Một số căn cứ quan trọng của nghĩa quân Hương Khê trong phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp trên đất Hà Tĩnh

Bài viết nhằm giúp người đọc hiểu thêm về một số căn cứ quan trọng của nghĩa quân Hương Khê, đó là các căn cứ Thượng Bồng – Hạ Bồng, Vụ Quang – Ngàn Trươi. Khi hưởng ứng Dụ Cần Vương của vua Hàm Nghi lập căn cứ chống Pháp, Phan Đình Phùng, với tầm nhìn xa trông rộng của một lãnh tụ kiệt xuất trong phong trào Cần Vương (1885-1896), đã nhận thấy rõ địa thế hiểm yếu của vùng rừng núi phía Tây tỉnh Hà Tĩnh, nên đã lệnh cho Cao Thắng chỉ huy nghĩa quân xây dựng nơi đây thành những trung tâm căn cứ đầu não kháng chiến chống thực dân Pháp. Tại những căn cứ này, nghĩa quân đã xây dựng lực lượng, tích trữ lương thực, luyện tập quân sự và tổ chức đánh địch rất hiệu quả, trong đó nổi bật là trận Vụ Quang diễn ra ngày 26 tháng 10 năm 1894.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số căn cứ quan trọng của nghĩa quân Hương Khê trong phong trào Cần Vương chống thực dân Pháp trên đất Hà Tĩnh TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN SAIGON UNIVERSITY TẠP CHÍ KHOA HỌC SCIENTIFIC JOURNAL ĐẠI HỌC SÀI GÒN OF SAIGON UNIVERSITY Số 67 (01/2020) No. 67 (01/2020) Email: tcdhsg@sgu.edu.vn ; Website: http://sj.sgu.edu.vn/ MỘT SỐ CĂN CỨ QUAN TRỌNG CỦA NGHĨA QUÂN HƯƠNG KHÊ TRONG PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG CHỐNG THỰC DÂN PHÁP TRÊN ĐẤT HÀ TĨNH Some important bases of Huong Khe insurgent army in The Can Vuong Movement against French colonialism in Ha Tinh provincePGS.TS. Nguyễn Tất Thắng(1), Nguyễn Thị Thanh Thúy(2)(1),(2)Trường Đại học Sư phạm, Đại học HuếTÓM TẮTBài viết nhằm giúp người đọc hiểu thêm về một số căn cứ quan trọng của nghĩa quân Hương Khê, đó làcác căn cứ Thượng Bồng – Hạ Bồng, Vụ Quang – Ngàn Trươi. Khi hưởng ứng Dụ Cần Vương của vuaHàm Nghi lập căn cứ chống Pháp, Phan Đình Phùng, với tầm nhìn xa trông rộng của một lãnh tụ kiệt xuấttrong phong trào Cần Vương (1885 - 1896), đã nhận thấy rõ địa thế hiểm yếu của vùng rừng núi phía Tâytỉnh Hà Tĩnh, nên đã lệnh cho Cao Thắng chỉ huy nghĩa quân xây dựng nơi đây thành những trung tâmcăn cứ đầu não kháng chiến chống thực dân Pháp. Tại những căn cứ này, nghĩa quân đã xây dựng lựclượng, tích trữ lương thực, luyện tập quân sự và tổ chức đánh địch rất hiệu quả, trong đó nổi bật là trậnVụ Quang diễn ra ngày 26 tháng 10 năm 1894.Từ khoá: căn cứ, Cao Thắng, Hương Khê, Phan Đình Phùng, Thượng Bồng – Hạ Bồng, Vụ Quang –Ngàn TrươiABSTRACTThe article aims to introduce some of the most important bases of Huong Khe insurgent army: ThuongBong - Ha Bong and Vu Quang - Ngan Truoi bases. In response to Cần Vương Edict of Ham Nghi Kingfor establishing the bases against France, Phan Dinh Phung, with the foresight of the most outstandingleader in the Cần Vương movement (1885-1896), having clearly realized the dangerous terrain of thewestern mountainous region of Ha Tinh province, ordered Cao Thang to command the army to build thisplace into the center of the resistance base against the French colonialism. At these bases, the insurgencybuilt forces, stored food, trained military and organized effective combat against the enemy, of which theprominent battle of Vu Quang took place on October 26, 1894.Keywords: bases, Cao Thang, Huong Khe, Phan Dinh Phung, Thuong Bong - Ha Bong, Vu Quang -Ngan Truoi 1. Mở đầu Trong phong trào Cần Vương chống thực Hà Tĩnh là vùng đất nổi tiếng bởi truyền dân Pháp cuối thế kỷ XIX, cuộc khởi nghĩathống anh hùng bất khuất trong công cuộc Hương Khê của Phan Đình Phùng (1885 –chống ngoại xâm, bảo vệ độc lập dân tộc. 1896) được đánh giá là đỉnh cao của phongEmail: tatthangsp@gmail.com 3SCIENTIFIC JOURNAL OF SAIGON UNIVERSITY No. 67 (01/2020)trào Cần Vương cả nước. Một trong những Khê đã quyết định chọn Thượng Bồng - Hạnguyên nhân giúp nghĩa quân Hương Khê Bồng xây dựng thành căn cứ mới. Căn cứcó thể kéo dài được cuộc khởi nghĩa hơn 10 Thượng Bồng – Hạ Bồng thuộc hai xã Đứcnăm và gây cho kẻ thù nhiều khó khăn tổn Bồng và Đức Lĩnh nằm phía Tây Namthất đó chính là nhờ vào hệ thống căn cứ huyện Đức Thọ.được xây dựng vững chắc. Trong điều kiện Chọn khu vực này làm căn cứ, Phanchống lại kẻ thù mạnh hơn nhiều lần, Phan Đình Phùng và Cao Thắng có thể phát huyĐình Phùng và Cao Thắng đã sớm chú ý tới được bốn yếu tố thuận lợi của nhà binh:việc tổ chức xây dựng căn cứ làm cơ sở cho Nhân - Thời - Địa - Thế. Ở đây, nghĩa quânnghĩa quân phòng ngự và tấn công tiêu diệt của Cao Thắng có thể phát huy được thuậnkẻ thù. lợi của địa hình tự nhiên, bên cạnh lợi dụng Là một người có nhãn quan quân sự sắc được thế mạnh nhân hoà là vùng nôngsảo, có nhiều kinh nghiệm từ thực tiễn đấu thôn rộng lớn, đông dân cư, trù phú và giàutranh, Phan Đình Phùng ý thức được rằng: truyền thống yêu nước. Hai con sông NgànMuốn thắng giặc mà chỉ dựa vào sự dũng Sâu và Ngàn Phố bao quanh, cùng với dãycảm và hy sinh thôi thì chưa đủ mà phải có Trường Sơn trùng điệp ở phía Tây, vô tìnhcác căn cứ làm chỗ dựa vững chắc (Nhiều đã làm một chướng ngại vật rất khó vượttác giả, 1971, tr. 57). Nhận nhiệm vụ từ vị qua hơn bất cứ một hệ thống hào luỹ nào dothủ lĩnh P ...