gỗ muộn. Xếp phân tán: ở gỗ sớm hoặc gỗ muộn, lỗ mạch có đường kính sắp sỉ nhau và xếp dải rác phân tán. Chỉ có 1 cấp đường kính ở cả gỗ sớm và gỗ muộn, do vậy khó khăn khi phân biệt phân biệt gỗ sớm gỗ muộn. Xếp trung gian: ở phần gỗ sớm, lỗ mạch có đường kính lớn hơn và có xu hướng xếp vòng, kích thước lỗ mạch giảm dần từ gỗ sớm đến gỗ muộn. Ở phần gỗ muộn lỗ mạch xếp rải rác phân tán. Khó phân biệt rõ danh giới gỗ sớm và gỗ muộn.Tụ hợpCác hình thức tụ hợp của lỗ mạch: Đơn: Các lỗ mạch đứng đơn độc riêng lẻ. Kép: Các lỗ mạch đứng cạnh nhau, tạo vách chung, chúng thường bị ép dẹp, tạo thành hàng thẳng đứng. Nhóm: Các lỗ mạch đứng gần nhau nhưng không bị ép dẹp thành hàng thẳng đứng. Dây: các lỗ mạch đơn, kép, nhóm đứng gần nhau tạo thành hàng đứt đoạn, hàng này theo hướng tia gỗ thì là dây xuyên tâm, theo hướng vòng nắm sẽ là dây tiếp tuyến.Ý nghĩaMạch gỗ là yếu tố đầu tiên giúpphân biệt các loại gỗ, là yếu tố làmtăng độ xốp rỗng của gỗ. Số lượngvà kích thước của mạch gỗ ảnhhưởng quyết định đến bề mặt gỗ (lỗmạch nhiều và lớn thì thớ gỗ thô).