Một số vấn đề về lễ hội ở Việt Nam những năm gần đây

Bài viết trình bày lễ hội và vai trò của lễ hội trong đời sống tinh thần người Việt; thực trạng lễ hội ở Việt Nam những năm gần đây; sự bùng phát lễ hội, những mặt trái của các lễ hội, công tác quản lý lễ hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số vấn đề về lễ hội ở Việt Nam những năm gần đâyMéT Sè VÊN §Ò VÒ LÔ HéI ë VIÖT NAM nh÷ng n¨m gÇn ®©y NguyÔn Hoµi Sanh(*)I. VÒ lÔ héi vµ vai trß cña lÔ héi trong ®êi sèng ViÖt, lÔ héi cã vai trß ®Æc biÖt quantinh thÇn ng−êi ViÖt träng. Tr−íc hÕt, lÔ héi cã vai trß liªn LÔ héi lµ méi lo¹i h×nh sinh ho¹t kÕt céng ®ång, dï d−íi h×nh thøc nµo th×céng ®ång ®−îc tæ chøc theo ph−¬ng lÔ héi truyÒn thèng vÉn lµ mét kiÓu sinhph¸p c¶nh diÔn ho¸ (s©n khÊu ho¸) víi ho¹t tËp thÓ cña nh©n d©n, ®−îc tæ chøcnhiÒu néi dung, h×nh thøc phong phó sau thêi gian lao ®éng, s¶n xuÊt haynh»m võa t«n vinh nh÷ng gi¸ trÞ thiªng nh©n dÞp kû niÖm mét sù kiÖn x· héiliªng, võa tho¶ m·n c¸c nhu cÇu v¨n quan träng. Vµ ®iÒu quan träng lµ ng−êiho¸ tinh thÇn cña con ng−êi, gãp phÇn ®i héi kh«ng c¶m thÊy m×nh lµ ng−êith¾t chÆt c¸c quan hÖ x· héi. Lµ mét ngoµi cuéc. (*)§ång thêi, lÔ héi ph¶n ¸nh, b¶o l−u vµ truyÒn b¸ c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸h×nh thøc sinh ho¹t v¨n ho¸ tæng hîp, lÔhéi ®−îc cÊu thµnh bëi hai yÕu tè g¾n bã truyÒn thèng, thÓ hiÖn ë sù ng−ìng mékh¨ng khÝt víi nhau lµ lÔ vµ héi, t−¬ng tæ tiªn, «n l¹i truyÒn thèng ®· qua. Bªnøng víi c¸c mÆt tinh thÇn, t«n gi¸o, tÝn c¹nh ®ã, lÔ héi cßn ®¸p øng nhu cÇu ®êing−ìng, linh thiªng lµ yÕu tè lÔ, vµ vËt sèng tinh thÇn, t©m linh, gi¶i quyÕtchÊt, v¨n ho¸, nghÖ thuËt, ®êi th−êng lµ nh÷ng kh¸t khao, m¬ −íc cña céngyÕu tè héi (8). LÔ héi mang trong nã ®ång. Th«ng qua lÔ héi, con ng−êi thªmnhiÒu yÕu tè, nhiÒu th«ng ®iÖp vÒ ®êi l¹c quan, yªu ch©n lý, träng c¸i thiÖn vµsèng v¨n hãa tinh thÇn, ®êi sèng tÝn träng tÝnh nh©n v¨n. Ngoµi ra, lÔ héing−ìng, t«n gi¸o, v¨n hãa x· héi... cña cßn lµ n¬i ®Ó céng ®ång ®−îc h−ëng thông−êi ViÖt. vµ gi¶i trÝ. §Õn víi lÔ héi truyÒn thèng, ngoµi