Một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng tổn thương gan ở bệnh nhân sốt xuất huyết dengue người lớn

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết này nhằm mô tả một số đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của tổn thương gan ở BN SXHD người lớn trong vụ dịch SXHD năm 2013 tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Quân y 103.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng tổn thương gan ở bệnh nhân sốt xuất huyết dengue người lớnTẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG TỔN THƢƠNGGAN Ở BỆNH NHÂN SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE NGƢỜI LỚNHoàng Vũ Hùng*; Đỗ Thị Lệ Quyên*TÓM TẮTNghiên cứu 120 bệnh nhân (BN) sốt xuất huyết Dengue (SXHD) được điều trị tại KhoaTruyền nhiễm, Bệnh viện Quân y 103 từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2013. Kết quả cho thấy: tổnthương gan hay gặp nhất là đau vùng gan (26,67%) và gan to (18,33%); không có BN nào vàngmắt, vàng da. Hoạt độ transaminases tăng rõ rệt: AST tăng mức độ nhẹ (68,3%), mức độ trungbình 14,2%, mức độ nặng 8,3%; ALT với mức độ tương ứng là 56,7%,14,2% và 2,5%. 10/120BN (8,33%) giảm protein máu; 14,16% giảm albumin; 20,9% giảm PT; 37,5% tăng APTT và1,67% giảm fibrinogen huyết thanh.* Từ khóa: Tổn thương gan; Sốt xuất huyết Dengue; Người lớn.SOME CLINICAL, PARACLINICAL CHARACTERISTICS OFLIVER INJURIES IN PATIENTS WITH ADULT DENGUEHEMORRHAGIC FEVERSUMMARYStudy on 120 patients with adult Dengue hemorrhagic fever treated at Department of InfectiousDiseases, 103 Hospital, the results showed that the most popular liver injury was a pain in theliver (26.67%) and hepatomegaly (18.33%); there was no jaundince patient. Transaminasesconcentration increased significantly: AST increased at mild level (68.3%), average: 14.2% andheavy level: 8.3%; ALT (56.7%, 14.2% and 2.5% respectively). Proteinemia decreased in 10/120patients (8.33%); albumin dropped by 14.16% of the patients; prothrombin time was lessened in20.9%; APTT increased in 37.5% and fibrinogen in serum reduced in 1.67%.* Key words: Liver injury; Dengue hemorrhagic fever; Adult.]]-ĐẶT VẤN ĐỀTheo thông báo của Tổ chức Y tế Thếgiới (TCYTTG), hiện nay trên thế giới có2,5 - 3 tỷ người sống trong vùng dịch tễcủa bệnh SXHD và hàng năm khoảng50 - 100 triệu người mắc bệnh. Theo cácsố liệu điều tra, SXHD được đánh giá làmột trong 10 nguyên nhân hàng đầu về tỷlệ mắc bệnh và tử vong trên thế giới [7].Vì vậy, SXHD đã trở thành vấn đề y tếtrên toàn cầu.Tại Việt Nam, SXHD đã trở thành dịchhàng năm và cứ 3 - 4 năm lại có một đợtdịch bùng phát nặng trên diện rộng. Cácbiểu hiện lâm sàng và tổn thương gantrong SXHD cũng đã được một số tác giả* Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Hoàng Vũ Hùng (drhoangvuhung@yahoo.com)Ngày nhận bài: 04/03/2014; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 25/03/2014Ngày bài báo được đăng: 14/04/20141TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014đề cập đến [3, 4]. Tuy nhiên, trong mỗi vụdịch, đặc điểm của tổn thương gan lại cónhững điểm khác biệt. Xuất phát từ lý dotrên, chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứunày nhằm: Mô tả một số đặc điểm lâmsàng và cận lâm sàng của tổn thương ganở BN SXHD người lớn trong vụ dịch SXHDnăm 2013 tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnhviện Qu©n y 103.ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU1. Đối tượng nghiên cứu.120 BN được chẩn đoán xác địnhSXHD, từ 18 - 65 tuổi, được điều trị tạiKhoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Qu©n y 103từ tháng 9 đến 12 - 2013.* Tiêu chuẩn chọn BN:BN đáp ứng đủ tiêu chuẩn chẩn đoánSXHD dựa theo hướng dẫn của Bộ Y tếViệt Nam [1] và TCYTTG [7].Lâm sàng: sốt cấp diễn từ 2 - 7 ngày.Xuất huyết thường xảy ra vào ngày thứ 2,3 của bệnh với nhiều hình thái (dấu hiệudây thắt (+); xuất huyết tự nhiên ở dahoặc niêm mạc). Gan to.Xét nghiệm: bạch cầu giảm, tiểu cầugiảm  100 G/L. Hematocrit tăng ≥ 20%so với bình thường. Phân lập sớm virut ởnhững ngày đầu của bệnh. Kỹ thuật ngănngưng kết hồng cầu (HI), ELISA, PCR.Chia SXHD làm 3 giai đoạn: giai đoạnsốt, giai đoạn nguy hiểm và giai đoạn hồiphục. Tùy theo biểu hiện lâm sàng và xétnghiệm, sốt có 3 mức độ: SXHD, SXHDcó dấu hiệu cảnh báo và SXHD nÆng.* Tiêu chuẩn loại trừ:- BN có các bệnh lý khác kèm theonhư nhiễm trùng, suy gan, suy thận, viêmgan virut.- Trong tiền sử có các bệnh lý gan mật,nhiễm HBV, HCV, HIV.2. Phương pháp nghiên cứu.Phương pháp tiến cứu, mô tả cắtngang.* Đánh giá về lâm sàng: thông quathăm khám để thu thập các triệu chứnglâm sàng và ghi chép theo một mẫu thốngnhất. Các biểu hiện lâm sàng chungthường được ghi nhận là sốt, đau đầu,đau mỏi cơ khớp, xuất huyết với nhiềuhình thái (dưới da, niêm mạc, nội tạng).Thống kê và tổng hợp, nhận xét các biểuhiện lâm sàng tổn thương gan (đau vùnggan, gan to, vàng da-niêm mạc…).* Đánh giá xét nghiệm:- Xét nghiệm công thức máu (hồng cầu,huyết sắc tố, bạch cầu, công thức bạch cầu,tiểu cầu, hematocrit).- Xét nghiệm chức năng gan (ALT,AST, bilirubin, protein, albumin. Các xétnghiệm đông máu cơ bản: thời gianprothrombin - PT, thời gian thromboplastin2TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 4-2014từng phần hoạt hóa - APTT và tỷ lệfibrinogen).của Đoàn Thị Hồng Liên có tỷ lệ nữ:nam:1,6:1 [4].- Xét nghiệm HBsAg, anti-HCV (để loạitrừ viêm gan virut).Các xét nghiệm đều được làm tại KhoaHuyết học, Khoa Sinh hóa, Bệnh việnQuân y 103.* Xử lý số liệu: theo ph ...