Mai Hắc Ðế

Mai Thúc Loan - sử nhà Đường còn gọi là Mai Huyền Thành - quê ở Mai Phụ ("gò họ Mai", tên nôm là Kẻ Mỏm), một làng chuyên làm muối ở miền ven biển Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay, lúc bấy giờ giáp giới với đất Chăm ở bên kia dải núi Nam Giới. Không rõ cha, ông theo họ mẹ. Sau mẹ ông dời nhà lên ở vùng Ngọc Trừng (huyện Nam Đàn ngày nay). Mai Thúc Loan nhà nghèo, phải làm nghề kiếm củi rồi đi ở đợ cho nhà giàu, chăn trâu, cày...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Mai Hắc Ðế Mai Hắc ÐếMai Thúc Loan - sử nhà Đường còn gọi là Mai Huyền Thành - quê ở Mai Phụ (gòhọ Mai, tên nôm là Kẻ Mỏm), một làng chuyên làm muối ở miền ven biển ThạchHà, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay, lúc bấy giờ giáp giới với đất Chăm ở bên kia dải núiNam Giới. Không rõ cha, ông theo họ mẹ. Sau mẹ ông dời nhà lên ở vùng NgọcTrừng (huyện Nam Đàn ngày nay). Mai Thúc Loan nhà nghèo, phải làm nghềkiếm củi rồi đi ở đợ cho nhà giàu, chăn trâu, cày ruộng. Ông rất khỏe và sáng dạ,người đen trũi, nổi tiếng giỏi vật cả một vùng.Theo phường săn học hỏi rồi trở thành thợ săn lành nghề, nhiều lần Mai ThúcLoan giết được chúa sơn lâm khiến nhân dân trong vùng khâm phục. Vì vậy,mọi người đã suy tôn Mai Thúc Loan làm ch ức đầu phu - thủ lĩnh quân sự địaphương - của làng.Châu Hoan (Nghệ Tĩnh) thời ấy luôn bị giặc Chà Và (Java), Côn Lôn (Malaysia)cướp phá, nhất là ách đô hộ tàn bạo của nhà Đường làm cho nhân dân vô cùng khổsở. Đặc biệt nạn cống quả lệ chi (quả vải) l à một gánh nặng khôn cùng đối củanhân dân Hoan Châu. Nguyên do, ở Trường An, vua nhà Đường có một nàng áiphi thường gọi là Dương Quý Phi nhan sắc tuyệt vời mà tính tình cũng thật thấtthường, nanh ác. Dương Quý Phi rất thích ăn thứ quả xinh xắn chỉ ở An Nammới có.Cũng như mọi người dân đất Việt, Mai Thúc Loan phải đi phu (trên giấy tờ quyđịnh, nhân đinh chịu lực dịch cho nhà nước một năm 20 - 50 ngày), quanh nămphục dịch vất vả cho bọn đô hộ nhà Đường.ở Nam Đàn, còn truyền lại một bài hát chầu văn kể tội bọn đô hộ nhà Đường, vạchrõ nỗi thống khổ của nhân dân. Quan lại, quân lính nhà Đường về làng đánh đậpdân, vơ vét tơ lụa, tiền, thóc, bắt dân nộp cống vải quả, bắt phu:Nhớ khi nội thuộc Đường triều,Giang sơn cố quốc nhiều điều ghê gaiSâu quả vải vì ai vạch lá,Ngựa hồng trần kể đã héo hon...Năm 722, Mai Thúc Loan kêu gọi những người dân phu đã cùng ông phải đi gánhvải quả nộp cống cho chính quyền nhà Đường nổi dậy khởi nghĩa. Hàng trămngười của các phường săn quanh vùng và sau đó, nhân tài khắp các châu Hoan,Diễn, ái (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh) cũng đến tụ tập dưới cờ nghĩa. Thế lựcnghĩa quân dần dần thêm mạnh. Sử nhà Đường chép rằng Mai Thúc Loan đã liênkết dân chúng 32 châu.Mai Thúc Loan lợi dụng địa thế vùng Sa Nam xây dựng căn cứ chống giặc.