Một số quan niệm sơ khai về giới sinh vật

Một số quan niệm sơ khai về giới sinh vật Thời Ấn Độ cổ đại, thế kỷ thứ 2 trước công nguyên, người ta quan niệm có 4 yếu tố vật chất (lửa, nước, không khí, đất) tương tác hợp thành cơ thể, khi chết cơ thể bị phân huỷ lại trở về 4 yếu tố đó.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số quan niệm sơ khai về giới sinh vật Một số quan niệm sơ khai về giới sinh vật1. Một số quan niệm sơ khai về giớisinh vậtThời Ấn Độ cổ đại, thế kỷ thứ 2 trướccông nguyên, người ta quan niệm có 4yếu tố vật chất (lửa, nước, không khí,đất) tương tác hợp thành cơ thể, khi chếtcơ thể bị phân huỷ lại trở về 4 yếu tố đó.Thời Trung Quốc cổ đại, người ta đưa raquan niệm âm và dương tương tác vớinhau tạo thành ngũ hành (kim, mộc,thủy, hoả, thổ) ngũ hành tương tác sinhra vạn vật.Thời Hy Lạp cổ đại, người ta quan niệmđộng vật sinh ra từ nước dưới tác dụngcủa ánh sáng mặt trời, sau đó di cư lêncạn. Heraclit cho rằng lửa là nguồn gốccủa sự vận động, toàn bộ giới vô cơ vàhữu cơ đều là kết quả của chuỗi biến đổikhông ngừng. Theo đemôcrit, mọi vậtđều là kết quả của sự kết hợp các nguyêntử: các sinh vật kể cả con người đều cónguồn gốc tự nhiên, không phải doThượng đế tạo ra.Sự ra đời của biến hình luận gắn liền vớitên tuổi của Buffon G.L. (1707 - 1788)và Saint Hilaire (1722 - 1844). Xanh Hile(Saint Hilaire) là đại diện xuất sắc nhấtcủa biến hình luận đầu thế kỷ XIX với lýthuyết về Thể thức cấu tạo thống nhấtcủa động vật. Ông cho rằng, điều kiệnngoại cảnh tác động trực tiếp đến độngvật làm cho thể thức cấu tạo chung củachúng bị biến đổi về chi tiết theonguyên tắc cân bằn. Một cơ quan nàođó phát triển thì cơ quan khác bị tiêugiảm bởi vì chất dinh dưỡng phải tậptrung vào cơ quan đang phát triển. Ví dụvịt trời bay nhiều nên có cánh dài vàchân mảnh, vịt nhà ít bay thì cánh ngắnnhưng chân to. Ở nước ta, thời Lê QuýĐôn, vào thế kỷ XVIII, cũng có quanđiểm biến hình luận cho rằng chim biếnthành cá và cá có thể biến thành chim.Đặc điểm của biến hình luậnBiến hình luận được xem là học thuyếtduy vật đầu tiên trong sinh học do thừanhận vật chất vô cơ dưới tác dụng củamôi trường và bằng cách tự sinh đã hìnhthành các sinh vật đầu tiên, giải thích sựbiến đổi của các loài từ một số ít dạngban đầu bằng các nguyên nhân vật chấtnhư đất đai, khí hậu, thức ăn.Hạn chế của biến hình luận là ở chỗ quanniệm duy vật máy móc, chưa nhận thứcđược vai trò của bản thân sinh vật, nghĩalà vai trò của nguyên nhân nội tại. Dovậy biến hình luận đã hình dung sự biếnđổi của sinh vật cũng giống như các vậtthể vô cơ.2. Cuộc đấu tranh của biến hình luậnchống thần tạo luậnCuộc tranh luận giữa Saint Hilaire vàGioocger CuvierSự ra đời và phát triển của biến hình luậnđã trực tiếp tấn công vào thần tạo luận vàmục đích luận, thể hiện qua cuộc đấutranh gay gắt giữa Saint Hilaire và G.Cuvier. Thực tế G. Cuvier đã có nhữngcống hiến đáng kể về giải phẫu học sosánh, phân loại học, cổ sinh học... Nhưngdo tình hình chính trị lúc bấy giờ là saucuộc cách mạng tư sản (1789), để củngcố địa vị thống trị của mình, giai cấp tưsản Pháp đã ra sức chống lại quan điểmduy vật, các kết quả thực nghiệm tích luỹđược, các sự kiện khoa học được pháthiện đều được giải thích theo thần tạoluận.Năm 1830, xảy ra cuộc tranh luận giữaSaint Hilaire và Cuvier kéo dài 6 tuần, tạiViện hàn lâm khoa học Pháp. Cuối cùngCuvier đã thắng cuộc, vì Saint Hilairechưa có nhiều bằng chứng thuyết phụcnhư Cuvier. Tuy vậy, không có nghĩa làbiến hình luận thất bại.Tân sinh luậnTân sinh luận cho rằng các cơ quan trongcơ thể không hình thành sẵn mà lần lượtxuất hiện trong quá trình phát triển phôi,từ mô chưa phân hoá. Đây là quan niệmđối lập với tiên thành luận.Thuyết thang vật chấtThuyết thang vật chất là một hình thứccủa tân sinh luận mở rộng nhằm giảithích nguồn gốc sinh giới trên cơ sở xemvận động là thuộc tính bên trong của vậtchất và thời gian là một điều kiện gắnliền với sự phát triển. Radisep (1749 -l802) cho rằng, từ vật chất vô cơ đếnthực vật, động vật và con người đã trảiqua quá trình phát triển liên tục có tínhkế thừa. Có thể hình dung như một cáithang nhiều bậc, nhưng hoàn toàn khôngphải do lực lượng siêu tự nhiên quy định.Thuyết thang vật chất đối lập với thuyếtthang sinh vật. ...