sù hoµ nhËp hÕt m×nh trong c¸c Trong ph¹m vi ®Ò cËp cña bµi viÕt ho¹t ®éng cña lÔ héi, ®−îc ®ãng mét vainµy, chóng t«i chØ xem xÐt nh÷ng lÔ héi trß trong héi hay nhËp th©n vµo mét trßmang tÝnh d©n gian, truyÒn thèng, ch¬i, tÊt c¶ mäi ng−êi ®Òu ®−îc h−ëngkh«ng bµn ®Õn c¸c lÔ héi míi do chÝnh nh÷ng lÔ vËt mµ m×nh d©ng cóng, ®ÒuquyÒn tæ chøc, c¸c lÔ héi qu¶ng b¸ du ®−îc tham gia c¸c ho¹t ®éng vui ch¬i,lÞch, c¸c lÔ héi g¾n liÒn víi kû niÖm ngµy gi¶i trÝ. H¬n n÷a, ng−êi d©n kh«ng chØthµnh lËp ngµnh, ®Þa ph−¬ng... h−ëng thô mµ cßn ®−îc s¸ng t¹o v¨n Trong v¨n hãa truyÒn thèng d©n técvµ trong ®êi sèng tinh thÇn cña ng−êi (*) ThS., §¹i häc Hµ TÜnh.Mét sè vÊn ®Ò vÒ lÔ héi... 35ho¸, lµ chñ nh©n thùc sù trong ®êi sèng rÊt nÆng lßng víi v¨n hãa d©n téc. HiÖnv¨n ho¸ cña chÝnh b¶n th©n m×nh (8). nay, ®êi sèng vËt chÊt ®−îc n©ng lªn, Cïng víi nh÷ng biÕn ®éng cña lÞch mét bé phËn ng−êi ViÖt cã thu nhËp cao,sö d©n téc qua c¸c thêi kú, lÔ héi còng cã møc sèng cao. Hä ®i xe ®¾t tiÒn, tiªu xµiqu¸ tr×nh ph¸t triÓn víi nhiÒu th¨ng hµng hiÖu cña c¸c h·ng thêi trang næitrÇm. Nh−ng dï lµ ho¹t ®éng s«i næi hay tiÕng; hä sèng trong c¸c ng«i nhµ sangbÞ cÊm ®o¸n dÉn tíi mai mét, nh÷ng biÕn träng víi c¸c tiÖn nghi tõ ¢u, Mü...®éng trong ®êi sèng lÔ héi còng ¶nh nh−ng hä vÉn ®i héi lµng, vÒ víi Héih−ëng trùc tiÕp vµ ph¶n ¸nh sù biÕn Giãng, ®i lÔ §Òn Bµ Chóa Xø, Bµ Chóa®éng trong ®êi sèng v¨n hãa cña d©n téc. Kho, xin léc Th¸nh ë §Òn TrÇn... §ã lµ mét ®iÒu rÊt thó vÞ, mét hiÖn t−îng rÊt Trong bèi c¶nh toµn cÇu hãa, héi ®¸ng ®−îc nghiªn cøu. SÏ ra sao nÕu hänhËp m¹nh mÏ víi thÕ giíi, mét trong kh«ng cßn mÆn mµ g× víi v¨n hãa truyÒnnh÷ng vÊn ®Ò quan träng ®Æt ra ®èi víi thèng, tÝn ng−ìng truyÒn thèng? SÏ rav¨n hãa d©n téc lµ lµm sao ®Ó chóng ta sao nÕu ngµy TÕt Nguyªn §¸n, ng−êihéi nhËp thµnh c«ng víi thÕ giíi nh−ng ViÖt kh«ng cßn ¨n nh÷ng mãn ¨n truyÒn®ång thêi vÉn gi÷ g×n ®−îc b¶n s¾c v¨n thèng nh− b¸nh ch−ng, d−a hµnh; kh«nghãa cæ truyÒn cña d©n téc, vµ h¬n thÕ ch¬i hoa ®µo, hoa mai, mµ thay vµo ®ã lµn÷a truyÒn b¸ c¸c gi¸ trÞ Êy ra thÕ gií ...