Đấy là vùng rừng núi rậm rạp nằm cạnh sông La m ở khúc hiểm sâu. Ông lấy VệSơn làm trung tâm, đóng đ ại bản doanh của nghĩa quân. Dọc bờ sông Lam, nghĩaquân đắp một chiến lũy dài hơn nghìn mét. Đấy là thành Vạn An nổi tiếng, có núiĐụn (Hùng Sơn) làm chỗ dựa; phía trong núi là dải thung lũng rộng vài chục mẫu,dùng làm nơi trữ lương thực, vũ khí; phía ngoài núi, có nhiều đồn trại đóng ở cạnhsườn; chung quanh núi, sông Lam vây bọc như con hào thiên nhiên. Bao quanhkhu trung tâm (Vệ Sơn), nghĩa quân xây dựng một hệ thống đồn trại n ương tựa lẫnnhau: Biểu Sơn (hình quả bầu), bảo vệ cánh tả, Liêu Sơn bảo vệ mặt trước, NgọcĐái Sơn (hình ngọc) cạnh thành Vạn An, là đồn tổng chỉ huy, thống lĩnh cả haiđạo quân thủy bộ.Mai Thúc Loan xưng đế và đóng đô ở thành Vạn An. Sử gọi ông là Mai Hắc Đế(Vua đen họ Mai). Đấy là sự bác bỏ ngang tàng quyền thống trị của đế chế Đườngtrên miền đất nước Việt vào giữa lúc đế chế Đường đạt đến độ cực thịnh dưới thờiHuyền Tông (Đường Minh Hoàng).Người Việt miền xuôi cũng nh ư tù trưởng và dân chúng miền núi thuộc các châuki-mi (châu chịu chế độ trói buộc của nhà Đường) của Hoan Châu đô đốc phủđều nhiệt liệt hưởng ứng cuộc khởi nghĩa. Mai Hắc Đế còn cử người đi giao thiệp,liên kết với các nước Chăm Pa, Chân Lạp ở phía tây và cả nước Kim Lân(Malaysia hiện nay) đặng có thêm lực lượng chống nhà Đường.Từ Vạn An, có một số quân từ các nước thuộc bán đảo Đông Dương giúp sức,nghĩa quân tiến ra bắc, tiến công phủ thành Tống Bình (Hà Nội). Bè lũ đô hộQuang Sở Khách, trước khí thế ngút ngàn của cuộc chiến tranh giải phóng dân tộccủa người Việt, đã bỏ thành, chạy tháo thân về nước. Đất nước được giải phóng,nhân dân khắp nơi nô nức theo Mai Hắc Đế, lực lượng nghĩa quân phát triển tớihàng chục vạn người (Sử nhà Đường chép là 40 vạn!).Nhưng lúc này nhà Đường còn mạnh, Vua Đường cử tên tướng nanh vuốt DươngTư Húc, đem 10 vạn quân cùng Quang Sở Khách tiến sang đàn áp cuộc khởinghĩa.Sau nhiều trận đánh khốc liệt, từ lưu vực sông Hồng đến lưu vực sông Lam, cuốicùng Mai Hắc Đế thất trận, nghĩa quân tan vỡ, một bộ phận rút vào rừng. Hiện nayở thung lũng Hùng Sơn (Rú Đụn) còn lăng mộ cha con Mai Hắc Đế. Theo truyềnthuyết dân gian sau khi Mai Hắc Đế bị bệnh mất ở trong rừng, con ông đ ã nối ngôiđược một thời gian, tức là Mai Thiệu Đế.Quân xâm lược nhà Đường tiến hành tàn sát nhân dân rất dã man, chất xác quânđắp thành gò cao để ghi công chinh phục, đề cao uy thế thiên triều, răn đe nhândân Việt. Tội ác của giặc cũng ngày càng chồng chất cao lên mãi.Nhân dân Việt Nam đời đời nhớ ơn Mai Hắc Đế, lập đền thờ ...