Một số vấn đề môi trường nước lưu vực sông Trà Khúc

Nguồn nước và môi trường nước lưu vực sông Trà Khúc, các nguồn gây ô nhiễm nước, diễn biến chất lượng nước, nước sông Trà Khúc,... là những nội dung chính trong bài viết "Một số vấn đề môi trường nước lưu vực sông Trà Khúc". Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết để nắm bắt thông tin chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số vấn đề môi trường nước lưu vực sông Trà Khúcmét sè vÊn ®Ò m«i trêng níc lu vùc s«ng trµ khóc PGS. TS Lª §×nh Thµnh ThS. NguyÔn V¨n Sü Khoa Thñy v¨n M«i trêng, §¹i häc Thñy lîi tãm t¾t Víi diÖn tÝch lu vùc 3240 km2, s«ng Trµ Khóc cung cÊp nguån níc chñ yÕucho vïng ®ång b»ng Qu¶ng Ng·i. HiÖn nay sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi nhanh chãngtrªn lu vùc ®ang t¹o ra nh÷ng ¸p lùc ®èi víi nguån níc d«ng Trµ Khóc, ®Æc biÖt lµchÊt lîng níc trong mïa kh«. Nh÷ng nghiªn cøu gÇn ®©y cho thÊy níc s«ng ®angcã dÊu hiÖu « nhiÔm do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau vµ g©y nhiÒu t¸c h¹i ®èi víim«i trêng níc. Trong bµi b¸o nµy t¸c gi¶ muèn ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan®Õn m«i trêng níc s«ng Trµ Khóc, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c nguån g©y « nhiÔmníc s«ng nh níc th¶i c¸c lo¹i, diÔn biÕn chÊt lîng níc däc s«ng vµ gi÷a mïakh«, mïa ma còng ®îc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸. Tõ ®ã t¸c gi¶ ®· kiÕn nghÞ nh÷ng biÖnph¸p nh»m b¶o vÖ nguån níc cho môc ®Ých ph¸t triÓn bÒn v÷ng tµi nguyªn níc luvùc s«ng. Lu vùc s«ng Trµ Khóc lµ nguån cung cÊp níc cho hÇu hÕt c¸c khu vùc cñatØnh Qu¶ng Ng·i, ®Æc biÖt lµ vïng ®ång b»ng víi diÖn tÝch canh t¸c hµng chôc ngµnha, cã thÞ x· ®ang ph¸t triÓn, cã khu c«ng nghiÖp Dung QuÊt ®ang ®îc x©y dùng,...vµ trong t¬ng lai thµnh phè V¹n têng víi quy m« kh¸ lín sÏ h×nh thµnh. Nh÷ng®iÒu ®ã ®ßi hái mét nguån níc lín vÒ khèi lîng vµ tèt vÒ chÊt lîng. Tuy nhiªnnh÷ng n¨m gÇn ®©y do ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi nhanh chãng ®· t¹o ¸p lùc lín lªntµi nguyªn vµ m«i trêng níc cña lu vùc s«ng.I. nguån níc vµ m«i trêng níc Lu vùc s«ng Trµ Khóc1. Nguån níc: Lu vùc s«ng Trµ Khóc cã tæng diÖn tÝch lu vùc s«ng lµ 3240 km2,s«ng chÝnh b¾t nguån tõ ®é cao 2290 m thuéc tØnh Kon Tum vµ ch¶y qua nhiÒu vïng®Þa h×nh kh¸c nhau cña hai tØnh Kon Tum vµ Qu¶ng Ng·i, ®Æc biÖt qua vïng ®ångb»ng Qu¶ng Ng·i lµ vïng tËp trung d©n c vµ kinh tÕ. S«ng ®æ ra biÓn §«ng t¹i cöaCæ Luü- Mü Khª. KhÝ hËu lu vùc s«ng Trµ Khóc cã nhiÖt ®é trung b×nh nhiÒu n¨m25OC, lîng ma trung b×nh nhiÒu n¨m toµn lu vùc 3130 mm (vïng ven biÓn 1600mm, vïng nói 3400 mm). Mïa ma thay ®æi theo cÊp lîng ma cña tõng vïng: + XO  2000 mm, mïa ma kÐo dµi tõ th¸ng IX-XII. 1 + 2000 < XO  2500 mm, mïa ma kÐo dµi tõ th¸ng VIII-XII, cã kú ma lín ®ét xuÊt V-VII. + 2500 < XO  3500 mm, mïa ma kÐo dµi tõ th¸ng V-XII. + XO  3500 mm, mïa ma tõ th¸ng V-I. Lîng dßng ch¶y mÆt cña lu vùc s«ng Trµ Khóc kh¸ phong phó, nÕu tÝnhtrung b×nh nhiÒu n¨m th× m« ®un dßng ch¶y MO cña toµn lu vùc ®¹t tíi 65-70l/skm2 vµ cã xu híng t¨ng dÇn tõ vïng ®ång b»ng lªn miÒn nói (®«ng sang t©y).Mïa lò chÝnh trªn lu vùc s«ng Trµ Khóc tõ th¸ng X ®Õn th¸ng XII, trong mïa kh«cã mét thêi kú lò tiÓu m·n vµo th¸ng V ®Õn th¸ng VII. Th¸ng cã lò lín nhÊt thêngvµo th¸ng XI, XII (vÝ dô lò th¸ng XII-1986, hay th¸ng XI-1987, ®Æc biÖt lò n¨m1999 cã nhiÒu trËn lò liªn tiÕp cã mùc níc vît b¸o ®éng III).2. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ m«i trêng níc s«ng Trµ Khóc Hµng n¨m vµo mïa ma lò vïng h¹ lu s«ng Trµ Khóc thêng bÞ ngËp lôt (trõ thÞ x· Qu¶ng Ng·i ®· cã ®ª bao) lµm ®×nh trÖ c¸c ho¹t ®éng giao th«ng, thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ, vµ khã kh¨n cho c¸c ho¹t ®éng x· héi kh¸c, ®Æc biÖt m«i trêng bÞ « nhiÔm nÆng vµ g©y dÞch bÖnh sau lò,... Tõ th¸ng I ®Õn th¸ng IX dßng ch¶y mÆt cña s«ng Trµ Khóc gi¶m nhá mµ nhu cÇu lÊy níc tíi t¹i ®Çu mèi Th¹ch Nham l¹i cao. Do vËy, dßng ch¶y sau ®Ëp Th¹ch Nham cßn rÊt nhá (cã n¨m nhiÒu ngµy kh«ng cßn dßng ch¶y, vÝ dô nh c¸c n¨m 1983, 1993 vµ 1998) ®iÒu nµy dÉn ®Õn « nhiÔm níc vµ m«i trêng khu vùc h¹ lu. §Æc biÖt vµo nh÷ng th¸ng kiÖt nhÊt, do thiÕu níc nguån nªn g©y ra nhiÔm mÆn mét sè vïng ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp thuéc c¸c x· TÞnh Khª, TÞnh Long, v.v... HiÖn t¹i thÞ x· Qu¶ng Ng·i cã mét nhµ m¸y níc sö dông nguån níc ngÇm gåm 7 giÕng níc víi c«ng suÊt 8000m3/ngµy®ªm. HÖ thèng tho¸t níc víi tæng chiÒu dµi 14 km trªn tæng sè 40 km ®êng, lµ hÖ thèng tho¸t níc th¶i vµ níc ma chung, ®îc x©y dùng chñ yÕu tríc n¨m 1975. R¸c th¶i ®« thÞ míi chØ thu gom ®îc kho¶ng 44% khèi lîng r¸c th¶i ra hµng ngµy.II. C¸c nguån g©y « nhiÔm níc- Níc th¶i sinh ho¹t : Trªn lu vùc s«ng Trag Khóc thÞ x· Qu¶ng Ng·i lµ ®« thÞ cãquy m« lín vµ møc ®é d©n cao nhÊt. Víi 110.000 d©n hµng ngµy sÏ th¶i ra kho¶ng11.000 m3 níc th¶i. Níc th¶i sinh ho¹t chøa nhiÒu chÊt h÷u c¬ vµ c¸c mÇm bÖnhcÇn ®îc xö lý.- Níc th¶i c«ng nghiÖp : §¸ng kÓ nhÊt lµ khu c«ng nghiÖp mÝa ®êng Qu¶ng Ng·in»m ë phÝa t©y thÞ x·, gåm cã khu chÕ biÕn ®êng tõ mÝa (3000 tÊn mÝa/ngµy);xëng lªn men cån tõ mËt rØ ®êng (c«ng suÊt hiÖn t¹i 2000000lÝt cån/ n¨m, d ...